Het bos in het Congobekken is het tweede grootste tropisch regenwoud ter wereld. Het biedt ruimte aan 40 à 60 miljoen mensen, 270 soorten zoogdieren, waaronder bedreigde apen als de gorilla, de chimpansee en de bonobo, en 39 soorten die enkel in de regio voorkomen, zoals de okapi en de bosolifant.
Chaos en vernieling
Het woud speelt een essentiële rol bij het onder controle houden van de klimaatverandering: alleen al in het woud van de Democratische Republiek Congo (DRC) zit 8% van alle koolstof op aarde opgeslagen. Dit woud is het vierde grootste koolstofreservoir in bos ter wereld.
Het tropisch woud in het Congobekken is dus zowel belangrijk op sociaal als op milieuvlak. En toch wordt de toekomst ervan bedreigd door de industriële bosontginning en door de agro-industrie. In Centraal-Afrika is zowat overal sprake van sociale chaos, inbeslagname van gronden en aantasting van het leefmilieu.
Geruïneerde lokale bevolking
Er zijn kapvergunningen toegekend, vooral in de DRC, voor in totaal 50 miljoen hectare tropisch woud. Dat is een gebied dat ongeveer even groot is als Frankrijk. De Wereldbank, de internationale donoren en de Congolese regering hebben de industriële ontginning aangemoedigd als middel om de ontwikkeling aan te zwengelen en de armoede te verlichten. Maar dat klopt helemaal niet. De ontginning maakt de problemen alleen maar groter en ruïneert de plaatselijke bevolking.
Als de industriële ontginning terrein blijft winnen in Afrika, dreigt de DRC bijvoorbeeld tegen 2050 meer dan 40% van haar bossen te verliezen. Dat zou een ramp zijn voor de samenleving en voor het milieu. Maar ook voor het klimaat, want op die manier zou tot 34,4 miljard ton C02 vrijkomen!
Afrika is de bakermat van de oliepalm en heeft nu ook de aandacht en de hebzucht gewekt van de agro-industrie. Op dit moment behoort Afrika niet tot de grootste producenten van palmolie. Maar omdat de productiecapaciteit in de belangrijkste producerende landen (Indonesië, Maleisië) zowat het maximum heeft bereikt, beschouwen de grote agro-industriële groepen Afrika als het ideale terrein om te voldoen aan een voortdurend stijgende wereldvraag. Hoewel sommigen hierin economische kansen zien voor de plaatselijke bevolking, vormt deze expansie niet alleen een bedreiging voor de middelen van bestaan van deze gemeenschappen, maar ook voor het leefmilieu.