Je kan deze dagen moeilijk om het Autosalon heen, waar dit jaar de bedrijfswagen in de kijker staat. Iedereen wil er een, maar wie staat stil bij de enorme bijdrage van bedrijfswagens aan de dagelijkse files in ons land? En wist je dat het fiscale voordeel van zo'n auto de staat jaarlijks 4,1 miljard euro kost?

Filerecord na filerecord sneuvelt, mensen vreten hun stuur op uit frustratie en we schreeuwen met zijn allen om een oplossing. Ik vertel niets nieuws. Overheden en belangenorganisaties stellen het groeiend aantal voertuigen graag voor als een voldongen feit, een onontkoombaar gevolg van het economisch vlijtige Vlaanderen. Alsof alternatieven ondenkbaar zijn en mensen zich enkel nog kunnen verplaatsen met een wagen.

Zo vergeet men vaak dat bijna één op de twee auto's tijdens de ochtendspits op de Brusselse ring een bedrijfswagen is. Met meer dan een miljoen malen ze elke werkdag miljoenen kilometers af op onze snelwegen. Een kijkje over de grenzen leert snel dat er iets niet klopt: in ons land is één op de drie bedrijfsvoertuigen een deel van de bezoldiging, vier keer zoveel als in de rest van Europa. In de meeste landen is een 'auto van de firma' in de eerste plaats een werkinstrument, bijvoorbeeld voor verkopers of technici.

Wie wint erbij?

Zoals je wellicht weet is de Belgische situatie het gevolg van een uiterst voordelig fiscaal regime. Maar wie is er dan gebaat bij deze situatie? De werknemer? Twijfelachtig. Verloning met een bedrijfswagen telt bijvoorbeeld niet mee in de pensioenberekening. Files leiden tot minder vrije tijd en veel meer stress. Of dit altijd opweegt tegen het voordeel van een bedrijfswagen op kosten van de werkgever, valt te betwijfelen. Bovendien zet gratis rijden met een bedrijfswagen niet bepaald aan tot een rationeel rijgedrag. Een kilometer meer of minder kost immers niets voor de gebruiker.

Halen de bedrijven er veel voordeel uit? Ook twijfelachtig. Files zorgen jaarlijks voor een half miljard euro aan directe economische schade. Bedrijven lijden zowel verlies aan uurlonen van werknemers in de file als schade door vertraagd goederenvervoer. Plus het gegeven dat veel werknemers al gestresseerd zijn nog voor hun werkdag begint.

Tot overmaat loopt ook de overheid door dit fiscale systeem 4,1 miljard euro mis. Per jaar. Een monsterbedrag dat 1,2 % van het bruto nationaal product bedraagt en een serieus gat in de begroting zou kunnen dichten. Geld dat nu elders moet worden gezocht.

Enorm potentieel

Aangezien bedrijfswagens op de Brusselse ring in belangrijke mate bijdragen aan de fileproblemen, ontstaat er wel een enorm potentieel om de files aan te pakken. Onze boodschap aan de overheden is duidelijk: bouw het fiscale gunstregime af zodat er minder bedrijfswagens op de wegen rijden en combineer deze maatregel met een slimme kilometerheffing. Zo vermijd je dat de vrijgekomen plaats wordt ingenomen door ander verkeer. Ook mobiliteitscheques, waarmee de werknemer op kosten van de werkgever zelf zijn vervoer kan kiezen, zullen mensen aansporen om de auto aan de kant te laten staan.

Willen we toekomstige generaties opzadelen met onleefbare steden en gemeentes? Willen we het klimaat verder laten ontsporen? Volgens mij niet. Wel, dan moet het aantal (vracht)wagens op onze wegen naar omlaag. Zo simpel is dat. Maatregelen om de files te verhelpen moeten in de eerste plaats streven naar minder verkeer. Dat zou van goed bestuur getuigen. Wat niet kan gezegd worden van de bestaande plannen voor meer weginfrastructuur (bijvoorbeeld een bredere ring rond Brussel) die handen vol geld kost en na enkele jaren opnieuw dichtslibt met nieuw verkeer.

 

De jeugd van tegenwoordig is... creatief en milieubewust

Bedrijfswagens, fiscaliteit, overheid en fileproblemen. Daar kennen jongeren toch niks van. Dàchten wij. Tot hoogleraar Inge Ferwerda van kunsthogeschool Sint-Lukas (Brussel) acht studenten Reclame op een schoteltje aanbood voor een 'creatieve opdracht'. Wij namen de uitnodiging graag aan, omdat we benieuwd waren naar hoe jonge creatieve buitenstaanders een complex dossier zouden aanbrengen.

Een eerste groepje van vier studenten (Lara, Linne, Julie en Nele) koos voor een origineel stop-motionconcept en nam voor onderstaand filmpje liefst 800 foto's die ze versneld afspelen.

Geniet van hun knap werk, onthou de boodschap en deel het filmpje!

Het filmpje van de tweede groep studenten vind je later hier.