50 kişinin üzerindeki grup “ÇED raporu eksiklerle dolu, dur de” ve “Nükleer değil temiz enerji” pankartları açtı.
Aynı zamanda toplantıya katılarak ÇED raporuna itirazlarını sunan Greenpeace üyeleri, ÇED raporunun onaylanmaması için nukleer.greenpeace.org üzerinden yürütülen kampanyaya verilen 250 bin imzayı da ÇED Genel Müdürü’ne sundu.
Rapor farklı, cevapsız sorular aynı
Yasal yapının, etkili hukuk mekanizmalarının, bağımsız denetimi gerçekleştirilecek kurumsal yapının mevcut olmadığı Türkiye'de, iki tane nükleer enerji santrali kurulması planları var. Bugün Ankara'da Akkuyu ÇED Raporu görüşüldü. Daha önce iki kez reddedilen ve üçüncü kez sunulan bu ÇED raporunda yapılan revizyonlarda, bir yıl önce sorduğumuz soruların cevapsız kaldığını gördük ve bugün bu sorularımızı yineledik. Nükleer atıkların taşınması ve depolanması sırasında ne tür riskler alınıyor? Büyük ya da küçük bir kaza olduğunda mali, hukuki ve siyasi sorumluluk kimin? Akkuyu nükleer enerji santralinin teknolojisinden kurulumuna, tasarımından işletmesine kadar pek çok yükümlülük sahibi olan Rosatom ve ona bağlı şirketler, ÇED Raporu’nda isimleri geçen alt yüklenici şirketler, kaza olduğunda sorumluluk da alacak mı? Akdeniz ve deniz yaşamına karşı nükleer tehdit hakkında uzmanlar uyarıyor olmasına rağmen, çevresel etkileri değerlendirmekle yükümlü ÇED firması nasıl oluyor da raporda olumlu değerlendirmeler yapabiliyor? Akkuyu nükleer santral projesi hakkında ÇED olumlu görüşü çıkarsa, geri dönüşü olmayan riskli bir alana girmiş olacağız. Türkiye'de nükleer santrale ihtiyacımız yok. Bu yüzden Türkiye bir an önce bu kirli, tehlikeli ve pahalı enerji ısrarından vazgeçip, enerji politikasını enerji verimliliği ve yenilenebilir enerjilere yönlendirmeli.
Greenpeace, İDK toplantısında aşağıdaki konularda ÇED raporuna itirazlarını sundu:
Sorumluluk kime ait belli değil
Nükleer kaza halinde ortaya çıkacak zararın sorumlusunun kim olacağı sorusuna cevap verilmiyor. Bu konu Türkiye’deki mevcut hukuki mevzuatta da belirsiz. Tüm hukuki sorumluluğun adresi olarak gösterilen Akkuyu NGS şirketinin, sermayesi ile sınırlı bir şirket olması nedeni ile, Akkuyu’da gerçekleşmesi muhtemel bir kaza sonrası, şirketin hukuki sorumluluğu üzerine alma kabiliyeti yok. Nükleer enerji alanında olası bir kaza halinde ortaya çıkması muhtemel zarar kalemleri, sigorta mantığına göre “sigorta edilebilir zarar” değil.
Denenmemiş bir reaktör
Henüz dünyada denenmemiş bir reaktör tipi kullanılacak ve rapor da buna dayalı tahminlerle yazılmış durumda.
Atıklar ile ilgili olan bölüm gizliliğini koruyor
Atıkların Boğazlar yoluyla Rusya’ya gönderilmesi durumunda oluşabilecek riskler raporda belirtilmiyor. Atıkların Türkiye’de depolanması durumunda karşılaşılabilecek riskler ve bunlara dair önlemlere ise yer verilmiyor. ÇED’de defalarca gerektiği takdirde atıkların burada depolanacağı kapasitenin olduğu belirtiliyor. TAEK’in etkisizleştirildiği bu süreçte, nasıl bir denetim mekanizması işletileceği açık değil.
Güvenlik şartları ile ilgili bilgiler sınırlı
Türkiye’de uygulanacak ulusal güvenlik şartları ve bunların nasıl uygulanacağına dair bilgiler yetersiz. Raporda Avrupa standartlarına uyulacağı söyleniyor, oysa ki EUR (European Utility Requirements) standartları güvenlik standartları değil; şirketler ve toplumun daha iyi anlaması için tasarım, inşaat ve operasyon adına gerekli şartları oluşturmak için bazı genel güvenlik şartları içeriyor.
Acil durum planı sadece 5 km çapını kapsıyor
Oysa bir kaza olması durumunda Türkiye'nin tamamı ve komşu ülkeler de radyasyondan etkilenecek.
Fukuşima’dan alınan dersler entegre edilmemiş
Sismik araştırmalar, sel ve tsunami gibi etkilerin ise inşaat lisansı ile birlikte değerlendirilecek olması, Fukuşima kazasından sonra alınan derslerin Akkuyu ÇED raporuna yeterince entegre edilmediğinin bir göstergesi.
“Nükleere karşı temiz enerji” diyorsan harekete geç!
250.000 kişinin imza verdiği nükleer karşıtı kampanya benikurtar.org ardesinde devam ediyor. Sen de bugün milyonlarca canlıyı tehlikeye atan nükleer kumarına karşı harekete geç.