Wie onze bossencampagne van dichtbij volgt, heeft het voorbije jaar ongetwijfeld gemerkt dat we een reeks rapporten publiceerden die de goede en slechte kanten van FSC belichten. Want laat ons wel wezen: er is geen enkel ander certificatiesysteem voor hout dat het niveau van FSC benadert. Dat hoge niveau moet ook behouden blijven, en daar knelt het schoentje nog steeds. En dus binden wij de kat opnieuw de bel aan met een nieuw rapport over de situatie in Rusland.

Wat ons bijzonder zwaar op de maag ligt, is dat FSC certificaten toekent aan niet duurzame houtkap in de laatste intacte bossen van deze planeet. Intacte boslandschappen zijn de laatste ongeschonden longen van onze planeet die ook een enorme biodiversiteit herbergen. Fragmentatie door houtkap is doorgaans de eerste stap naar de verdere vernietiging van deze bossen voor landbouw- en weidegrond of mijnbouw. We vestigden daar al de aandacht op in Brazilië en Congo. In Rusland is het niet anders.

Dvinskywoud

De situatie is er zo dramatisch dat de industrie de meest geschikte bossen voor houtkap volledig leeggeroofd zal hebben in de nabije toekomst. De meest toegankelijke en productieve bossen van de taiga zijn al bijna uitgeput en daarom trekt de houtkapindustrie nu ook de moeilijk toegankelijke en fragiele bossen van het noorden in. Mijn collega’s ter plekke trokken naar het Dvinskywoud in het noordwesten van het land en brachten in kaart hoe onduurzame houtkap - die meer weg heeft van mijnontginning - het bos vernielt. En dat alles grotendeels goedgekeurd door FSC.

FSC vindt het blijkbaar belangrijker om zoveel mogelijk bos te certificeren dan om duurzaam bosbeheer te promoten in Rusland.

Mixed label

Dat hout komt onder andere op onze markt terecht, inclusief via het ‘mixed’ label van FSC waarbij gecertificeerd en niet-gecertificeerd materiaal vermengd wordt. Meer dan de helft van het hout dat Rusland exporteert, is zo op een of andere manier gelinkt aan FSC. Voor papierproducten en papierpulp is dat volume nog veel groter: respectievelijk ongeveer 90 en 98 procent. Europese landen zoals België kopen behoorlijk grote volumes van deze drie productcategorieën aan, dus onze importeurs zouden er goed aan doen FSC hierover te bevragen, zeker in tijden van toenemende aandacht voor de naleving van de Europese wetgeving op illegale houtinvoer.

FSC heeft in Rusland jammerlijk gefaald en moet de situatie zo snel mogelijk rechtzetten. Wij staan erop dat FSC minstens zijn eigen standaard toepast. Als de organisatie daar zelfs niet in slaagt, doet ze aan greenwashing, net als heel wat andere labels.

Dat is de eerste stap. Want FSC heeft wel een criterium dat intacte bossen deels beschermt, maar dat is niet expliciet en omvattend genoeg. Dat kan dus beter, en wij willen stappen vooruit zien tijdens de algemene vergadering van FSC in Sevilla in september van dit jaar.

Congobekken

En niet alleen in Rusland. Ook het Congobekken herbergt enorme intacte bossen die bedreigd zijn door slecht of niet gereguleerde en vaak illegale houtkap. FSC kan het zich niet permitteren om dat wit te wassen en moet zich ook hier grondig bezinnen over zijn positie.

Niemand zit te wachten op nog meer greenwashing in de houtkapsector. FSC moet daadwerkelijk leiden tot duurzaam bosbeheer en duurzame houtkap. Anders is het niet meer dan een groen strikje rond “business as usual”.

Blijf ons volgen als je wil weten welke keuzes FSC zal maken en als je wil helpen om België te verplichten illegaal hout van onze markt te weren.