Volgens Steve Sawyer, woordvoerder voor Greenpeace in het
VN-hoofdkwartier in New York, "is het duidelijk dat de VS en het
VK er niet zullen in slagen een resolutie om ten oorlog te trekken
erdoor te krijgen. Maar het is ook duidelijk dat, zelfs zonder
VN-steun, deze landen van plan zijn een roekeloze oorlog te voeren
die van de wereld een veel gevaarlijker plaats kan maken. Het is nu
aan alle landen ter wereld, en niet alleen enkele invloedrijke, om
samen te komen en deze oorlog te verhinderen".
Als de permanente leden van de Veiligheidsraad het niet eens
raken over maatregelen i.v.m. de handhaving van de internationale
vrede en veiligheid, geeft resolutie 377 de Algemene Vergadering de
mogelijkheid de kwestie onmiddellijk te bespreken. De Algemene
Vergadering kan binnen de 24u worden bijeengeroepen om maatregelen
te bespreken en aan te bevelen aan de VN-leden. In de laatste 50
jaar werd de resolutie tien keer ingeroepen. (3)
Michael Ratner, voorzitter van het Centrum voor Grondwettelijke
Rechten verklaarde: "De resolutie 'Samenwerken voor de Vrede' is
misschien onze laatste kans om een oorlog af te wenden. In dat
geval moet het voor de VS en het VK duidelijk zijn dat een oorlog
zonder toestemming van de Veiligheidsraad volkomen illegaal is en
een misdaad tegen de vrede."
"De internationale gemeenschap heeft de VN niet opgericht om
te worden geregeerd door de cowboy met de grootste revolvers",
voegde Sawyer hieraan toen. "De VN, met inbegrip van de Algemene
Vergadering, werd opgericht om de wet te doen respecteren en
multilaterisme te bevorderen. Het wordt tijd dat de VN dit mandaat
ten volle uitoefenen, hun oprichtingsprincipes verdedigen en de
dreigende aanval op Irak stopzetten, die het afschuwelijkste
voorbeeld van unilaterisme zou zijn. Ze moeten deze laatste kans
voor vrede aangrijpen", zei hij nog.
Noten :
(1) Resolutie 377 erkent dat vredeshandhaving de voornaamste
verantwoordelijkheid is van de Veiligheidsraad, maar voegt eraan
toe dat, indien de Veiligheidsraad hierbij in gebreke blijft, "de
Algemene Vergadering volgens het Charter het recht en de
verantwoordelijkheid heeft de internationale vrede en veiligheid te
handhaven". Het relevante deel van Resolutie 377 zegt:
"Besluit dat, indien de Veiligheidsraad door een gebrek aan
unanimiteit van de permanente leden er niet in slaagt zijn
voornaamste verantwoordelijkheid, namelijk de handhaving van de
internationale vrede en veiligheid, op te nemen in die gevallen
waarbij de vrede wordt bedreigd, de vrede wordt geschonden of een
daad van agressie wordt gepleegd, de Algemene Vergadering de zaak
onmiddellijk zal bespreken met de bedoeling gepaste aanbevelingen
voor gezamenlijke maatregelen aan de Leden te doen, met inbegrip
van het inzetten van gewapende troepen in het geval van een
schending van de vrede of een daad van agressie indien nodig, om de
internationale vrede en veiligheid te handhaven of te herstellen.
Indien de Algemene Vergadering niet in zitting is, kan ze binnen de
24u na een verzoek in spoedzitting bijeenkomen. Zo'n speciale
spoedzitting wordt bijeengeroepen indien zeven leden van de
Veiligheidsraad hiervoor hebben gestemd of op verzoek van de
meerderheid van de VN-leden."
De volledige tekst van Resolutie 377 vindt u
hier
(2) De VN dient ook in spoedzitting bijeen te komen om de
positie van de VS en het VK te bespreken. Beide landen zijn
namelijk bereid het fundamentele non-agressieprincipe volgens de
internationale wetgeving en het VN-systeem te schenden. In Davos in
januari zei Colin Powell tegen leiders van de internationale
zakenwereld dat de VS "zich het soeverein recht voorbehouden" Irak
unilateraal aan te vallen, indien dat land niet meewerkt met de
VN-inspecteurs. Het VK heeft verklaard dat het van plan is
"onredelijke veto's" in de Veiligheidsraad te negeren. Dit betekent
dat de Veiligheidsraad een oorlog tegen Irak niet zal kunnen
verhinderen. Experts in internationale wetgeving van over heel de
wereld hebben verklaard dat een invasie van Irak zonder de
uitdrukkelijke instemming van de Veiligheidsraad illegaal zou zijn
en dat de Veiligheidsraad zich niet op de internationale wetgeving
kan steunen om in te stemmen met zo'n aanval.
Geschiedenis van de veto's:
USSR/Rusland: 120 veto's. Slechts twee sinds de val van de
Sovjetunie.
VS: 76 veto's. Blokkeerden 35 resoluties met kritiek op
Israel.
VK: 32 veto's, 23 keer samen met de VS. Alle andere ivm
Zimbabwe.
Frankrijk: 18 veto's, 13 samen met de VS en het VK
China: 5 veto's
Voor meer informatie, klik hier
(3) Sinds 1950 is de resolutie 'Samenwerken voor Vrede' tien
keer ingeroepen. Nadat Egypte het Suezkanaal had genationaliseerd
vielen het VK en Frankrijk delen van het kanaal aan en bezetten ze.
Resoluties i.v.m. een staakt-het-vuren werden door het VK en
Frankrijk in de Veiligheidsraad op een veto onthaald. De VS stapten
naar de Algemene Vergadering om een staakt-het-vuren en een
terugtrekking van de troepen te vragen. Er kwam een spoedzitting op
basis van de resolutie en na krachtige resoluties van de Algemene
Vergadering trokken het VK en Frankrijk hun troepen in minder dan
een week terug.
De VS grepen nogmaals naar dezelfde resolutie om de Sovjetunie
te dwingen zijn interventie in Hongarije in 1956 ongedaan te maken.
De Sovjetunie had in de Veiligheidsraad haar veto gebruikt om een
anti-interventieresolutie te stoppen. Opnieuw kwam de Algemene
Vergadering in spoedzitting bijeen en de Sovjetunie kreeg het bevel
haar interventie in Hongarije stop te zetten.