Greenpeace verwacht van het FANC dat het zich onafhankelijk opstelt ten opzichte van GDF Suez Electrabel. Doel 1 en 2 vertonen fundamentele gebreken en moeten definitief sluiten. De bescherming van de bevolking moet voorop staan, niet de winst van Electrabel.
Jan Bens, directeur van het FANC en ex-baas van de kerncentrale van Doel, staat voor een belangrijke taak. Hij moet de voorwaarden bepalen waaraan Electrabel moet voldoen om Doel 1 en 2 tien jaar langer te laten draaien (en de daarbij horende megawinsten op te strijken).
Greenpeace verwacht van een “onafhankelijk” controle-organisme dat het de bevolking beschermt, niet de economische belangen van Electrabel. Want de liefde tussen het FANC en Electrabel mag dan mooi zijn, echte liefde is ook loslaten.
We bezorgden het FANC alvast een Valentijnskaart met dit beeld:
Lang, lang geleden…
… meer bepaald op 15 februari 1975 werden Doel 1 en 2 opgestart. Ze werden allebei ontworpen voor 30 jaar, dus tot 2005. Toch gaf de Belgische overheid hen de toelating om 10 jaar langer open te blijven. Vandaag, na 40 jaar dienst, moesten ze sluiten volgens de wet op de kernuitstap. Maar toch wil de overheid daar nu nog eens 10 jaar bijdoen, tot in 2025. Dan zouden Doel 1 en 2 allebei 50 jaar oud zijn. Dit houdt reële veiligheidsrisico's in. Tenslotte is er wereldwijd bijzonder weinig ervaring met kernreactoren die ouder zijn dan 40 jaar.
Om deze oude rakkers tien jaar langer te laten draaien, moet de wet op de kernuitstap eerst gewijzigd worden. Vervolgens moet het FANC oordelen of de oplapmaatregelen die Electrabel voorstelt voldoende zijn om die oude reactoren nog tien jaar langer open te houden. Ondertussen is Electrabel al druk bezig met de voorbereiding voor de heropstart van beide reactoren.
FANC = nucleaire waakhond?
Door het veiligheidsniveau te bepalen waaraan de oude reactoren moeten voldoen heeft het FANC een grote verantwoordelijkheid. In het verleden heeft het FANC al enkele keren blijk gegeven van laksheid als het er op aankwam veiligheidscriteria op te leggen. Zo had het FANC eigenlijk al in 2005, toen de ontwerpleeftijd van Doel 1 & 2 afliep, nieuwe veiligheidsvereisten voor een verlengde uitbating moeten opleggen. Dit is niet gebeurd.
In 2008 stapte het FANC mee in de strategie van Electrabel om de levensduurverlenging van de drie oudste reactoren voor te bereiden. FANC trad hiermee als officiële nucleaire toezichthouder buiten zijn boekje en handelde tegen de kernuitstapwet in.
Het FANC heeft verder het pad geëffend voor een levensduurverlenging van 10 jaar voor te stellen dat een verlengde uitbating van slechts 3 jaar onvoldoende is om de noodzakelijke veiligheidsinvesteringen terug te winnen. Het FANC moet zich toeleggen op de veiligheid, niet op de financiële implicaties voor Electrabel.
Oude rakkers
Het is technisch vrijwel onmogelijk om alle fundamentele gebreken van Doel 1 en 2 weg te werken, alleen daarom al zou het FANC de reactoren definitief moeten sluiten. Als minimale voorwaarde voor de levensduurverlenging van Doel 1 en Doel 2 zouden bijvoorbeeld beide reactorgebouwen moeten worden uitgerust met gefilterde drukontlasting en moet het reactorvatdeksel van beide reactoren vervangen worden.
Om Doel 1 en 2 in de buurt te laten komen van het veiligheidsniveau van een moderne reactor, moeten ze daarenboven een dubbele koepelwand krijgen en moeten de opslagbekkens voor gebruikte splijtstof in een bunker worden ondergebracht, niet in open lucht. Dat eerste is vrijwel onmogelijk en het tweede erg duur. Een nieuwe kernreactor van hetzelfde type als Doel 1 en 2 zou vandaag onmogelijk een exploitatievergunning krijgen.
Een doekje voor het bloeden
Het is absurd dat gebrekkige reactoren nog jarenlang zouden mogen blijven draaien zonder de uitvoering van de noodzakelijke verbeteringsmaatregelen. Zo aanvaardt het FANC dat de installatie van drukontlastingssystemen op de Belgische kernreactoren pas tegen 2017-2019 geïnstalleerd worden. Dit is 5 tot 7 jaar nadat die noodzaak in 2012 tijdens het stresstestonderzoek werd vastgesteld.
Conclusie?
Het FANC mag pas instemmen met een levensduurverlenging als alle fundamentele veiligheidsmaatregelen volledig uitgevoerd en operationeel zijn. Het minste wat we mogen verwachten is dat het veiligheidsniveau van oude reactoren op het peil gebracht wordt van dat wat vandaag voor nieuwe reactoren geëist wordt. Vindt Electrabel sommige maatregelen te duur? Zijn sommige maatregelen fundamenteel onmogelijk? Dan is het duidelijk: Doel 1 en 2 moeten definitief sluiten.
>> Geïnteresseerd in het meer technische verhaal achter de levensduurverlenging van Doel 1 en 2? Lees onze briefing over de mankementen van deze 2 oude rakkers.<<
Volg ons op Facebook en Twitter voor het vervolg van deze campagne. Of schrijf je in op onze nieuwsbrief.