'Besmette' CheMickey legt lot in handen van politici
Met een manifestatie bij aanvang van de Europese ministerraad
van Concurrentievermogen, wil Greenpeace de ministers van Economie
en Industrie uitnodigen om het 'substitutieprincipe' op te nemen in
de hervorming van de Europese chemische wetgeving (REACH) (1). Dat
principe houdt in dat gevaarlijke chemische stoffen systematisch
zouden vervangen worden door veiliger alternatieven. De
REACH-hervorming staat op de agenda van de Europese ministerraad
van Concurrentievermogen. Greenpeace heeft eveneens aan de
Belgische kandidaten bij de Europese verkiezingen gevraagd om kleur
te bekennen over hun stemintenties, en publiceert die resultaten
vandaag op deze website. Het Belgische publiek heeft
recht op informatie, en komt zo te weten welke parlementsleden in
spe al dan niet gevoelig zijn voor dit onderwerp. Want als we
minder schadelijke chemische stoffen willen in ons leefmilieu, dan
is het noodzakelijk om de industrie hiervoor een wettelijke
verplichting op te leggen.
Greenpeace heeft deze namiddag een middeleeuwse rechtbank
samengesteld bij de ingang van de Europese ministerraad van
Concurrentievermogen. Mickey Mouse staat er terecht onder het
pseudoniem CheMickey (nvdr: Chemische Mickey). Besmet door
gevaarlijke chemische stoffen, staat hij met één been op een vat
gevuld met doordeweekse consumptiegoederen. Daarin kunnen de
giftige stoffen teruggevonden worden. Met zijn andere been staat
hij op een ton, die veiliger alternatieven bevat. Het is een wankel
evenwicht. Wie bezorgt CheMickey de kracht om te ontsnappen aan de
chemische vervuiling waarvan hij het slachtoffer is? Zijn lot ligt
in handen van de politiek. Op het ritme van het tromgeroffel, wordt
in dit tafereel het vonnis uitgesproken door de heren Chirac, Blair
en Schröder.
"Na de publicatie van een rapport over de toxische besmetting
van huisstof in onze woningen en kantoren én na publicatie van nog
een rapport over de aanwezigheid van zorgwekkende
chemische stoffen in kinderkleding met Disney-logo is
Greenpeace ervan overtuigd dat de oplossing ligt in het integreren
van het substitutieprincipe in REACH", aldus Fawaz Al Bitar,
campagneverantwoordelijke bij Greenpeace Belgium rond 'Giftige
stoffen'. "Bepaalde chemische stoffen zijn potentieel schadelijk
voor de menselijke gezondheid. Als bedrijven zoals Disney weigeren
om hieromtrent hun beleid aan te passen, met als voorwendsel dat ze
zich houden aan de huidige wetgeving, dan hebben we zonder meer
nieuwe wetten nodig. Een wetgeving die iedereen verplicht om
veiliger alternatieven te gebruiken of te ontwikkelen."
Greenpeace stelt met tevredenheid vast dat in België een
twintigtal kandidaat-Europarlementsleden zich uitspreken voor het
substitutieprincipe. "Een belangrijk signaal", aldus Fawaz Al
Bitar. Maar hij waarschuwt ook meteen dat "we de omvang van het
probleem niet uit het oog mogen verliezen. Net als de aarzelende
houding van de industrie tegenover deze wettelijke hervorming, als
we al niet van kwade wil mogen spreken."
Greenpeace publiceert vandaag eveneens - op de (Engelstalige)
website van Greenpeace International - een lijst van consumptiegoederen die gevaarlijke
chemische stoffen bevatten. Heel wat producten bevinden zich op
de 'rode' lijst: ofwel omdat ze giftige stoffen bevatten, ofwel
omdat de producent weigert om de nodige informatie te bezorgen om
de rangschikking op te maken.
"De aanwezigheid van gevaarlijke chemische stoffen in
consumptiegoederen, is nochtans geen natuurwet. En praten over
alternatieven is helemaal geen utopie", zo concludeert Fawaz Al
Bitar. "Zonder de voorziene wetswijzigingen van de Europese Unie af
te wachten, opteren sommige bedrijven nu al voor een
substitutiebeleid. Dat is het geval voor Mark & Spencer,
H&M en voor het Britse merk The Co-op(2). Door die positieve
houding aan te nemen, zorgen deze bedrijven niet enkel voor
veiliger producten voor hun klanten. Ze maken ook duidelijk dat tot
op zekere hoogte de alternatieven al voorhanden zijn. Waarom de
oplossing niet aanwenden als ze binnen handbereik ligt?"
Greenpeace hoopt dat de verzamelde ministers van Economie en
Industrie, bij elkaar in Brussel op 17 en 18 mei 2004, hun deel van
het werk zullen doen. En dus rekening zullen houden met de inzet
voor de volksgezondheid (3), die de aanwezigheid van potentieel
gevaarlijke chemische stoffen in consumptiegoederen met zich
meebrengt.
Meer weten over de stemintenties rond
REACH en het substitutieprincipe van de Belgische kandidaten voor
de Europese parlementsverkiezingen?
Staan onze toekomstige Europese parlementsleden klaar om het
substitutieprincipe te integreren in het REACH-ontwerp? We hebben
deze vraag gesteld aan de belangrijkste Belgische kandidaten voor
de Europese parlementsverkiezingen (52), behorende tot de
voornaamste democratische partijen van ons land.
22 onder hen hebben reeds geantwoord dat zij zich engageren om
te stemmen vóór het integreren van het substitutieprincipe in de
nieuwe Europese chemische wetgeving. Dit betekent een verplichting
om gevaarlijke chemische stoffen systematisch te vervangen door
veiliger alternatieven.
Vooral de kandidaten die behoren tot de Vlaamse socialisten
(SP.a) en de groene kandidaten (van Groen! en Ecolo) hebben
positief geantwoord op deze stemverklaring. De kandidaten van de
andere partijen spreken zich voor het overgrote deel nog niet uit
over hun stemgedrag.
De resultaten van deze stemverklaring kan u hier lezen; ze zullen geregeld worden
bijgewerkt in functie van de antwoorden die ons bereiken.
Greenpeace voert deze actie ook in andere landen van de Europese
Unie, de globale resultaten kunt u hier vinden.
Notes: (1)REACH staat voor de hervorming van de chemische politiek in Europa, gebaseerd op een systeem van "Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals"(2)Het rapport Co-op's Shopping with Attitude is beschikbaar op: http://www.co-op.co.uk/(3)Volgens een studie van de Europese Commissie bedraagt de besparing voor de volksgezondheid, die de invoering van REACH met zich zou meebrengen, 50 miljard euro.