Με σύνθημα "Όχι μεταλλαγμένα στις
ζωοτροφές, όχι μεταλλαγμένα στο πιάτο μας", ακτιβιστές της Greenpeace
πρόσφεραν σήμερα, ανήμερα της γιορτής των ερωτευμένων, 4 τόνους μη
μεταλλαγμένης σόγιας στη γαλακτοβιομηχανία ΦΑΓΕ. Η ποσότητα αυτή είναι
μια καλή αρχή στην προσπάθεια να καθαρίσουν οι ζωοτροφές από τα
μεταλλαγμένα και το πιάτο μας από τον επόμενο πιθανό διατροφικό εφιάλτη.
Ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των βιομηχανιών τροφίμων
και στην Ελλάδα είναι σε θέση να εγγυηθεί ότι δεν χρησιμοποιεί
μεταλλαγμένα συστατικά, μέσα από τις ζωοτροφές οι μεταλλαγμένοι
οργανισμοί εξακολουθούν να μπαίνουν έμμεσα στη διατροφή μας.
Περίπου το 80% της εισαγόμενης σόγιας (ποσότητα που αντιστοιχεί σε
περίπου 350.000 τόνους ετησίως) και του καλαμποκιού, καταλήγουν σε
ζωοτροφές. Ένα ποσοστό αυτών των ζωοτροφών περιέχει μεταλλαγμένους
οργανισμούς.
Έτσι, κρέας, αυγά και γαλακτοκομικά προϊόντα που καταναλώνουμε,
προέρχονται από ζώα που έχουν τραφεί με μεταλλαγμένες ζωοτροφές.
Ακόμη και αν "καθαρίσουμε" λοιπόν το σύνολο των τροφίμων από τα
μεταλλαγμένα συστατικά, οι μεταλλαγμένοι οργανισμοί θα εξακολουθούν
να απειλούν (μέσω των ζωοτροφών) το φυσικό περιβάλλον και την
υγεία.
"Σήμερα, η Greenpeace προχωράει από τα λόγια στα έργα.
Ταυτόχρονα ζητάμε από τη μεγαλύτερη γαλακτοβιομηχανία της χώρας να
κάνει ένα ουσιαστικό βήμα στον αγώνα ενάντια στα μεταλλαγμένα.
Προσφέροντας 200 σακιά που περιέχουν 4 περίπου τόνους
πιστοποιημένης μη μεταλλαγμένης σόγιας στην εταιρία ΦΑΓΕ δεν
σκοπεύουμε να λύσουμε συνολικά το πρόβλημα της χρήσης των
μεταλλαγμένων στις ζωοτροφές, αλλά να δείξουμε το δρόμο που πρέπει
να ακολουθήσουν οι βιομηχανίες. Αυτό απαιτεί η συντριπτική
πλειοψηφία των καταναλωτών, αυτό επιβάλει η κοινή λογική",
επισήμανε η Μυρτώ Πισπίνη, υπεύθυνη του Δικτύου Καταναλωτών ενάντια
στα μεταλλαγμένα.
Όπως δείχνουν δημοσκοπήσεις που πραγματοποιήθηκαν στα κράτη-μέλη
της ΕΕ (Ευρωβαρόμετρο 52.1 - Μάρτιος 2000, Ευρωβαρόμετρο 55.2 -
Δεκέμβριος 2001) οι Έλληνες καταναλωτές είναι σταθερά και έντονα
αντίθετοι στη χρήση μεταλλαγμένων οργανισμών στα τρόφιμα. Η πιο
πρόσφατη δημοσκόπηση δείχνει ότι "το 93,3% των Ελλήνων δεν θέλει να
τρώει μεταλλαγμένα τρόφιμα", ενώ στην προηγούμενη δημοσκόπηση "το
85% των Ελλήνων δεν ήθελε να φάει αυγά που προέρχονται από κότες
που έχουν τραφεί με μεταλλαγμένα". Αξίζει να τονίσουμε ότι η
αντίδραση των καταναλωτών γίνεται όλο και πιό έντονη με την πάροδο
του χρόνου, ενώ δείχνει να εντείνεται καθώς ανεβαίνουμε στην
κλίμακα του μορφωτικού επιπέδου.
"Μέχρι στιγμής υπάρχουν ελάχιστες επιστημονικές μελέτες που
έχουν ασχοληθεί με τις επιπτώσεις στην υγεία των ζώων -και κατ'
επέκταση στους ανθρώπους- από τη χρήση μεταλλαγμένων οργανισμών
στις ζωοτροφές. Αξίζει να τονίσουμε ότι σε αρκετές περιπτώσεις
(όπως συμβαίνει στα κοτόπουλα και τα γουρούνια) η σόγια ξεπερνά το
20% της καθημερινής διατροφής τους. Σε αντίθεση λοιπόν με τους
ανθρώπους, τα ζώα εκτροφής καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες σόγιας
και καλαμποκιού σε όλο τον κύκλο της ζωής τους", τόνισε ο Νίκος
Χαραλαμπίδης, διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace.
