Na een berekening in opdracht van Febeliec (de industriële en grote elektriciteitsverbruikers) over de kostprijs van toekomstige energie, was de N-VA er als de kippen bij om de geplande kernuitstap weer in vraag te stellen. Want, zo luidde hun conclusie, zonder kerncentrales wordt de energie nog duurder.
Aanzienlijke kosten
Zowel het rapport als de politici gaan hierbij kort door de bocht. Kernenergie zorgt voor een aantal aanzienlijke kosten die (nog) niet gekend en dus niet meegerekend zijn. De operatoren zijn bijvoorbeeld voor het overgrote deel vrijgesteld van aansprakelijkheid bij een ramp, Electrabel moet in zo’n geval maar voor 0,1 procent (1,2 miljard euro) bijdragen in de kosten (die enkele jaren geleden in opdracht van Greenpeace berekend zijn en kunnen neerkomen op cijfers tussen de 742 en 1412 miljard euro). De rest van het risico wordt hoofdzakelijk door de belastingbetaler gedragen.
Indien de operatoren van kerncentrales het volledige nucleaire risico via de commerciële verzekeringsmarkt zouden moeten dekken en de kosten van de polis aan de consument zouden doorrekenen, dan bedraagt de nucleair opgewekte kilowattuurprijs een veelvoud van de prijs vandaag. Geen enkele andere (energie-)industrie mag zo’n cadeau op zijn rekening schrijven.
Kernafval
Een tweede grote kostenpost van kernenergie die buiten de stroomfactuur om naar de burger wordt doorgeschoven is het kernafval. Na meer dan 30 jaar onderzoek naar een mogelijkheid om het afval te stockeren in de Boomse kleilagen op 200 meter diepte in De Kempen, is deze optie door het FANC afgewezen want te gevaarlijk. Het onderzoek moet nu grotendeels opnieuw gedaan worden, ditmaal naar andere geologische gastformaties, zoals de Ieperse klei of granietlagen. Of dit ooit tot een aanvaardbare optie zal leiden is koffiedik kijken.
Wat zeker is, is dat de aangelegde fondsen voor het langetermijnbeheer van het radioactief afval ruimschoots onvoldoende zullen zijn. De oplossing kan maar beter goed zijn, de periode die nodig is voordat het afval onschadelijk wordt, loopt op tot vele honderdduizenden jaren. Dat is een periode langer dan wij als menselijke soort bestaan. Een kost niet alleen voor onze kinderen en kleinkinderen dus, maar ook voor toekomstige beschavingen.
Daarenboven zorgt het langer openhouden van oude centrales -in het beste geval, want intussen weten we allemaal hoe onbetrouwbaar die dingen kunnen zijn- alleen maar tijdelijk voor een besparing, de investeringskost wordt gewoon doorgeschoven iets verder in de toekomst. Oude en krakkemikkige kernreactoren langer openhouden vertraagt de noodzakelijke omschakeling naar een schone en veilig energiesysteem.
Dat een regeringspartij de ‘bevoorradingszekerheid’ voor alles stelt, mogen wij vrij letterlijk nemen. N-VA zou beter werk maken van degelijke nieuwe nucleaire noodplannen (bevoegdheid van minister Jambon), in plaats van het nucleaire risico in de tijd te rekken. De bevoorrading van alle burgers in het ganse land met jodiumpillen wordt geen overbodige luxe.