Een nieuw onderzoek van Greenpeace heeft donderdag opnieuw bevestigd dat Belgische houtimporteurs bijdragen aan de illegale ontbossing in het Braziliaanse amazonewoud. Die triestige vaststelling is jammer genoeg niet nieuw, want ook in het verleden hebben wij al verscheidene keren de frauduleuze praktijken aangeklaagd die leiden tot de invoer van illegaal of verdacht hout uit het Braziliaanse Amazonewoud in Europa.

De bevindingen van het Braziliaanse federale parket bevestigen dat onze vorige rapporten nagels met koppen slaan: fraude met officiële document is een wijd verbreid fenomeen. Op 24 augustus onthulden het parket van Santarém en de Braziliaanse federale politie immers grootschalige fraude met betrekking tot het gebruik van officiële documenten voor het witwassen van illegaal hout. Bij deze blitzoperatie kwamen meer dan 100 politieagenten in actie op het terrein en werden meer dan 21 personen gearresteerd… onder wie ook ambtenaren van verschillende overheidsinstellingen in het land.

Madeireira Iller en twaalf Belgische bedrijven

Het bedrijf dat betrokken is bij wat misschien wel een van de grootste netwerken van handel in illegaal hout in Brazilië was, heet Madeireira Iller Ltda. Naast de houtkap heeft het bedrijf ook zagerijen en voert het hout uit naar het buitenland. De eigenaars zijn gearresteerd en beschuldigd van diverse strafbare feiten.

De voorbije achttien maanden behoorden niet minder dan twaalf Belgische bedrijven tot de klanten van Madeireira Iller. Volgens onze informatie hebben Vogel Import Export NV (Antwerpen) en Leary Forest Products (Merksem) rechtstreeks hout gekocht bij het Braziliaanse bedrijf. Leary Forest Products is in 2014 en 2015 meer bepaald opgetreden als agent  voor de volgende Belgische bedrijven: Byttebier Hout (Lier), Hout Debeuckelaere (Kortemark), Desindo (Gent), DDW Hardwoods en  Denderwood (Erpe-Mere), W. Houthoff & Zoon (Antwerpen), Lagae (Kortrijk), Martens (Schoten), Omniplex (Harelbeke) en Vandecasteele Houtimport (Aalbeke). Een groot aantal van die bedrijven werd  eerder al genoemd in Greenpeace-rapporten; Leary Forest Products zelfs elke keer.

Gebrek aan goeie wil

We moeten hier helaas opnieuw de pijnlijke vraag stellen waar de Belgische overheid en de invoerende bedrijven eigenlijk op wachten om zich geloofwaardig op te stellen en de illegale ontbossing te bestrijden in plaats van ze aan te moedigen. Want eens te meer bewijst ons nieuwe rapport dat de meeste Belgische actoren, alle retoriek ten spijt, blijkbaar niet bereid zijn om de Houtverordening van de Europese Unie streng toe te passen.

Het onderzoek van het Braziliaanse parket zou nochtans moeten volstaan om alle spelers in de sector te alarmeren. Het risico op illegaliteit is zeer hoog voor hout uit het Braziliaanse Amazonewoud. Omdat de Belgische overheid en de Belgische importeurs liever de andere kant uitkijken, herhaal ik het hier nog maar eens: officiële documenten volstaan niet om de legale herkomst van hout uit het Braziliaanse Amazonewoud te bewijzen en dienen vaak om illegaal hout wit te wassen.

En wat is dan de rol van de Europese regelgeving in dat alles? En de maatregelen die invoerende bedrijven moeten nemen om het risico van aankoop van illegaal hout te beperken? Die worden gewoon genegeerd! Voor zover wij weten – op één uitzondering na – heeft geen enkel bedrijf waarvan wij in ons onderzoek hebben vastgesteld dat het van Madeireira Iller hout aangeboden kreeg, het nodige gedaan. Nochtans was er wel voldoende informatie publiek beschikbaar om de conclusie te trekken dat het risico op illegaliteit hoog was. Wisten de Belgische invoerders dan bijvoorbeeld niet dat Madeireira Iller de voorbije vier jaar veroordeeld is tot boetes van bijna 500 000 dollar?

Draaischijf

Voor Greenpeace is het duidelijk: België doet nog altijd weinig of niets en neemt de problematiek van illegaal hout nog altijd niet ernstig. Er bestaat ook niet zoveel hoop dat hier snel verandering in zal komen, want er worden maar een halftijdse functieen 20 000 euro per jaar uitgetrokken voor de toepassing van de Houtverordening van de Europese Unie en voor de inspectie van bijna 6000 bedrijven.

Tot nu toe heeft ons land duidelijk veel te weinig actie ondernomen om de Europese regelgeving strikt  te doen naleven. Sinds juni 2014 heeft de bevoegde Belgische overheid 16 controles  uitgevoerd, maar geen enkele sanctie opgelegd, ondanks de aanwezigheid van hout met een hoog illegaliteitsrisico op de Belgische markt.

Minister van Leefmilieu Marie-Christine Marghem heeft in juni van dit jaar dan wel een verhoging van het aantal inspecteurs saangekondigd, maar tot nu toe hebben we nog geen enkele concrete maatregel van de grond zien komen. Daardoor kunnen nalatige spelers hun activiteitenongestraft voortzetten en dat betekent natuurlijk ook oneerlijke concurrentie tegenover bedrijven die wel hun verplichtingen nakomen.

“België fungeert als draaischijf voor illegaal hout in Europa”, zeiden we in oktober 2014. Meer dan een jaar later komen we tot precies dezelfde vaststelling. Mevrouw Marghem, hoeveel keer moeten we nog aan de alarmbel trekken?

Meer weten?

The Amazon’s Silent Crisis (1st Ed. May 2014  and 2nd Ed. September 2014)

The Amazon’s Silent Crisis: Night Terrors (October 2014)

The Amazon’s  Silent Crisis: Licence to Launder (Juin 2015)

The Amazon’s Silent Crisis: Partners in Crime (November 2015)