UNESCO wezwało w środę Polskę do natychmiastowego zaprzestania wycinki w starych drzewostanach Puszczy Białowieskiej. Jest to jeden z najważniejszych punktów decyzji, jaką Komitet UNESCO podjął podczas swojego szczytu w Krakowie. Trudno znaleźć uzasadnienie dla faktu, że pani premier Beata Szydło zaprzecza temu stanowi rzeczy. Co więcej, nie jest także prawdą, że debata o Puszczy została przełożona na przyszły rok – debata zakończona bardzo jasną decyzją odbyła się w Krakowie 5 lipca.
Czyżby pani premier, kwestionując postanowienia sesji UNESCO [1], nie została dostatecznie dobrze poinformowana przez ministra Jana Szyszkę o tym, co wydarzyło się na szczycie, którego Polska jest gospodarzem? Czy to możliwe, że nie zna wypowiedzi wicepremiera Piotra Glińskiego, który powiedział, że lista dziedzictwa w zagrożeniu, na którą Puszcza Białowieska może być wpisana, jeśli misja ekspertów UNESCO potwierdzi skalę wycinki, nie jest karą a wyrazem troski i solidarności wspólnoty międzynarodowej? Dobra, oparta na naukowych podstawach decyzja UNESCO w sprawie Białowieży nie jest porażką Polski, tylko zwycięstwem, gdyż daje szansę na ochronę naszego wspólnego dziedzictwa, wielkiego przyrodniczego skarbu.

Apelujemy do pani premier, by skorzystała z tej szansy i w kwestii ochrony Puszczy Białowieskiej zaufała ekspertom a nie osobom, które nieracjonalnie dążąc do dewastacji Puszczy, uciekają się do manipulacji i dyskredytowania Polski na arenie międzynarodowej.

Najważniejsze zapisy decyzji UNESCO dotyczącej Puszczy Białowieskiej (41 COM 7B.1) [2]:

  • Wzywa do natychmiastowego zatrzymania wycinki w najstarszych, ponadstuletnich częściach lasu.
  • Wskazuje, że cięcia sanitarne i względy bezpieczeństwa są nadużywane przez polski rząd jako pretekst do wycinki (wycinane są też drzewa zdrowe i nie stanowiące zagrożenia dla turystów).
  • Wskazuje, że minister Szyszko zezwolił na zwiększenie wycinki, a nie została przeprowadzona ocena wpływu wycinki na te cechy Puszczy, dzięki którym została uznana za Światowe Dziedzictwo (tzw. wyjątkowa uniwersalną wartość).
  • Ponawia prośbę o przygotowanie priorytetowo planu zarządzania zapewniającego realną ochronę obszaru Światowego Dziedzictwa.
  • Wyraża zadowolenie z decyzji Białorusi, która zwiększyła obszar ścisłej ochrony na terenie Puszczy Białowieskiej o 1250 ha.
  • Wnioskują o rozpoczęcie procedury mogącej prowadzić do wpisania Puszczy na listę Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu. Częścią tej procedury jest monitoring kontrolny (ang. reactive monitoring), a więc proces sprawdzania stanu zachowania obszaru w odpowiedzi na potencjalne lub rzeczywiste zagrożenia. Jednocześnie ostrzegają, że w wyniku potwierdzenia zagrożeń, na sesji Komitetu w 2019 roku Puszcza Białowieska można znaleźć się na Liście Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu.
  • UNESCO wyraża zaniepokojenie faktem rozpoczęcia przez Komisję Europejską formalnej procedury prowadzącej do Trybunału Sprawiedliwości UE z powodu zwiększenia wycinki w Puszczy.

Przypisy:

[1] Wypowiedź premier Beaty Szydło w “Sygnałach Dnia” 7 lipca 2017, http://www.polskieradio.pl/7/129/Artykul/1785984,Donald-Trump-w-Polsce-Beata-Szydlo-to-pierwszy-krok-w-relacjach-z-USA

[2] Komunikat prasowy Greenpeace i organizacji pozarządowych po decyzji UNESCO, 5 lipca 2017, http://www.greenpeace.org/poland/pl/wydarzenia/polska/UNESCO-za-ochrona-Puszczy-Bialowieskiej/