De Waalse regering zal geen volmacht geven aan de federale minister van Buitenlandse Zaken, Didier Reynders, om CETA te ondertekenen. Dit is een primeur in Europa. CETA is een vrijhandelsverdrag tussen Europa en Canada. Het zou goedgekeurd kunnen worden in september, ondanks het feit dat het de fundamenten van onze democratie bedreigt!

Politici en het middenveld debatteren al enkele jaren hevig over TTIP, het vrijhandelsverdrag waarover de Europese Unie en de Verenigde Staten onderhandelen. Ondertussen werd CETA, het ander trans-Atlantisch verdrag met het minder imposante Canada, in relatieve stilte afgehandeld. Nochtans bedreigt CETA, net als TTIP, onze democratie, onze standaarden en de uiterst noodzakelijke overgang naar hernieuwbare energie.

De verklaring van de Waalse minister-president Paul Magnette kwam als reactie op een resolutievoorstel in de commissie Algemene Zaken en Internationale Relaties van het Waals Parlement. In dit voorstel stellen de PS, cdH en Ecolo gezamenlijk dat ze CETA onmogelijk kunnen ratificeren zolang de tekst bepaalde garanties, in het bijzonder rond het respecteren van sociale en milieunormen en rond de oprichting van het ICS-tribunaal, niet geeft.

Het verschrikkelijke ICS-tribunaal

Met het klimaatakkoord van Parijs heeft de EU zich geëngageerd om de CO2-uitstoot drastisch te verlagen. Bovendien stellen de basisverdragen van de EU dat duurzame ontwikkeling een essentieel doel is, waaraan het Europees handelsbeleid zich moet houden. Bijgevolg zou CETA hernieuwbare energie moeten stimuleren.

Dit is echter niet het geval. Integendeel, CETA zal deze doelen bemoeilijken, in het bijzonder omwille van het hevig bekritiseerde ISDS-systeem. Dit mechanisme, opgenomen in zowel TTIP als in CETA, geeft buitenlandse investeerders en multinationals de mogelijkheid om een staat aan te klagen voor een privétribunaal, indien ze vrezen dat hun winsten worden bedreigd.

Vele voorbeelden tonen de gevaren van een dergelijk mechanisme op een ambitieus energiebeleid aan, zoals:

  • De zaak Vattenfall: Dit Zweedse energiebedrijf eist 4,7 miljard euro van Duitsland omwille van de beslissing om af te stappen van kernenergie.
  • TransCanada: Dit Canadees bedrijf eist 15 miljard dollar van de VS omwille van de beslissing van Obama om de constructie van de zeer vervuilende Keystone XL-pijplijn niet toe te laten.

De hevige kritiek tegen ISDS van zowel ngo's en burgerinitiatieven als van politici en academici heeft ertoe geleid dat de Europese Commissie het ISDS-mechanisme in TTIP en in CETA moest vervangen door ICS. Een nieuw acroniem voor een mechanisme dat amper is veranderd. Zowel via TTIP als via CETA blijven staten het gevaar lopen om miljarden belastinggeld te moeten betalen aan buitenlandse investeerders omwille van ICS.

Hernieuwbare energie minder belangrijk dan investeerdersbescherming

De voorstanders van het verdrag zullen argumenteren dat er ook hoofdstukken rond duurzame ontwikkeling en rond milieu in de tekst van CETA zijn opgenomen. In tegenstelling tot de investeerdersbescherming (via ICS) zijn deze hoofdstukken echter niet afdwingbaar. Bij een conflict tussen een nieuw duurzaam energiebeleid en een buitenlandse investeerder, is het duidelijk dat deze laatstgenoemde zal winnen. CETA zal hernieuwbare energie dus allesbehalve stimuleren.

CETA respecteert noch het klimaatakkoord van Parijs, noch de Europese basisverdragen. Het verdrag zal bijgevolg de uiterst noodzakelijke overgang naar hernieuwbare energie bemoeilijken in plaats van deze te stimuleren. Indien de Raad van Ministers en het Europees Parlement trouw willen blijven aan de verbintenissen van de EU, dan kunnen ze niet anders dan deze Canadese TTIP  verwerpen.

Ook jij kan helpen om de onderhandelingen te stoppen!