Greenpeace houdt wake tegen steenkool op het Martelarenplein

Persbericht - 19 november, 2009
Donderdagnamiddag projecteert Greenpeace op het Martelarenplein in Brussel een stomme film onder live pianobegeleiding. De hoofdrol is weggelegd voor steenkool, een brandstof die niet meer van deze tijd is en niet te verzoenen valt met de wereldwijde inspanningen om onze CO2-uitstoot terug te dringen. Kris Peeters moet zich nu maar eens duidelijk uitspreken tegen de bouw van nieuwe steenkoolcentrales in Vlaanderen en voor minstens 40 % CO2-reductie als doelstelling in Kopenhagen.

De voorstelling van het filmpje vormt het startschot voor een wake tegen steenkool die Greenpeace wil houden tot de ministerraad van vrijdagochtend. Een dertigtal actievoerders plannen de nacht door te brengen nabij het kabinet van Peeters omdat ze duidelijkheid eisen van de minister-president. "We nodigen Kris Peeters net als andere ministers en toevallige voorbijgangers uit om mee te kijken. Het is de hoogste tijd dat de Vlaamse regering wakker schiet, want het is vijf over twaalf voor het klimaat", verklaart Eloi Glorieux, klimaat- en energiespecialist bij Greenpeace.

Peeters kreeg van Greenpeace tot eind oktober de tijd om een klimaatgelofte af te leggen, namelijk dat Vlaanderen in Kopenhagen aandringt op minstens 40 % CO2-reductie voor de rijke landen tegen 2020 en geen nieuwe steenkoolcentrales toelaat. Die 40 % is volgens de wetenschap (in de vorm van het VN-klimaatpanel IPCC) strikt noodzakelijk om ervoor te zorgen dat ons klimaat niet ontspoort. Bij de ministerraad vorige week voerde Greenpeace al actie om de Vlaamse regering wakker te schudden, maar nog blijft het wachten op een duidelijk antwoord van de minister-president.

"We maken ons ernstig zorgen over de houding van Peeters en zijn ministers, die bij het bepalen van het gezamenlijke Belgische standpunt voor Kopenhagen steevast op de rem gaan staan. Erger nog, de regering laat momenteel zelfs de deur open voor de bouw van een grote nieuwe steenkoolcentrale in de Antwerpse haven. Deze CO2-fabriek zou jaarlijks 6,3 miljoen ton broeikasgassen de lucht inblazen, zowat 8 % van wat het Vlaams Gewest nu jaarlijks uitstoot", zegt Glorieux, in een verwijzing naar de plannen van het Duitse energieconcern E.ON.

"De regering-Peeters beweert de klimaatproblematiek ernstig te nemen, maar verder dan enkele makkelijke maatregelen in de marge komt ze niet. Om de klimaatverandering op een effectieve wijze te bestrijden is een transitie van ons energiesysteem nodig. Nieuwe steenkoolcentrales, die minstens gedurende de volgende 40 jaar miljoenen tonnen extra broeikasgassen uitstoten, maken daar geen deel van uit", zegt Glorieux nog.

Een veel gehoord argument is dat nieuwe steenkoolcentrales CO2 zullen opvangen en opslaan. Maar deze technologie voor carbon capture and storage (CCS) bestaat enkel op papier. Ze zal ten vroegste binnen 30 jaar beschikbaar zijn. Bovendien hebben steenkoolcentrales een erg laag rendement. Ook bij de nieuwe centrale die E.ON plant, gaat meer dan de helft van de energiewaarde die erin wordt gestopt, verloren via de koeltorens of het koelwater.

Jaarlijks stoten steenkoolcentrales over de hele wereld maar liefst 11 miljard ton koolstofdioxide uit, ofwel 41 % van de totale CO2-uitstoot als gevolg van de verbranding van fossiele brandstoffen. Voor Vlaanderen ging het in 2007 om een totale uitstoot van bijna 10,5 miljoen ton. Daar is natuurlijk flink wat steenkool voor nodig. Het merendeel komt uit Zuid-Afrika, Australië en de VS. In Europa is Polen de grootste uitvoerder naar België.