Goed nieuws: na Wallonië en Brussel gaat nu ook de Vlaamse regering (minstens tijdelijk) het gebruik van glyfosaat verbieden. Ze doet dat in reactie op het schandaal van de Monsanto Papers, dat deze week losbarstte in de Vlaamse media. Het gaat om het gebruik door particulieren, en dus niet door boeren, en tot er wetenschappelijke duidelijkheid is. Toch is dit een belangrijke stap vooruit in onze campagne voor een pesticidevrije toekomst.

Wat zijn de Monsanto papers?

Op vraag van een Amerikaanse rechter werden onlangs honderden interne mails van Monsanto openbaar gemaakt, waaruit duidelijk blijkt dat het bedrijf studies over de bekende onkruidverdelger Roundup heeft gemanipuleerd.

Ook journalisten van De Standaard en Knack bogen zich over de e-mails, en ontdekten een Belgische link: Mark Martens, inmiddels ex-werknemer van Monsanto, die aan het eind van de twintigste eeuw een belangrijke rol speelde in het leggen van contacten met wetenschappers die de verdediging van glyfosaat wilden opnemen. Zo werden de Monsanto Papers voorpaginanieuws. 

De e-mails scheppen geen al te fraai beeld. Monsanto doet er blijkbaar alles aan om te voorkomen dat glyfosaat, het hoofdbestanddeel van Roundup, verboden wordt. Het betaalt zelfs wetenschappers om een positieve studie te schrijven, of schrijft zelf de studie en zoekt vervolgens wetenschappers die er hun naam onder willen zetten.

Europese vergunning voor glyfosaat

Op zulke gemanipuleerde studies van de industrie baseren het Europese voedselagentschap (EFSA) en het Europese agentschap voor chemische stoffen (ECHA) zich voor hun advies over het al dan niet schadelijk zijn van glyfosaat. Onlangs concludeerde ECHA nog dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is om glyfosaat als “waarschijnlijk kankerverwekkend” te beschouwen. In het licht van de Monsanto-papers moeten we dit oordeel in vraag stellen.

Vlaams verbod

Brussel heeft eind 2016 glyfosaat al verboden, en in Wallonië mogen particulieren vanaf 1 juni onkruidverdelgers met de stof (zoals Roundup en Weedol) niet meer gebruiken. Woensdagnamiddag raakte bekend dat ook Vlaanderen glyfosaat voor particulieren tijdelijk wil verbieden.

De landbouw blijft in België nog overal buiten schot, maar ook daar moet nu ernstig worden nagedacht over een uitfasering. De alternatieven bestaan, al is het natuurlijk voor boeren minder evident om van de ene dag op de andere te stoppen met glyfosaat. Ze moeten hierin ondersteund worden.

Absurde situatie

Met het particuliere verbod onstaat er een absurde situatie dat winkels producten mogen verkopen die hun klanten niet meer mogen gebruiken. De verkoop is namelijk federaal geregeld.

Waar wachten de bevoegde ministers Borsus en De Block nog op? Iedereen weet dat glyfosaat schadelijk is voor het milieu, en er rijzen ernstige twijfels over de gevolgen voor onze gezondheid. Ook de federale regering mag zich niet langer verschuilen achter de mogelijk gemanipuleerde studies van de industrie. Ze moeten het voorzorgsprincipe ernstig nemen.

Hallo Brico?

Daarnaast moet ook de retail, met marktleider Brico op kop, eindelijk zijn verantwoordelijkheid nemen. Als de doe-het-zelfketen verantwoord ondernemen belangrijk vindt, moet het glyfosaathoudende producten onmiddellijk uit de rekken halen. Nu is het duidelijk dat voor Brico winst primeert op onze gezondheid en het milieu. 

Naar een Europees verbod

Op Europees niveau richten we ons tot de Europese Commissie met een burgerinitiatief, dat niet alleen glyfosaat wil laten verbieden maar dat ook volledige transparantie wil voor de toelating van zulke stoffen. Al meer dan 700.000 mensen hebben deze petitie getekend.

>> Teken ook het Europees burgerinitiatief voor een verbod op glyfosaat