In mei publiceerde Greenpeace een rapport over de illegale houtkap in het Braziliaanse Amazonewoud, waaruit bleek dat het witwassen van illegaal hout er schering en inslag is. België, dat binnen de Europese Unie de tweede grootste invoerder van Braziliaans Amazonehout is (1), ligt daar duidelijk niet wakker van. Uit nieuw onderzoek van de milieuorganisatie blijkt namelijk dat er in het Braziliaanse Amazonegebied nog altijd hout wordt gekapt zonder vergunning, dat daarna wordt witgewassen met behulp van officiële documenten. En Belgische bedrijven bevoorraden zich bij zagerijen die dit illegale hout verhandelen.
Draaischijf
Ons land vervult de rol van draaischijf: regelmatig belandt illegaal hout via de haven van Antwerpen bij Belgische of Europese ondernemingen.
“Volgens de houtverordening van de Europese Unie zijn de marktdeelnemers van de EU verplicht om een zorgvuldigheidssysteem (due diligence) te hanteren om zo het risico uit te sluiten dat ze illegaal hout op de markt brengen”, stelt Jonas Hulsens, verantwoordelijke van de Bossencampagne bij Greenpeace België. “In België gebeurt dat duidelijk niet naar behoren. De wet voor uitvoering van de Europese houtverordening is nochtans gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad: waar wacht de Belgische overheid op om in te grijpen?”
Zonder vergunning
In zijn nieuwe rapport legt Greenpeace het traject bloot dat het hout aflegt, van de plaatsen in het Amazonewoud waar het op illegale wijze wordt gekapt tot in de zagerijen waar het wordt gelost. Tussen 29 augustus en 12 september werden twee vrachtwagens gevolgd op het terrein, in de streek van Santarém. De milieuorganisatie stelde vast dat de vrachtwagens overdag rondreden tussen afgelegen federale bosgebieden, waar zonder enige vergunning hout wordt gekapt. Dezelfde vrachtwagens reden vervolgens – ‘s nachts, om controles te vermijden – af en aan naar zagerijen in de havenstad Santarém, het centrum van de houtindustrie in de deelstaat Pará.
Een van de drie geïdentificeerde zagerijen is Rainbow Trading, dat al twaalf keer voor illegale praktijken werd bestraft door het Braziliaanse milieuagentschap IBAMA. Volgens het officiële controlesysteem in Pará is dit bedrijf actief in vijf gebieden waarvoor legale kapvergunningen gelden. Maar uit een analyse van satellietbeelden blijkt dat in vier van de vijf helemaal geen bosontginning te zien is. Vermoedelijk zijn de documenten van de kapvergunning gebruikt om hout wit te wassen dat elders op illegale wijze is gekapt.
En toch belandt de productie van Rainbow Trading nog altijd op de Europese markt... en zelfs op ons eigen grondgebied, want zes Belgische bedrijven – Lemahieu, Omniplex, Lagae, Debeuckelaere, De Groot en Vandecasteele Houtimport – hebben nog tussen januari en augustus 2014 via de Antwerpse handelaar Leary Forest Products hout gekocht dat afkomstig is van Rainbow Trading. De bedrijven zijn blijkbaar vergeten dat officiële documenten die zogenaamd bewijzen dat het hout uit het Amazonewoud op legale wijze is gekapt, niet volstaan.
Geloofwaardige bewijzen
“Hout uit het Braziliaanse Amazonewoud moet worden beschouwd als hout met een hoog risico en de invoer ervan moet worden stopgezet zolang er geen geloofwaardige bewijzen zijn dat het op legale wijze is gekapt. Die bewijzen moeten duidelijk aantonen dat het hout niet bijdraagt aan ontbossing of verlies van biodiversiteit, en geen enkele negatieve impact heeft op sociaal vlak”, zo vervolgt Jonas Hulsens. “Als België af wil van zijn reputatie als draaischijf voor illegaal hout, moet ons land onmiddellijk de controle verscherpen en erop toezien dat de bepalingen van de Europese Houtverordening strikt worden toegepast.”
Meer informatie:
Lees hier het rapport "The Amazon’s Silent Crisis: Night Terrors"
Voetnoot:
(1) In 2013 importeerde België voor 17 miljoen euro hout uit het Amazonegebied. Een groot deel van dat hout wordt vervolgens opnieuw uitgevoerd naar andere landen.