Η βύθιση του Rainbow Warrior to 1985
O φωτογράφος Fernando Pereira
Σαν σήμερα, πριν από 29 χρόνια, το εμβληματικό πλοίο της Greenpeace, Rainbow Warrior (“Πολεμιστής του Ουράνιου Τόξου”), άγγιζε το πυθμένα της θάλασσας στο λιμάνι του Ώκλαντ,
βυθισμένο από βόμβα που τοποθέτησαν πράκτορες των γαλλικών μυστικών υπηρεσιών. Πήρε μαζί του και τον Fernando. Θα τους θυμόμαστε για πάντα.
Ήμουν νέος τότε (… νεότερος για την ακρίβεια) και ακόμα θυμάμαι το σοκ εκείνης της ημέρας. Ήταν η ημέρα που όλοι στην Greenpeace νιώσαμε από πρώτο χέρι ότι η δουλειά μας αγγίζει ευαίσθητες χορδές. Βλέπετε, όταν η δύναμη και η εξουσία αμφισβητούνται, οι αντιδράσεις μπορούν να είναι βίαιες και απρόσμενες. Κατά κάποιον τρόπο, η ημέρα εκείνη σηματοδοτεί το τέλος της αθωότητάς μας.
Η βύθιση του Rainbow Warrior, όπως και η δίκη των μυστικών πρακτόρων ανήκουν πλέον στην ιστορία. Στην ιστορία ανήκουν και οι δράσεις του πλοίου-συμβόλου μιας ολόκληρης εποχής. Δράσεις που αμφισβήτησαν βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις του τύπου “η καταστροφή του περιβάλλοντος δικαιολογείται εφόσον οδηγεί στην οικονομική μεγέθυνση”, που αποκάλυψαν περιβαλλοντικά εγκλήματα σε κάθε άκρη της υφηλίου, που υπερασπίστηκαν την ειρήνη και έδωσαν στους απλούς ανθρώπους τη δύναμη να υπερασπιστούν το μέλλον του πλανήτη, δηλαδή το μέλλον των παιδιών τους. Οι ωκεανοί, οι φάλαινες, τα δελφίνια και εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έγιναν μέσω αυτού του πλοίου “Πολεμιστές του Ουράνιου Τόξου”. Και αυτό είναι που κάνει ένα πράσινο πλοίο με ζωγραφισμένο ένα ουράνιο τόξο, έναν ζωντανό μύθο.
Ο διάδοχος του, έχει διαγράψει εξίσου “μυθική” πορεία στην ιστορία της Greenpeace. Το Rainbow Warrior II, έχει σταθεί απέναντι σε περιβαλλοντικά εγκλήματα στις θάλασσες και τους ωκεανούς του κόσμου, έχει σταματήσει την απόρριψη πυρηνικών και χημικών αποβλήτων, έχει στηρίξει τοπικές κοινωνίες και κινήματα στις προσπάθειές τους να υπερασπιστούν το περιβάλλον του τόπου τους και τη δικαιοσύνη, έχει αγωνιστεί κατά της βρώμικης ενέργειας και υπέρ της προστασίας του κλίματος. Μετά από 21 χρόνια δράσης, πήρε “σύνταξη” από την Greenpeace (16 Αυγούστου 2011), και σήμερα συνεχίζει, από άλλη θέση, να υπηρετεί την ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου.
Παρεμπιπτόντως, και αυτό το πλοίο δέχτηκε βόμβες, κατασχέθηκε, εμβολίστηκε και λεηλατήθηκε. Ελπίζω αυτό να μην έχει σχέση με το όνομα…
Σήμερα, 29 χρόνια μετά, το νέο Rainbow Warrior, η «μετεμψύχωση» του πρώτου, συνεχίζει να περιπλέει τους ωκεανούς. Και είμαστε περήφανοι που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στα νερά του Ιονίου, στο πλαίσιο της πρώτης περιοδείας του στη Μεσόγειο, για να σταματήσει την εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα και να προωθήσει πραγματικές πράσινες ενεργειακές λύσεις, ο οποίες δεν θα απειλήσουν τις θάλασσες και τον τουρισμό μας, όπως το πετρέλαιο.
Η οικονομική κρίση στη χώρα μας αλλά και γενικότερα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου χρησιμοποιείται σαν αφορμή για εταιρείες αλλά και κυβερνήσεις. Αφορμή για να αυξηθεί η ενεργειακή εξάρτηση από το βρώμικο πετρέλαιο, που εξορύσσεται (ή, στη δική μας περίπτωση σχεδιάζεται να εξορυχθεί) από το ιστορικό και εξαιρετικά εύθραυστο θαλάσσιο οικοσύστημα της Μεσογείου.
Από το ιστορικό σύνθημα του παρελθόντος “Πετρέλαιο και νερό δεν πάνε μαζί” τώρα φωνάζουμε “Πετρέλαιο και τουρισμός δεν πάνε μαζί”. Και, αν θέλουμε να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς, το πετρέλαιο δεν πάει μαζί… με τίποτα και δεν έχει θέση πουθενά. Η Ενεργειακή Επανάσταση είναι τώρα περισσότερο αναγκαία από ποτέ. Αυτή είναι η πραγματικότητα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Και είναι όσο δύσκολη και προκλητική, όσο όλα ταξίδια και οι “μάχες” που έδωσαν και τα 3 Rainbow Warrior.
Δεν ζούμε στο παρελθόν και δεν μας περιορίζει η ιστορία. Αλλά θα ήμασταν ανόητοι να μην μαθαίνουμε και να μην εμπνεόμαστε από αυτήν.
Μετά από τόσα χρόνια, για ένα πράγμα είμαι απόλυτα σίγουρος: όσο και όσοι και αν προσπαθήσουν, δεν μπορούν να βυθίσουν το ουράνιο τόξο.