Nieuwsartikel - 7 november, 2012
Als Europa niets verandert aan de toelatingsregels voor ggo's, dreigt het gebruik van herbiciden te exploderen. Dat zou niet alleen rampzalig zijn voor het milieu, landbouwers uit heel Europa krijgen dan letterlijk de rekening gepresenteerd. Greenpeace trekt vandaag samen met landbouwers en een wetenschapper uit de VS naar de Europese beleidsmakers om hun aandacht te vestigen op het probleem.
Ggo's die op dit moment toegelaten zijn in Europa (of die op toelating wachten) kunnen resistentie tegen onkruidverdelgers helpen vergroten. Om die evolutie tegen te houden, mag Europa niet langer ggo's toelaten. Met die boodschap is Greenpeace op tournee door Polen, Luxemburg en ook Nederland.
We hebben het gezelschap van twee Amerikaanse landbouwers en Charles Benbrook, een landbouwkundige die gespecialiseerd is in de impact van ggo's. In de VS maken ggo's al jaren deel uit van de landbouw. De Amerikaanse getuigen zijn dus goed geplaatst om hun indrukken te geven – zoals Charles Benbrook al vele malen deed – over de schadelijke gevolgen.
Delegatie in Brussel
Vandaag zijn we in Brussel, in het hart van de Europese wijk. Natuurlijk komen we daar niet met lege handen aan. We willen de Europese beleidsmakers een rapport overhandigen dat aan de hand van verschillende scenario's aantoont hoe het gebruik van glyfosaat (de werkzame stof in veel herbiciden) tegen 2025 met liefst 800 procent zou kunnen toenemen.
Het ultieme 'rampscenario' uit het rapport komt overeen met een onbegrensde toelating van transgene gewassen die resistent zijn voor glyfosaat. Om de mogelijke situaties in kaart te brengen, onderzocht Greenpeace de teelt van gewassen die gewijzigd werden om bestand te zijn tegen glyfosaat zoals maïs, suikerbiet en soja. De planten zijn zo geprogrammeerd om elk ander levend organisme dat in de buurt komt uit te schakelen. Een onschuldig grassprietje kan niet groeien in de buurt van ggo-maïs. Op die manier promoot de biotechindustrie ggo's: eenmaal gezaaid, kan de plant zichzelf tegen indringers verdedigen.
Download de rapporten in het Engels:
Rapport Glyphosate.pdf / HT summary report.pdf
De keerzijde van de medaille
Na jaren teelt, kunnen we nu waarnemen dat het in werkelijkheid niet helemaal zo loopt. Ook andere gewassen zoals onkruid bouwen hun resistentie voor de herbiciden op. Dat loopt volgens hetzelfde mechanisme zoals we dat kennen van de antibiotica. Door steeds meer te gebruiken, verliezen ze hun doeltreffendheid. Dat gebeurt nu ook op de landbouwvelden in de VS waar al jarenlang transgene gewassen geteeld worden. Alles wat er groeit, ontwikkelt een resistentie tegen verdelgers. Het komt zo ver dat er onkruid moet bestreden worden dat immuun is geworden tegen de stoffen die gebruikt worden om deze gewassen weg te krijgen. En als dat niet werkt, wordt de dosis chemische middelen verhoogd... Op deze manier werd er al bij een twintigtal van deze 'onkruiden' vastgesteld dat ze bestand zijn tegen verdelgingsmiddelen.
Biodiversiteit op het spel
Deze vicieuze cirkel is niet alleen schadelijk voor het milieu en de biodiversiteit, maar ook voor de landbouwers. Ggo-gewassen zijn duur. De fabrikanten hebben ze zo ontwikkeld dat ze maar één keer kunnen geplant worden. Diezelfde industrie brengt zowel de ggo's die bestand zijn tegen onkruidverdelgers als de verdelgers die wel op kunnen tegen de resistente gewassen op de markt. Resultaat: een steeds hogere rekening voor de landbouwers en een stijgende afhankelijkheid van de industrie. Een eenheid zaaigoed voor maïs kost de boer 263.00 dollar, dat is 100.00 dollar meer dan voor conventionele maïs.
19 herbicideresistente ggo's wachten op goedkeuring
Als we dat model kopiëren, kan de opbrengst van de Europese landbouw een forse knauw krijgen. Om zo'n aangekondigde ramp te vermijden, moet de Europese Commissie de procedure voor de autorisatie van ggo's grondig aanpassen. Er moet een gedetailleerde risicoanalyse ingebouwd worden voor socio-economische aspecten en de impact van ggo's op de lange termijn. Op dit moment wachten 26 soorten ggo's op toelating. 19 daarvan, de grote meerderheid dus, zijn aangepast om bestand te zijn tegen verdelgers.