Je zal vandaag maar een walvis zijn in Russische Arctische wateren... Het Belgische baggerbedrijf DEME is ondanks zwaar protest van Greenpeace en het WWF al enkele weken aan het baggeren in het Russische noordpoolgebied.

Onlangs lanceerde het bedrijf een knullige video waarmee het ons wil overtuigen van een duurzame aanpak bij de werken voor een belangrijke haven in Sabetta. Wij lagen hier in een deuk, want de video is zo’n opeenstapeling van zwakke excuses en greenwashing dat het grappig wordt.

Om te beginnen is het lachwekkend dat een bedrijf als DEME claimt de hoogste milieustandaarden te hanteren maar werkt in opdracht van Rusland, dat slechts één doel voor ogen heeft: tot elke prijs het gas en de olie onder het poolijs ontginnen. Dat het milieu keer op keer moet wijken voor de honger naar fossiele brandstoffen, is nu al dagelijks vast te stellen op het vasteland, waar Russische oliebedrijven verantwoordelijkheid zijn voor continue en gigantische olielekken.

DEME steekt ook de kop in het zand wanneer het claimt dat deze haven exclusief voor LNG-transport (transport van vloeibaar aardgas) zal moeten dienen. De Russische president Poetin, het verantwoordelijke staatsbedrijf voor de haven én de Russische wet geven heel duidelijk aan dat de Sabetta-haven in de toekomst de draaischijf moet worden van gas- én olietransport uit het noordpoolgebied. De baggeraar toont zich hier een volleerd struisvogel.

DEME beweert ook de nodige maatregelen te nemen om bijvoorbeeld botsingen met walvissen in de regio te minimaliseren. Uit een overleg met Greenpeace voor hun vertrek bleek dat zij hiervoor voornamelijk een beroep doen op een waarnemer met een verrekijker op het baggerschip, de zogenaamde Big Eye Surveillance. Een onafhankelijke, wetenschappelijke beoordelingscommissie, in opdracht van IUCN (internationale unie voor natuurbescherming) oordeelde tien jaar geleden al dat zo’n aanpak zeer ontoereikend is. Klinkt logisch, want walvissen zwemmen toch vooral onder water, nee?



Verder draait DEME rond de hete brij heen voor wat betreft de schadelijke gevolgen van lawaai door de baggerwerken voor walvissen en andere soorten in het gebied, en de impact van zware metalen die vrijkomen. Greenpeace en WWF wezen DEME ook op de specifieke problemen met de zoet-zout waterbalans in de baai van Ob waar DEME actief is. Baggerwerken zouden hier onherroepelijke schade kunnen aanrichten. Russische ngo's en experts gaven aan dat hiervoor bijkomend onderzoek nodig was. Ook een internationaal erkend milieueffectenrapport ontbreekt nog. DEME besliste daar niet op te wachten en alvast te starten met de baggerwerken. Wat het bedrijf dan precies onder het voorzorgsprincipe verstaat is ons eerlijk gezegd een raadsel.

Het baggerbedrijf doet ten slotte, via de Belgische openbare kredietverzekeraar Delcredere, een beroep op een onafhankelijke expert van het consultancybureau 'Ecorem'. Dit stelt ons allerminst gerust, want een strikt geheim gehouden analyse van Ecorem van het oude milieueffectenrapport voor de Sabetta-haven die Greenpeace vorig jaar verkreeg, toonde al aan dat dit bureau geen ervaring heeft met dergelijke projecten. De analyse stond vol met tegenstrijdigheden, onjuistheden en gebreken.

De greenwashing van DEME is zo aandoenlijk dat het grappig wordt. Maar of de walvissen en andere kwetsbare soorten in dit fragiele gebied er ook mee zullen kunnen lachen?

Eén ding maakt DEME alvast duidelijk: het bedrijf hecht veel belang aan haar groene imago. Maar als de baggeraar oprecht de meest duurzame normen en het voorzorgsprincipe wil hanteren, dan was het simpelweg weggebleven uit het noordpoolgebied.

Meer info over de aanleg van deze haven en de betrokkenheid van de Belgische baggeraars én nationaal kredietverzekeraar Delcredere vind je HIER.