Το πρόσφατο «ατυχές» περιστατικό της εμφάνισης χιλιάδων μικρών νεκρών ψαριών σε παραλίες της Σάμου έφερε στο φως το έγκλημα που συντελείται καθημερινά εναντίον της θαλάσσιας ζωής.

Η «ατυχία» βρίσκεται στο γεγονός ότι – ενώ κάτι τέτοιο συμβαίνει καθημερινά – αυτή τη φορά τα ρεύματα φέρανε τα νεκρά ψάρια μπροστά στα μάτια μας. Εμβρόντητοι όλοι (;) αναζητούμε τον εγκληματία που … μας έφερε το πρόβλημα μπροστά στη μούρη μας ώστε να μην μπορούμε να το αποφύγουμε.

Για κάθε ψάρι που αγοράζουμε στην αγορά, άλλο ένα πετιέται νεκρό στη θάλασσα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι μηχανότρατες που σπαταλούν 15.000 τόνους ψαριού κάθε χρόνο πετώντας τα μισά ψάρια που πιάνουν πίσω στη θάλασσα επειδή δεν έχουν επαρκή εμπορική αξία ή είναι υπομεγέθη.

Η γονοκτονία είναι παράλογη και παράνομη. Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζεται.

Η Επίτροπος Αλιείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Μαρία Δαμανάκη, έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό εκστρατεία επικοινωνίας στην Ελλάδα, με το σύνθημα «άσε τον γόνο να γίνει γονιός». Η Greenpeace το ξεκίνησε πριν από μια δεκαετία περίπου με την περίφημη «ψαρομεζούρα». Από τότε μέχρι σήμερα, δυστυχώς, λίγα άλλαξαν.

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, υπεύθυνο και για την αλιεία, δεν έχει φροντίσει να δημιουργηθούν τα απαραίτητα κλιμάκια ελέγχου ώστε να κλείσει η πρόσβαση των «ανήλικων ψαριών» στην αγορά. Η ισχύουσα νομοθεσία είναι σαφής: ορίζει ελάχιστα επιτρεπτά μεγέθη για τα εμπορικά ψάρια, ώστε να αποφεύγεται η εμπορία ανήλικων ψαριών. Η βασική ιδέα είναι να αφεθούν τα ψάρια να μεγαλώσουν και να φτάσουν σε ηλικία αναπαραγωγής, ώστε να γεμίσει η θάλασσα ζωή πριν αυτά αλιευθούν. Στην πράξη, το ψιλό ψαράκι εξακολουθεί να αποτελεί μεζέ που πολλοί αναζητούν. Η κατανάλωση γόνου δίνει μια αίσθηση… αυτοκτονικής αρχοντιάς!

Βέβαια, το ερώτημα αν το ψάρι θα καταφέρει να φτάσει στην αγορά ή όχι δεν αναιρεί το έγκλημα που έχει ήδη διαπραχτεί στη θάλασσα. Αν θέλει πραγματικά το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να λύσει το πρόβλημα στη ρίζα του, πρέπει να εξετάσει τι συμβαίνει στη θάλασσα, πώς πιάνεται το ψάρι και τι δρόμο ακολουθεί μέχρι να φτάσει στο πιάτο μας. Χρειάζεται δηλαδή μια ολοκληρωμένη πολιτική για τη βιώσιμη διαχείριση των αλιευτικών μας πόρων. Για αυτό το λόγο, το Υπουργείο δεν πρέπει να αρκεστεί στις χρονικές απαγορεύσεις που ισχύουν μέχρι σήμερα και προφανώς δεν σταματούν το πρόβλημα, αλλά να προχωρήσει σε ουσιαστικό έλεγχο στις αγορές και τη θάλασσα για παρανομίες και στη δημιουργία θαλάσσιων καταφυγίων , τα οποία θα προστατεύσουν συνολικά τα θαλάσσια οικοσυστήματα.

Η σημερινή κατάσταση στις ελληνικές θάλασσες είναι απελπιστική. Πάνω από το 70% των ελληνικών αποθεμάτων υπεραλιεύεται και η ελληνική αλιευτική παραγωγή έχει μειωθεί κατά 50% τα τελευταία 15 χρόνια, κάνοντας το επάγγελμα του ψαρά ασύμφορο. Και όσο περνάει ο καιρός θα επιδεινώνεται καθώς απελπισμένοι ψαράδες, με τα χρέη να τρέχουν και την αβεβαιότητα στο κόκκινο, θα ψαρεύουν ό,τι βρουν και όπου βρουν σαν να μην υπάρχει αύριο. Καλές οι εκστρατείες ενημέρωσης, αλλά έχει αποδειχθεί ότι δεν φέρνουν το απαραίτητο αποτέλεσμα. Το βάρος πέφτει στον νέο Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, ο οποίος θα πρέπει να πετύχει εκεί που απέτυχαν όλοι οι προηγούμενοι (ανεξαρτήτως κομματικής προέλευσης).

Μέχρι τότε, όπλο μας η ενημέρωση και οι συνειδητές επιλογές που κάνουμε ως καταναλωτές, στο ψαράδικο και στην ψαροταβέρνα.

 

ΥΓ. Η λαϊκή σοφία λέει ότι το ψάρι μυρίζει από το κεφάλι. Στο θέμα μας, ο πρωθυπουργός γεύτηκε γόνο καλαμαράκι, σε πρόσφατο γεύμα με συνεργάτες του…