Nieuwsartikel - 11 mei, 2009
Marc Ona Essangui, die strijdt voor de bescherming van de bossen in het Congobekken, krijgt de Goldman Environmental Prize. Elk jaar beloont de Goldmanprijs een milieuheld of -heldin uit het maatschappelijke middenveld wereldwijd voor zijn of haar betekenisvolle inspanningen voor de bescherming van de natuur, die niet zelden ongevaarlijk zijn.
Marc Ona Essangui, Gabonese milieuactivist die de Goldmanprijs heeft gewonnen.
In Gabon bracht het werk van Marc Ona Essangui illegale akkoorden aan het licht voor een gigantisch mijnproject. Ze vormen een bedreiging voor de kwetsbare ecosystemen van het Gabonese Evenaarswoud, in het Congobekken.
Natuurgebied met rijke biodiversiteit bedreigd
Gabon ligt in het Congobekken, het tweede grootste regenwoud ter wereld. In 2002 riep president Omar Bongo 10 % van het Gabonese grondgebied uit tot natuurreservaat. Zo stichtte hij het nationale park Ivindo, dat zich over meer dan 3.000 km2 uitstrekt. Dit natuurgebied heeft een enorm rijke biodiversiteit en telt een aantal inheemse diersoorten zoals bosolifanten, laaglandgorilla's, chimpansees en woudbuffels.
In juli 2007 begon het Chinese bedrijf CMEC wegen aan te leggen in het hart van het Ivindopark. Daarmee lapt het de Gabonese milieuwetgeving aan zijn laars, zonder enige studie uit te voeren naar de impact op het milieu.
Marc Ona Essangui klaagt de situatie aan
Het was Marc Ona, voorzitter en stichter van de milieuorganisatie Brainforest, die een kopie in handen kreeg van het contract tussen het Chinese bedrijf en de Gabonese regering. De overeenkomst betrof Belinga, een mijnproject ter waarde van 3,5 miljard dollar. Voor de uitvoering van het project zijn in het park de aanleg van een weg, een spoorlijn, de bouw van een dam en een diepwaterhaven nodig. Het contract voorziet ook dat de regering, in ruil voor 10 % van de winst uit de mijn, CMEC gedurende 25 jaar vrijstelt van belastingen.
Marc Ona en zijn medewerkers drongen meermaals aan op een volledige evaluatie van de milieugevolgen van het project. Ze argumenteerden dat de voorziene 7.700 km2 in de Belingavergunning buitensporig is en een ware milieuramp voor het Ivindopark zou betekenen. Het is mogelijk, en goedkoper, een mijn buiten het park te openen, namelijk in een site nabij de Tsengué-Lélédiwatervallen. In dat geval zou het project ook de lokale gemeenschappen ten goede komen.
Een overwinning
Door de acties van Brainforest heeft de Gabonese regering de oppervlakte van het gebied dat door het stuwdamproject zal worden aangetast van 5.700 naar 600 km2 teruggebracht en heeft ze het tracé van de weg hertekend. President Omar Bongo gaf eveneens twee vertegenwoordigers van lokale ngo's een zitje in het comité voor de toezicht op het milieu- en sociale aspect van het project
Het succes van Marc Ona en zijn medewerkers in deze zaak is een ongeziene overwinning voor het Gabonese maatschappelijke middenveld, in een land waar deze beweging nog in haar kinderschoenen staat. Het is echter ook een zeer belangrijke overwinning voor de toekomst van de bossen in het Congobekken. Hoewel deze wouden één van de laatste plekken op aarde zijn met zo'n rijke biodiversiteit, blijft de hout- en papierindustrie er op onverantwoorde manier kappen.
Kongouwatervallen in Ivindo National Park, Gabon.