Een nieuwe dag, een nieuw schandaal. Opnieuw moet een slachthuis de deuren sluiten wegens een gebrek aan hygiëne, ditmaal in Heist-op-den-Berg. Vorige week hadden we al de platgetrapte paaskuikens en het dierenleed voor parmaham. Bij de ‘boswachters’ van het FAVV bleek dat een ex-topman nu als stroper slachthuizen adviseert. En natuurlijk is er het gesjoemel van Veviba dat een kleine maand geleden aan het licht kwam en tot op vandaag blijft nazinderen.

Vleescultuur altijd verdedigd

Een beetje visionair kijkt voorbij deze wantoestanden en vraagt zich af of mensen in de toekomst nog wel vlees zullen eten. De vraag dringt zich al veel langer op, want de problemen met onze industriële vleesproductie voor het klimaat, de bossen, het water en dierenleed zijn genoegzaam bekend. Maar de huidige aandacht zorgt gelukkig ook voor een moment van bezinning. Zelfs bij ware vleesliefhebbers, zoals slagerszoon Wim Ballieu. “Ik heb de cultuur van vlees altijd verdedigd, maar ik denk niet dat we over 20 jaar nog vlees zullen eten”, verklaarde de oprichter van gehaktballenketen Balls & Glory onlangs.

De onmogelijke hamburger

Hij staat niet alleen met dat inzicht. Verschillende spelers proberen tegenwoordig op verschillende manieren de vleesmarkt te ontwrichten. Een bekend voorbeeld, de Impossible Burger, komt recht uit een laboratorium in Silicon Valley. Het volledig plantaardige lapje ziet er niet alleen uit als een rundsburger, het ruikt, proeft en voelt exact hetzelfde aan. Dit is duidelijk gemaakt voor mensen die dol zijn op de smaak van vlees, maar niet op het bijhorende schuldgevoel.

Microsoft-oprichter en bekend filantroop Bill Gates is zo iemand. Hij heeft een deel van zijn fortuin geïnvesteerd in Impossible Foods, het bedrijf achter de revolutionaire veggieburger. Tegelijk pompt Gates miljoenen in Memphis Meat, een andere Amerikaanse startup die voluit voor kweekvlees gaat. De techniek om spiercellen in een petrischaaltje te vermenigvuldigen, is nog niet marktrijp (al beweert één bedrijf dat het dit jaar nog een betaalbaar product kan leveren). Meer nog dan de Impossible Burger lijkt dit zogenaamde clean meat bedoeld om het geweten te sussen, niet zozeer om de vleesconsumptie daadwerkelijk te doen dalen.

Wie ook graag in het ‘schone vlees’ van Memphis Meat belegt: Richard Branson, de grote baas van Virgin. Zijn uitleg klinkt bekend: “Ik geloof dat we binnen 30 jaar geen dieren meer hoeven te doden, en dat al het vlees ‘schoon’ of plantaardig zal zijn. Dat zal hetzelfde smaken, en veel gezonder zijn voor iedereen.” Nu, laat ons eerlijk zijn. Los van hun idealisme willen Gates en Branson ook gewoon geld verdienen. Ze hebben een neus voor zaken, en voelen dat we als samenleving op een kantelpunt staan. Alleen roept hun oplossing, een soort proteïne-industrie, nog veel vragen op.  

Hans Bourlon over vlees

Bij ons loopt ook een CEO rond die het einde van de industriële vleesproductie voorspelt. Hans Bourlon, hoofd van Studio 100, blikte enkele maanden geleden op Radio 1 vooruit naar het jaar 2050 “wanneer de verkoop van vlees en vis verboden zal zijn”. Echt vlees, wel te verstaan, niet de vegetarische alternatieven die tegen dan de smaak volledig kunnen nabootsen en superproteïnen bevatten, zo vermoedt Bourlon. Dat lijkt sterk op de onmogelijke hamburger.

Ongezonde charcuterie

Het is ironisch dat vandaag nog in alle supermarkten ongezonde charcuterie met de bekende figuurtjes van Studio 100, zoals Maya De Bij en Kabouter Plop, om de aandacht van onze kinderen schreeuwt. Immers, de kinderen vandaag zijn de ouders van 2050. Moeten we hen dan niet vandaag leren plantaardig te eten? Als de wil er is bij Hans Bourlon, zoals hij zelf aangeeft, zal dit een euvel zijn waaraan spoedig kan worden verholpen.  

Vlees en klimaat

Gezondheid en dierenwelzijn zijn prima redenen om te kappen met de vleesindustrie. Maar de meest urgente, globaal gesproken, blijft het klimaat. Greenpeace liet berekenen dat we tegen - opnieuw - 2050 de productie en consumptie van vlees wereldwijd minstens moeten halveren willen we rampzalige klimaatverandering vermijden. Dat betekent vanaf vandaag minder vlees, en voor wie (nog) niet zonder kan, ook beter vlees. Zo hoeven we niet bang af te tellen tot het volgende schandaal.

Doe ook mee met onze ‘minder maar beter’-campagne!
Surf naar http://lessismore.greenpeace.org/be_NL/