Pesticiden stellen boeren bloot aan gezondheidsrisico’s

Rapport Greenpeace

Persbericht - 12 mei, 2015
Boeren, boerenfamilies en mensen die in regio’s wonen met veel intensieve industriële landbouw zijn de meest kwetsbare groepen als het gaat over de gevolgen van bestrijdingsmiddelen. Dit is de conclusie van een rapport dat Greenpeace vandaag publiceert, "Pesticides and our health – A growing concern". De milieuorganisatie start een nieuwe campagne voor ecologische landbouw, die het zonder pesticiden doet.

De studie van recente wetenschappelijke literatuur laat zien dat er een verband bestaat tussen blootstelling aan specifieke middelen en verschillende soorten kanker, neurodegeneratieve aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson en Alzheimer, en ziekten bij pasgeboren kinderen. Bestrijdingsmiddelen die op dit moment zijn toegelaten voor gebruik in de Europese landbouw zorgen voor gezondheidsrisico’s door blootstelling aan de middelen, of via consumptie van voedingsmiddelen.

Pesticiden nooit veilig

"Het is onaanvaardbaar dat diegenen die ons voedsel produceren het meest te lijden hebben onder het enorme gebruik van bestrijdingsmiddelen op onze akkers. Boeren en hun families dragen de giftige last van ons falende industriële landbouwsysteem. Dit rapport laat duidelijk zien dat bestrijdingsmiddelen nooit 'veilig' zijn en onderstreept de urgentie van een snelle koerswijziging naar ecologische landbouw – voor gezond voedsel en gezonde boeren", verklaart Brecht Van der Meulen, verantwoordelijk voor de landbouwcampagne bij Greenpeace België.

"Het is vandaag nagenoeg onmogelijk om niet in aanraking te komen met pesticiden", zegt Bruno Schiffers, expert pesticiden aan de Universiteit van Luik die de Greenpeace-studie heeft ingekeken. "Je hoeft niet zelf bestrijdingsmiddelen te gebruiken om eraan blootgesteld te worden. De meesten van ons komen ermee in aanraking via voedsel, maar pesticiden zitten ook in de lucht, in het milieu, in water, enzovoort."

Verband met kanker

Het rapport [1] resumeert de bevindingen van actuele wetenschappelijke studies naar bestrijdingsmiddelen en hun bijdrage aan gezondheidsproblemen die boeren, landarbeiders en hun families treffen. Er is bewijs dat de blootstelling aan deze chemicaliën verband houden met een aantal soorten kanker. Uit onderzoeken blijkt dat specifieke middelen, zoals pyrethroïden, het immuunsysteem en de hormoonhuishouding kunnen verstoren. Pesticiden worden ook in verband gebracht met chronische ziekten zoals astma.

Blootstelling aan middelen tijdens de zwangerschap brengt bijkomende risico’s voor het kind met zich mee, doordat gifstoffen via de baarmoeder bij het ongeboren kind kunnen zorgen voor geboorteafwijkingen en vertraagde cognitieve ontwikkeling. Het risico voor de gezondheid van kleine kinderen is groter omdat ze te maken hebben met relatief grotere blootstelling en hun lichaam de middelen langzamer afbreekt. Bestrijdingsmiddelen die schadelijk zijn voor het zenuwstelsel zijn bijvoorbeeld de organofosfaten, carbamaten, pyrethroïden en neonicotinoïden. Zelfs bij lage blootstelling kunnen sommige van deze chemicaliën voor langdurige ondermijning van de gezondheid zorgen.

De enige zekere manier om onze blootstelling aan giftige pesticiden te beperken, is een omschakeling naar volledig ecologische landbouw. "Door duurzaam te telen kan je de bodem, het water en het klimaat beschermen, en de biodiversiteit stimuleren - zonder het milieu te verontreinigen met chemicaliën", verklaart Brecht Van der Meulen.

Nieuwe campagne Food for Life

Greenpeace is internationaal met een nieuwe campagne gestart, Food for Life. Het steunt daarbij op de principes van agro-ecologie, een economisch en ecologisch gezonde manier van landbouw waardoor we voedsel kunnen produceren voor deze en volgende generaties zonder gebruik te maken van sproeistoffen en andere industriële middelen. We willen de ecologische landbouw vooruithelpen - niet tegen, maar samen mét de boeren. Maar ook met bewuste consumenten, bezorgde ouders, foodies, natuurlijke tuiniers, progressieve politici en supermarkten.

Op www.ikweetwatikeet.org kunnen mensen zich bij deze beweging aansluiten door iets heel concreet te doen waarmee ze de ecologische landbouw ondersteunen. Ze kunnen zichzelf bijvoorbeeld uitdagen om een bepaalde periode alleen maar biogroenten en –fruit te kopen, minder of geen vlees te eten, hun eten rechtstreeks bij een (bio-)boer te kopen of om zelf een moestuin aan te leggen. Er is ook een blog waarop we in de komende maanden mooie initiatieven rond ecologische landbouw in België en Europa in de kijker zullen zetten.  

Voetnoten:
[1] Allsop, M; Huxdorff, C; Johnston, P; Santillo, D; Thompson, K (2015) "Pesticides and our Health - A Growing Concern", Greenpeace Research Laboratories:
http://www.greenpeace.org/international/Pesticides-and-our-Health/  

Nederlandstalige samenvatting "Pesticides and our Health – A Growing Concern".

 

Onderwerpen