Op maat van het klimaat: zo ziet de veestapel van de toekomst eruit

Persbericht - 5 februari, 2019
Het blijkt perfect mogelijk om in België tegen 2050 met een veel kleinere veestapel toch in onze voedingsnoden te voorzien. Deze omslag kan de uitstoot van de veesector fors doen dalen (-58%) met veel minder impact op de biodiversiteit (-76%) en veel meer respect voor dierenwelzijn dan vandaag het geval is, berekenden onderzoekers van de UCLouvain op vraag van Greenpeace.

Wie het klimaat wil redden, kan niet om de grote ecologische voetafdruk van de veeteelt heen. Dat geldt ook in België. Met meer dan 46 miljoen gekweekte varkens, koeien en kippen op onze kleine oppervlakte dringt een kleinere veestapel dringt zich op. (1)

> Lees de studie "Study on livestock scenarios for Belgium in 2050"
> Lees onze briefing

Het huidige model werkt niet: niet voor de boeren, niet voor klimaat en milieu”, verklaart Philippe Baret, hoogleraar agro-ecologie aan de faculteit bio-ingenieurswetenschappen van de UCLouvain. “Ondanks subsidies voor de veesector, neemt het aantal veehouders jaar na jaar af, en zien we een tendens naar schaalvergroting. De Belgische veeteelt is gericht op export, en sterk afhankelijk van geïmporteerd voeder. Daardoor ligt de echte uitstoot van de sector tweemaal hoger dan de directe emissies die ons land boekstaaft.” (2)

In opdracht van Greenpeace ontwikkelde het team van Baret enkele toekomstscenario’s voor de veesector. Als we - zoals in het meest ambitieuze scenario op het vlak van klimaat en milieu - de veestapel afstemmen op volledig ecologische landbouw die zelfvoorzienend is qua veevoeder, dan daalt de Belgische vleesproductie met 83 procent. De broeikasgasuitstoot neemt in dat geval af met 58 procent, de uitstoot van stikstof met 50 procent, en de impact op de biodiversiteit met 76 procent.  

Volstaat de 30 gram dierlijke eiwitten die in dit scenario per dag per persoon beschikbaar is? “Ja, op voorwaarde dat je deze aanvult met ongeveer dezelfde hoeveelheid plantaardige eiwitten, tot het aanbevolen gemiddelde van 52-62 gr eiwitten per dag ”, bevestigt diëtiste Evelyne Mertens. (3) “Plantaardige eiwitbronnen leveren over het algemeen nog tal van andere voedingsstoffen, en behoren tot een gezond en gevarieerd voedingspatroon.

Uit de UCL-studie blijkt de enorme milieuwinst van een aanzienlijk kleinere veestapel voor ons land, maar het is geen groene spielerei. “Het laatste IPCC-rapport legt ons systemische veranderingen van een ongekende omvang op, ook in de landbouw. Dit soort scenario's zullen we moeten volgen om de gigantische uitdaging van de klimaatverandering het hoofd te bieden", verklaart Sébastien Snoeck, expert Duurzame landbouw en veeteelt bij Greenpeace België.

Deze transitie moet wel aandacht hebben voor de penibele situatie waarin heel wat Belgische veehouders zich vandaag bevinden. Er is overheidssteun nodig om te verhinderen dat de veehouders in een schuldenspiraal belanden, en dat een schaalvergroting ten koste van de familiale veebedrijven zich doorzet. De subsidies, ook in het kader van het Europese landbouwbeleid, moeten gaan naar boeren die de natuur actief herstellen en beschermen”, besluit Sébastien Snoeck.

Noten:

(1) FOD Economie/Statbel. Cijfers voor de landbouw 2016. https://statbel.fgov.be/nl/themas/landbouw-visserij/land-en-tuinbouwbedrijven#figures

(2) Op basis van 3 bronnen van broeikasgassen - productie van veevoeder, pensfermentatie, en mestbeheer - berekenden de onderzoekers de totale uitstoot van Belgische veesector in 2015: 13.850 kiloton CO2 equivalent. Dit cijfer, waarin de emissies uit de productie van veevoer (en dus ook van geïmporteerd veevoer) zijn opgenomen, ligt bijna 2 keer hoger ligt dan de directe emissies van de sector (7.538 6.547 kt) die België voor 2015 aan de UNFCCC heeft gerapporteerd. Volgens die cijfers bedroeg in 2015 de uitstoot van broeikasgassen uit de Belgische landbouw 2016 ongeveer 12% van de totale Belgische emissies, en de directe uitstoot van de veeteelt 7%.

(3) De Hoge Gezondheidsraad beveelt een dagelijkse inname van 52-62 gr eiwitten per dag - dierlijke én plantaardige eiwitten - en pleit voor een goed evenwicht tussen dierlijke en plantaardige eiwitten.

Onderwerpen