Besmetting na Fukushima nog eeuwen aanwezig in ecosysteem

Persbericht - 4 maart, 2016
TOKYO – De milieugevolgen van de kernramp in Fukushima Daiichi zullen nog decennia tot zelfs eeuwen aanslepen, zo waarschuwt een nieuw rapport van Greenpeace Japan. De vrijgekomen langlevende radioactieve isotopen worden opgenomen in het weefsel van planten en dieren, blijven circuleren in het voedselsysteem en worden verspreid naar de Stille Oceaan door stormen, smeltende sneeuw en overstromingen.

“Het titanenwerk van de overheid om de regio te ontsmetten zal nauwelijks impact hebben op de bedreiging die de enorme hoeveelheid vrijgekomen radioactiviteit stelt voor het milieu. Dit terwijl er al meer dan 9 miljoen kubieke meter nucleair afval opgeslagen ligt op meer dan 113.000 plaatsen in de regio Fukushima”, zegt Kendra Ulrich, nucleair expert bij Greenpeace Japan.

“De regering van premier Abe houdt vast aan de mythe dat de situatie zich vijf jaar na het begin van de kernramp terug normaliseert. Dit rapport bewijst dat dit puur politieke retoriek is, zonder enige wetenschappelijke onderbouwing. Op deze manier worden de slachtoffers spijtig genoeg voorgelogen over de veiligheid van hun vroegere thuis, terwijl de stralingsniveaus er vaak nog te hoog zijn en ze omringd worden door sterke radioactieve besmetting.”

Het rapport baseert zich op uitgebreid onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek in de regio getroffen door de kernramp in Fukushima, en op metingen die de stralingsexperts van Greenpeace de voorbije vijf jaar hebben uitgevoerd. Uit het rapport blijkt dat zowel het Internationaal Atoomagentschap als de regering Abe zich zwaar misrekend hebben met betrekking tot de radioactieve besmetting en de risico’s voor het ecosysteem. Er wordt ook een parallel getrokken met onderzoek naar de milieu-impact van de kernramp in Tsjernobyl in 1986 om een indicatie te kunnen geven van de toekomst die de besmette gebieden in Japan tegemoet gaan.

De milieugevolgen tekenen zich reeds duidelijk af, zo blijkt uit onderzoek:

  • Hoge stralingsconcentraties in nieuwe bladeren en (minstens in het geval van ceders) in pollen;
  • Een toename van het aantal groeimutaties bij zilversparren met stijgende stralingsniveaus;
  • Erfelijke mutaties in vlinderpopulaties en DNA-schade bij wormen in sterk besmette gebieden, en verminderde vruchtbaarheid bij boerenzwaluwen;
  • Een daling in de populaties van 57 vogelsoorten met hogere stralingsniveaus;
  • Hoge cesiumniveaus in commerciële zoetwatervissoorten en radioactieve besmetting van riviermondingen, één van de belangrijkste ecosystemen.

“Er is nog geen einde in zicht voor de getroffen gemeenschappen in Japan”, zegt Ulrich. “Bijna 100.000 mensen wonen nog steeds in tijdelijke onderkomens en velen zullen nooit meer naar huis kunnen terugkeren. De Japanse regering moet allereerst denken aan het belang van haar burgers, waarvan het merendeel tegen de heropstart van kernreactoren is. Ze willen dat Japan inzet op de enige veilige en duurzame energiebron: hernieuwbare energie.”

Greenpeace heeft 25 radiologische onderzoeken uitgevoerd in de omgeving van Fukushima sinds de kernramp in maart 2011. Bij de kernramp van Fukushima kwam meer radioactiviteit dan ooit tevoren in de oceaan terecht. Het is één van de enige twee kernrampen van niveau 7 in de wereldgeschiedenis, naast Tsjernobyl.

Momenteel voert een team onder leiding van Greenpeace Japan onderzoek naar de radioactieve besmetting van de oceaanbodem en afzettingen in riviermondingen langs de kust van Fukushima. De onderwatertesten worden uitgevoerd vanop een Japans onderzoeksschip met de ondersteuning van het Greenpeace vlaggenschip Rainbow Warrior. Jan Vande Putte, nucleair expert bij Greenpeace België is aan boord van het onderzoeksschip.

Voor meer informatie over dit onderzoek kunt u Jan Vande Putte via mail contacteren: of de persmedewerker van Greenpeace België, Thomas Leroy: +32 496 26 31 91.

Lees ook ons rapport (in het Engels):  “Radiation Reloaded: Ecological Impacts of the Fukushima Daiichi Nuclear Accident – 5 years on”.

Foto's zijn hier beschikbaar.