Het afgelopen jaar brak opnieuw alle hitterecords. De gemiddelde temperatuur in 2015 lag 1°C boven het eeuwgemiddelde. Het vorige record dateert nog maar van 2014 (+0,16°C) maar ligt nu dus alweer aan diggelen. Volgens sommigen is dit vooral te wijten aan El Niño (“het jongetje”), een terugkerend weerfenomeen dat altijd voor hogere temperaturen zorgt. Niets uitzonderlijks dus?
El Niño niet opgewassen tegen klimaatopwarming
Toch wel, zo zeggen wetenschappers. Dat de hitterecords elkaar zo snel opvolgen, is volgens hen een duidelijk signaal dat de aarde blijft opwarmen. Sinds 1880 warmt onze planeet ongeveer 10 keer sneller op dan aan het einde van de laatste ijstijd. De voorbije drie decennia waren stuk voor stuk warmer dan de eeuw ervoor en 13 van de 15 heetste jaren ooit werden na 2000 opgetekend.
Ook het terugkerende weerfenomeen El Niño zorgt steevast voor hogere temperaturen. In 1997 en 1998 zorgde de krachtigste El Niño ooit ook bij ons voor hitterecords. Maar de invloed van El Niño is beperkt wanneer je die vergelijkt met de klimaatopwarming: in 2015 was het weerfenomeen slechts verantwoordelijk voor 10% van de temperatuurstijging. Het was dus vooral het steeds warmere klimaat dat korte metten maakte met het record van 2014.
NASA: 2015 Hottest Year on Record
NASA scientists at the Goddard Institute for Space Studies have announced that 2015 was the warmest year since modern records began in 1880. In an independent analysis, NOAA scientists also found 2015 was the warmest on recordThis video illustrates Earth's long-term warming trend, showing temperature changes from 1950 to 2015 as a rolling five-year average. The darkest oranges represent temperatures 4 degrees Fahrenheit or more warmer than the 1951-80 baseline average.Not only was 2015 the warmest year -- but it broke the record set in 2014 by a long shot. Fifteen of the 16 warmest years on record have now occurred since 2001. “Climate change is the challenge of our generation, and NASA’s vital work on this important issue affects every person on Earth,” said NASA Administrator Charles Bolden. “Today’s announcement not only underscores how critical NASA’s Earth observation program is, it is a key data point that should make policy makers stand up and take notice - now is the time to act on climate.”http://go.nasa.gov/1OG1KVO
2015 breekt (bijna) alle records
Niet enkel de gemiddelde jaartemperatuur moest er vorig jaar aan geloven. Tien van de twaalf maanden waren de warmste sinds het begin van de metingen, met uitzondering van januari (2de plaats) en april (3de). Oktober was bovendien de eerste maand ooit die meer dan 1°C warmer was dan het gemiddelde, al snel gevolgd door de maand november en ook 2015 sloot een volle graad warmer af, zo bevestigden NASA en UK Met, het Britse KMI, deze week.
Eén graad opwarming mag misschien niet veel lijken, maar op het terrein leidt deze tot hevigere, langere en meer frequente hittegolven. Zo werden India en Pakistan getroffen door twee van de dodelijkste hittegolven in de geschiedenis, maakte het noordwesten van de VS zijn warmste zomer ooit mee en sneuvelden ook in Duitsland en het Midden-Oosten de hitterecords. Bij ons ten slotte leek het er lange tijd op dat we de winter dit keer gewoon zouden overslaan. De klimaatopwarming duwt ons stilaan in ‘onbekend gebied’.
Deze recordtemperaturen zijn een duidelijke herinnering aan het belang van het klimaatakkoord dat in december 2015 werd afgesloten in Parijs en de opwarming van de aarde zo ver mogelijk onder de 2°C wil houden. El Niño zal ook in 2016 de temperaturen nog een extra zetje geven, maar wij kunnen zelf de grootste oorzaak, namelijk onze CO2-uitstoot aanpakken. Zo niet zullen we nog veel groene winters meemaken.