Bijna een jaar geleden wierp de toenmalige Waalse minister-president Paul Magnette zich op als Europese ‘superheld’, terwijl de Canadese minister Chrystia Freeland in tranen de vergadering verliet. Het was een bikkelharde strijd om vrijhandelsverdrag CETA.
De tranen bleken achteraf weinig meer dan een onderhandelingstechniek, en er kwam uiteindelijk toch een akkoord uit de bus: België heeft zoals bekend CETA mee ondertekend, maar op vraag van Wallonië zou ons land aankloppen bij het Europees Hof van Justitie om het verdrag te toetsen aan het Europese recht. Vooral het arbitragesysteem ICS dat deel uitmaakt van CETA, moet tegen het licht worden gehouden.
Na lang dralen, en enkele politieke crisettes later, is deze dag eindelijk aangebroken. Minister Reynders verklaarde woensdag dat het verzoek bij het ECJ werd ingediend. Het Hof heeft nu 18 maanden om zijn advies te geven. Als dat advies negatief is, betekent dat het einde van CETA in zijn huidige vorm.
We vinden het zeer belangrijk dat het Hof bij het proces betrokken wordt. Van de verschillende punten van kritiek op zulke vrijhandelsakkoorden, is het arbitragemechanisme - waarbij multinationals een vergoeding kunnen eisen van lidstaten (terwijl dat omgekeerd niet het geval is bij het niet-respecteren van mensenrechten of het milieu) - het grootste bezwaar.
Greenpeace is blij met deze stap. De beslissing van het ECJ zal niet enkel duidelijkheid scheppen voor CETA, maar voor alle andere handelsakkoorden. De impact zal waarschijnlijk ook belangrijk zijn voor het arbitragesysteem onder lidstaten dat de EU op poten wil zetten.
Afspraak dus over 18 maanden voor de uitspraak van het Hof.
Intussen zetten we samen de strijd voort...