Na een uurtje rondtoeren in de supermarkt is het karretje van Karel goed gevuld. Maar weet hij wel dat veel producten die hij heeft gekocht palmolie bevatten? Dat geldt onder andere voor de pot chocopasta, de koekjes, margarine, croissants, de tube tandpasta en het vaatwasproduct. En weet Karel ook waar die olie vandaan komt? Waarschijnlijk niet, want de consument krijgt maar weinig informatie over de herkomst van de gebruikte plantaardige olie. De meeste producenten weten trouwens zelf ook niet altijd waar de palmolie die ze gebruiken vandaan komt.
Sommige cijfers zijn wel veelzeggend: zo weten we bijvoorbeeld dat ongeveer 75 procent van die olie in België wordt ingevoerd vanuit Nederland, dat zich op zijn beurt vooral bevoorraadt in Maleisië en in Indonesië. Het is dus bijna zeker dat een groot deel van de in België gebruikte palmolie ook afkomstig is uit Zuidoost-Azië, waar de uitbreiding van de plantages zware gevolgen heeft voor de bossen.
Indonesië, grootste producent
Sinds 2007 is Indonesië de grootste palmolieproducent in de wereld. De ontbossing raast voort en veengebieden met een rijke biodiversiteit veranderen in groene woestijnen van oliepalmplantages.…
Voor Indonesië lijkt de productie van palmolie de toegangspoort tot economische ontwikkeling. Maar tegelijk wil het land tegen 2020 zijn uitstoot van broeikasgassen met 26 procent terugdringen, vooral door de strijd aan te binden met de ontbossing. Nochtans doet de Indonesische regering inspanningen:
- In 2011 heeft de president beslist om twee jaar lang geen nieuwe kapconcessies meer toe te staan in een groot aantal veengebieden en primaire bossen, dat wil zeggen bossen die nog nooit zijn ontgonnen. Dat is een cruciale stap vooruit, ook al genieten andere grote stukkenveen en bos – waaronder leefgebieden van soorten als de orang-oetan of de Sumatraanse tijger –geen enkele bescherming;
- In mei 2013 besliste Indonesië om dit moratorium te verlengen. ” Het is hoopgevend dat onze president de verbintenis om het bos te beschermen voortzet ”, stelt Yuyun Indradi, politiek adviseur voor de bossencampagne van Greenpeace International. “ Als de machtige palmolielobby het voor het zeggen had gehad, zou het moratorium terzijde zijn geschoven en dat zou de gedroomde weg zijn geweest naar nog meer vernieling.”
Gelukkig blijft het moratorium dus behouden. Maar jammer genoeg is het niet verstrengd of uitgebreid tot alle bos- en veengebieden.
Het kan ook anders!
De bevolking van Dosan, in de provincie Riau op Sumatra, teelt oliepalmen zonder het woud te vernietigen. Bekijk de video (in het Engels):
Aan ons om in actie te komen
Greenpeace vraagt aan grote bedrijven om het voortouw te nemen in de strijd voor de bescherming van het Indonesische regenwoud, en om niet langer palmolie in te kopen bij leveranciers die de bossen vernietigen.
De bedrijven die we hebben uitgedaagd - waaronder de supermarktketens Colruyt, Carrefour en Delhaize – hebben allemaal een band met Wilmar International, de grootste palmoliehandelaar ter wereld. Wilmar verkoopt palmolie die afkomstig is uit verwoest regenwoud. Het is dus ook de habitat van de Sumatraanse tijger die hierbij op het spel staat.
|
Palmolie: slecht voor onze gezondheid of niet ?
Volgens hoogleraar Yvon Carpentier van de Hoge Gezondheidsraad is palmolie goed noch slecht voor de gezondheid. Maar we moeten wel overmatige consumptie vermijden.
Wat zijn de risico’s voor de gezondheid?
Wie te veel palmolie consumeert, kan meer risico op hart- en vaatziekten lopen. Sommige verzadigde vetzuren in palmolie zijn gevaarlijk, maar enkel in een hoge concentratie. Het zijn ongeveer dezelfde vetten die we ook aantreffen in sommige dierlijke vetten, zoals boter.
Hoe weet je als consument of een product palmolie bevat?
Als er op een etiket staat ‘plantaardige olie’, zonder de soort te vermelden, bestaat de kans dat het om palmolie gaat. De Europese wetgeving verplicht dat de bron vanaf december 2014 moet worden aangegeven. Dat wil dus zeggen dat bedrijven nog ongeveer een jaar het recht hebben om ‘plantaardige olie’ te vermelden op het etiket van een product dat eigenlijk palmolie bevat.
Hoeveel palmolie bevatten de producten?
Dat varieert echt van product tot product en valt moeilijk in het algemeen te zeggen. De Hoge Gezondheidsraad geeft het volgende advies: sommige verzadigde vetzuren zijn gevaarlijk voor hart en bloedvaten. Je vindt ze onder andere in palmolie en die is op haar beurt te vinden in bijvoorbeeld koekjes, industrieel gebak, koffiekoeken, croissants, sommige smeerpasta’s en sommige margarines. Je mag die producten af en toe gebruiken, in redelijke hoeveelheden.
|
Volledig dossier in pdf.