Persbericht - 16 juni, 2009
De Belg trekt overduidelijk de kaart van de hernieuwbare energie. Zo meent driekwart van de bevolking dat hernieuwbare energie kernenergie op termijn kan vervangen. Meer dan de helft van de Belgen (57%) acht een ernstig ongeval in onze kerncentrales mogelijk en 71% ligt wakker van de gezondheidsbedreiging die kernafval vormt voor de toekomstige generaties. En toch is de Belg sterk verdeeld over de sluiting van de kerncentrales en blijft 39% van de ondervraagden voorstander van kernenergie, al zou nog geen 2% onvoorwaardelijk voor kernenergie kiezen. Dat blijkt uit een enquête van studiebureau Ipsos in opdracht van Greenpeace.
Onder het mom van een debat wou het nucleaire Forum eerder dit
jaar aantonen dat de elektriciteitsbevoorrading in België niet
zonder kernenergie kan. Verschillende politici sprongen mee op de
kar en beweerden dat er een parlementaire meerderheid bestaat voor
een herziening van de Belgische wet op de kernuitstap. Daarom liet
Greenpeace door het studiebureau Ipsos nagaan of de bevolking zelf
deze energievorm echt onontkoombaar vindt. Hiervoor werden 1.000
personen ondervraagd in april 2009 (foutmarge: 3,1%).
- 3 op 4 Belgen menen dat hernieuwbare energie kernenergie op
termijn kan vervangen en zouden voor zichzelf in eerste instantie
hernieuwbare energie kiezen. Respondenten die daar niet mee akkoord
gaan, verwijzen hoofdzakelijk naar het gebrek aan hernieuwbare
energie en de prijs. Slechts 3% van de Belgische bevolking denkt
dat hernieuwbare energie kernenergie niet kan vervangen omdat
hernieuwbare energie niet betrouwbaar is (1).
- 57% denkt dat een ernstig ongeval in onze kerncentrales en met
besmetting van het Belgisch grondgebied mogelijk is. 71% van de
ondervraagden denkt dat kernafval een bedreiging vormt voor de
gezondheid van de toekomstige generaties. Niettemin verklaart 39 %
van de ondervraagden zich voorstander van kernenergie. Minder dan
2% van de Belgen zou onvoorwaardelijk voor kernenergie kiezen,
zelfs als hernieuwbare energie niet duurder was (2).
- Het verschil tussen voor- en tegenstanders van kernenergie is
miniem: 39% van de Belgen is voorstander, terwijl 34% tegen is. Een
kwart van de bevolking heeft geen mening.
- Er zijn iets meer voorstanders (40%) dan tegenstanders (37%)
voor de voorziene sluiting van de eerste drie kernreactoren in
België tegen 2015. Deze verhouding lijkt echter lichtjes te
verschuiven als het gaat over de sluiting van de vier overige
kernreactoren tussen 2022 en 2025: 37% van de respondenten is
voorstander, 39% is tegenstander. Eén Belg op vier spreekt zich
niet uit over deze kwesties. Gezien de foutmarge van 3,1%, kunnen
we concluderen dat er evenveel Belgen voor als tegen de sluiting
van de kerncentrales zijn.
De reclamecampagne van de nucleaire lobby van de eerste helft
van dit jaar heeft kennelijk niet veel invloed gehad op de
perceptie van de Belgen wat betreft de risico's van kerncentrales,
maar lijkt er wel in geslaagd de vermeende voordelen van
kernenergie naar voren te schuiven. De schizofrene houding waarbij
75% van de ondervraagden voorstander is van hernieuwbare energie en
iets minder dan 40% de kerncentrales toch langer wil openhouden,
wordt veroorzaakt door onzekerheid over de Belgische
energiebevoorrading zonder kernenergie.
Greenpeace wijst erop dat op wereldvlak kernenergie slechts
marginaal wordt ingeschakeld (minder dan 2%) en dat de laatste
jaren het aantal kerncentrales daalt omdat er meer oude centrales
gesloten worden dan er nieuwe bij komen. Greenpeace heeft ook een
energiescenario gepubliceerd waaruit blijkt dat het op middellange
termijn mogelijk is om de wereldwijde CO2-uitstoot van de
energiesector met meer dan de helft te verlagen, en gelijktijdig de
sluiting van kerncentrales te voorzien. Tegen 2015 moeten in België
de bestaande alternatieve projecten volstaan om de sluiting van de
drie eerste kernreactoren mogelijk maken (3). Tussen nu en 2025
zijn massale investeringen nodig in de sector van de hernieuwbaar
energie en de energie-efficiëntie. Geld uittrekken voor kernenergie
of om de bestaande kerncentrales in België langer te kunnen
openhouden, maken dat moeilijker.
Ongeveer 11% van de ondervraagden denkt dat hernieuwbaar energie
kernenergie niet kan vervangen omdat hernieuwbare energie nog te
duur is (4). Ze lijken zich niet bewust van het gunstregime dat de
nucleaire sector kreeg van de staat. De afschrijving van de
bestaande kerncentrales betekenden voor de Belgische consument
gedurende 30 jaar een ware aderlating. De winsten die Electrabel
vandaag maakt uit deze afgeschreven centrales vloeien niet terug
naar die consument, maar wel naar het Franse moederbedrijf
GDF-Suez. Greenpeace pleit er voor om deze onterechte winsten van
meer dan 1 miljard per jaar te recupereren en te investeren in
hernieuwbare energie en energie-efficiëntie.
Greenpeace roept de politiek op dringend de nodige maatregelen
te nemen om een duurzaam energiebeleid mogelijk te maken. Daarvoor
is een bevestiging van de wet op de kernuitstap noodzakelijk. Uit
de rondvraag blijkt dat de Belgische bevolking overduidelijk de
kaart trekt van hernieuwbare energie. De verschillende politieke
partijen moeten nu volgen. Een keuze voor een energiebron, waar
minder dan 2% van de bevolking onvoorwaardelijk voor kiest, valt
die wel te rechtvaardigen?
Raadpleeg de volledige enquête
Notes: (1) 27% van de ondervraagden gelooft niet dat hernieuwbare energie op termijn kernenergie kan vervangen. Van deze groep vindt 12% de betrouwbaarheid een bezwaar. Dat maakt 3% van het totale aantal ondervraagden.(2) 23,3% van de ondervraagden zouden niet in eerst instantie hernieuwbare energie kiezen. Van deze groep zou 7% nog niet voor hernieuwbare energie kiezen zelfs als hernieuwbare energie niet duurder zou zijn. Dat maakt 1,6% van het totale aantal ondervraagden.(3) Zie website Elia, “Vooruitzicht van de evolutie van het productievermogen”: http://www.elia.be/repository/pages/cf8194b2a73246eaacf47c2db686d73d.aspxDeze tabel toont aan dat er zelfs zonder de -milieuonvriendelijke- projecten voor nieuwe steenkoolcentrales – voldoende nieuwe projecten zijn om de capaciteit van de drie kernreactoren die in 2015 zullen sluiten op te vangen.(4) 27% van de ondervraagden gelooft niet dat hernieuwbare energie op termijn kernenergie kan vervangen. Van deze groep vindt 42% de prijs een bezwaar. Dat maakt 11% van het totale aantal ondervraagden.