De energiecrisis heeft de sector stevig door elkaar geschud. Door hun afhankelijkheid van fossiele energie zijn meerdere spelers failliet gegaan. Greenpeace publiceert een nieuw klassement van energieleveranciers, en de bevindingen zijn duidelijk: het aandeel groene stroom neemt toe bij meerdere leveranciers, maar zwaargewichten zoals Engie, Luminus en TotalEnergies doen nog veel te weinig in de strijd tegen de klimaatcrisis.
Greenpeace analyseerde de productiecijfers, energiemix en het aankoop- en investeringsbeleid van 16 Belgische stroomleveranciers voor het nieuwe klassement op mijngroenestroom.be.[1]
“De energiecrisis heeft opnieuw aangetoond dat een energiemarkt die sterk afhankelijk is van fossiele brandstoffen uiterst instabiel is”, legt Tobias Pans uit, campagneleider energietransitie bij Greenpeace België. “Verschillende leveranciers zoals Watz en Vlaamse Energieleverancier die in 2021 nog in ons klassement stonden, rekenden op kortetermijnwinsten en zijn failliet gegaan.“
Het coöperatieve model: groen en veerkrachtig
Zoals altijd wordt de top van het klassement gedomineerd door coöperaties. Dankzij hun productie op basis van uitsluitend zonne- en windenergie zijn ze beter bestand tegen dramatische prijsstijgingen. De leden van Ecopower (20/20), bijvoorbeeld, krijgen de garantie dat 50% van de prijs van hun elektriciteit vast blijft staan. Slechts 50% van de prijs schommelt volgens de energiemarkt. Dit is een groot verschil met andere leveranciers, die tijdens de crisis enkel 100% variabele contracten aanboden.
“Zwaargewichten zoals TotalEnergies (6/20), Luminus (7/20) en de Belgische tak van Engie (7/20) blijven hangen in de onderste regionen van het klassement. Hun klanten hebben de prijzen de afgelopen twee jaar waanzinnig zien stijgen, en zij blijven massaal het soort energie leveren dat de klimaatcrisis voedt“, vervolgt Tobias Pans.
Engie en Luminus investeren steeds meer in hernieuwbare energie, maar houden tegelijk vast aan nieuwe gascentrales. Bovendien gaat Engie de levensduur van twee kernreactoren verlengen. Bij TotalEnergies komt minder dan 1% van de verkochte energie (olie, gas en elektriciteit) uit hernieuwbare bronnen en slechts 12% van de investeringen gaat naar wind- en zonne-energie. Het bedrijf kondigde ook aan de gasproductie verder op te voeren en verminderde zijn klimaatdoelstellingen.
Groene warmte: een te langzame ommekeer
De verwarming van gebouwen veroorzaakt 20% van de Belgische CO2-uitstoot. Het klassement houdt daarom ook rekening met de bereidheid van elektriciteitsleveranciers om zich te richten op een groen verwarmingsmodel, door bijvoorbeeld een einde te maken aan de installatie van gasketels of warmtepompen en warmtenetten te promoten. Het aandeel groene warmte neemt eindelijk toe, maar stuit op een zeer vage politieke agenda.
“Na opnieuw een zomer met bosbranden en extreem weer wereldwijd, kunnen we niet aanvaarden dat de grote leveranciers doorgaan met hun fossiele business as usual“, besluit Tobias Pans. “We moeten ons bevrijden van onze afhankelijkheid van fossiel gas en kernenergie. Enkel met hernieuwbare energie kunnen we de prijzen en de uitstoot onder controle houden. Leveranciers hebben hierin een sleutelrol te spelen.”
Noot
[1] Greenpeace analyseerde de 16 elektriciteitsleveranciers die elektriciteits- en/of gascontracten aanbieden aan huishoudens in België. Meer informatie is te vinden in deze persbriefing. Op de website mijngroenestroom.be vindt u de ranglijst, gedetailleerde toelichtingen per leverancier en uitleg over de methodologie.