Οι ανησυχίες της Greenpeace σχετικά με την απελευθέρωση
μεταλλαγμένων οργανισμών, οι οποίες πλέον διατυπώνονται και από
μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητας, εστιάζονται σε
προβλήματα όπως: αλλοίωση της βιοποικιλότητας, αύξηση της χρήσης
φυτοφαρμάκων και ζιζανιοκτόνων, αύξηση αντοχής ζιζανίων και εντόμων
σε ζιζανιοκτόνα και εντομοκτόνα αντίστοιχα, μεταφορά γονιδίων σε
άλλα βιολογικά είδη, εμφάνιση νέων αλλεργιών, αύξηση ανθεκτικότητας
σε αντιβιοτικά και τοξική δράση.
Σύμφωνα με το σχέδιο του νέου Ευρωπαϊκού Κανονισμού, σύντομα θα
εφαρμοστεί νομοθεσία για τη σήμανση και των ζωοτροφών. Μέχρι τότε
όμως, η σήμανση των μεταλλαγμένων οργανισμών στις ζωοτροφές δεν
είναι υποχρεωτική. Αντίστοιχα και η σήμανση των προϊόντων ζωικής
προέλευσης δεν είναι υποχρεωτική. Αυτό σημαίνει ότι όταν ο
καταναλωτής αγοράζει κρέας, κοτόπουλο, αυγά, τυρί, γάλα ή ψάρι δεν
μπορεί να γνωρίζει αν αυτά προέρχονται από ζώα που έχουν τραφεί με
μεταλλαγμένους οργανισμούς.
Μέχρι σήμερα, όπως προκύπτει από σχετική έρευνα της Greenpeace,
οι περισσότερες βιομηχανίες τροφίμων ανταποκρίνονται θετικά στο
αίτημα των καταναλωτών για τροφές χωρίς μεταλλαγμένα, ενώ ήδη
υπάρχει θετική ανταπόκριση και από βιομηχανίες ζωικών προϊόντων στο
αίτημα για μη μεταλλαγμένες ζωοτροφές. Πιστεύουμε ότι είναι θέμα
χρόνου και για τις υπόλοιπες να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα,
κερδίζοντας την απωλεσθείσα εμπιστοσύνη των καταναλωτών, ιδιαιτέρως
ύστερα από τα απανωτά διατροφικά σκάνδαλα των τελευταίων ετών.
"Είναι υποχρέωσή μας απέναντι στις χιλιάδες των καταναλωτών και
τα μέλη του Δικτύου Καταναλωτών ενάντια στα μεταλλαγμένα, να
συνεχίσουμε την προσπάθειά μας και να καθαρίσουμε την τροφική
αλυσίδα από τα μεταλλαγμένα. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζουμε και
την προστασία του περιβάλλοντος από τη γενετική ρύπανση και τη
μη-αναστρέψιμη απελευθέρωση μεταλλαγμένων οργανισμών", τόνισε η
Μυρτώ Πισπίνη.
Μέσα από το Δίκτυο Καταναλωτών η Greenpeace προτείνει δράσεις
και πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στο να αποκλείσουν τα μεταλλαγμένα
προϊόντα από το πιάτο μας. Για την εξυπηρέτηση των πολιτών που
ενδιαφέρονται για το Δίκτυο Καταναλωτών, η Greenpeace έχει
εγκαινιάσει μια γραμμή εξυπηρέτησης (μόνο για μεταλλαγμένα). Οι
ενδιαφερόμενοι πολίτες μπορούν να επικοινωνήσουν στο τηλέφωνο: 210
38 38 990.
Σημειώσεις
1. Στις 23.1.2002 η Greenpeace δημοσιοποίησε Οδηγό Καταναλωτών
για Ζωοτροφές και Ζωικά Προϊόντα. Η σύνταξη του Οδηγού Καταναλωτών
βασίστηκε στις γραπτές δηλώσεις των μεγαλύτερων βιομηχανιών
τροφίμων σχετικά με το αν μπορούν να εξασφαλίσουν - και με ποιό
τρόπο - ότι τα προϊόντα τους προέρχονται από ζώα που έχουν τραφεί
με ζωοτροφές απαλλαγμένες από μεταλλαγμένους οργανισμούς. Το
σχετικό ερωτηματολόγιο απέστειλε η Greenpeace (Αύγουστος 2001) στις
μεγαλύτερες βιομηχανίες τροφίμων, ζωοτροφών και ιχθυοτροφών σε όλη
την Ελλάδα.
