Organizacje pozarządowe podkreślają, że z perspektywy zdrowia publicznego walka z brudnym powietrzem powinna stanowić priorytet dla polskich władz. Tymczasem przedstawiony przez Ministerstwo Środowiska Krajowy Program Ochrony Powietrza, nawet w perspektywie wieloletniej, nie doprowadzi do poprawy jego jakości.
KPOP nie będzie miał mocy prawnej pozwalającej na nałożenie obowiązków i przydzielenie kompetencji, które pomogłyby samorządom w walce z zanieczyszczeniami. Za niezastosowanie się do rekomendacji Ministerstwa województwom nie będą groziły również żadne sankcje.
Organizacje zauważają także, że na skutek nieprecyzyjnej analizy stężeń pyłu PM10 w Programie realny udział zanieczyszczeń pochodzących z przemysłu i energetyki został zaniżony. Mają one jednak istotny wpływ na jakość powietrza w Polsce. Jak wynika z analiz eksperckich, zewnętrzne koszty zdrowotne zanieczyszczeń generowanych w naszym kraju przez energetykę zawodową mogą sięgać nawet 8,2 miliarda euro**.
Samo przyjęcie Krajowego Programu Ochrony Powietrza nie zadowoli również Komisji Europejskiej, która w związku z wieloletnimi przekroczeniami dopuszczalnych poziomów pyłu zawieszonego PM10 wystosowała pod koniec lutego br. tzw. uzasadnioną opinię do polskich władz. Domaga się w niej podjęcia szybkich i skutecznych działań mających na celu walkę z zanieczyszczeniem. Jeśli nie zostaną one wdrożone Polsce grozi kara w wysokości nawet 4 miliardów złotych. Tymczasem KPOP jest jedynie dokumentem kierunkowym i nie stanowi środka wpływającego skutecznie na poprawę jakości powietrza.
** Por. Raport Health and Environment Alliance, „Niepłacony rachunek. Jak energetyka węglowa niszczy nasze zdrowie”, https://www.greenpeace.org/static/planet4-poland-stateless/2019/06/e022bc49-e022bc49-nieplacony_rachunek_jak_energetyka_weglowa_niszczy_nasze_zdrowie_full_report_final.pdf, s. 5