Ο Oδηγός Καταναλωτών καταχωρεί τα προϊόντα των εταιριών σε τρεις
κατηγορίες: πράσινη, πορτοκαλί και κόκκινη, ανάλογα με το αν ο
παραγωγός εγγυάται (πράσινη), δεσμεύεται ότι σύντομα θα είναι σε
θέση να εγγυηθεί (πορτοκαλί) ή δεν μπορεί να εγγυηθεί (κόκκινη) την
απουσία μεταλλαγμένων οργανισμών στις ζωοτροφές που
χρησιμοποιούνται για την εκτροφή των ζώων και την παραγωγή των
προϊόντων του. Στην κόκκινη κατηγορία έχουν καταχωρηθεί και τα
προϊόντα των εταιριών που δεν απάντησαν ή έδωσαν ασαφείς
απαντήσεις, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες από την πλευρά της
Greenpeace (όπως συνέβη και με τα προϊόντα της γαλακτοβιομηχανίας
ΦΑΓΕ). Στον Οδηγό Καταναλωτών περιλαμβάνονται 162 προϊόντα τα
περισσότερα από τα οποία είναι αναγνωρίσιμα στην αγορά. Από αυτά 64
καταχωρήθηκαν στην "πράσινη" κατηγορία, 24 στην "πορτοκαλί" και 74
στην "κόκκινη" (23.1.2002).
2. Σε ανακοίνωση τύπου (24.1.2002), ως απάντηση στη
δημοσιοποίηση του Οδηγού Καταναλωτών της Greenpeace, ο Σύνδεσμος
Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ) κατηγόρησε την Greenpeace ότι
"χωρίς επιστημονικά δεδομένα παραπλανεί τους καταναλωτές και
αδικαιολόγητα επιχειρεί να δημιουργήσει πανικό στην αγορά". Όπως
όμως αποτυπώνεται και στον Οδηγό Καταναλωτών της Greenpeace,
υπάρχουν αρκετές βιομηχανίες τροφίμων που εγγυώνται ότι τα προϊόντα
τους προέρχονται από ζώα που δεν καταναλώνουν μεταλλαγμένες
ζωοτροφές. Σκοπός του Δικτύου Καταναλωτών είναι να μεγαλώνει
συνεχώς ο αριθμός αυτών των εταιριών.
Την ίδια αδιέξοδη τακτική είχε ακολουθήσει ο ΣΕΒΤ και κατά τη
δημοσιοποίηση του 1ου Οδηγού Καταναλωτών, τον Μάϊο του 2001. Αξίζει
να θυμηθούμε ότι λίγους μόνο μήνες μετά την έκδοση εκείνου του
Οδηγού, 16 εταιρίες που δεν είχαν ανταποκριθεί στην έρευνα της
Greenpeace, ή δεν μπορούσαν να εγγυηθούν για κάποια από τα
συστατικά των προϊόντων τους, εγγυώνται πλέον ότι τα προϊόντα τους
δεν περιέχουν μεταλλαγμένους οργανισμούς και παράγωγά τους.
Παραμένει άξιο απορίας το ποιόν εξυπηρετεί η υπεράσπιση των
μεταλλαγμένων από την πλευρά των βιομηχανιών τροφίμων. Είναι βέβαιο
πάντως ότι δεν εξυπηρετεί ούτε τους καταναλωτές ούτε το
περιβάλλον.
3. Μετά τη δημοσιοποίηση του Οδηγού Καταναλωτών για Ζωοτροφές
και Ζωικά Προϊόντα που παρουσίασε η Greenpeace είχαμε τις πρώτες
θετικές εξελίξεις. Οι εταιρίες Aqua Hellas Ιχθυοτροφεία Αταλάντης
ΕΠΕ, Ιχθυοτροφική Ελλάς ΑΕ και Ιχθυοκαλλιέργειες Αγιά ΑΕ,
απέστειλαν στη Greenpeace τα σχετικά πιστοποιητικά, που εγγυώνται
ότι οι ιχθυοτροφές που παράγουν και χρησιμοποιούν δεν περιέχουν
μεταλλαγμένους οργανισμούς. Έτσι, τα προϊόντα των εταιριών αυτών
από την "κόκκινη" κατηγορία του Οδηγού Καταναλωτών κατατάσσονται
πλέον στην "πράσινη".
4. Η εταιρία ΦΑΓΕ είναι η μεγαλύτερη γαλακτοβιομηχανία της
χώρας. Ο ετήσιος κύκλος εργασιών της για το 2001 αναμένεται να
ξεπεράσει τα 293 εκατομμύρια ευρώ (100 δις. δραχμές), ενώ για το
έτος 2000 το αντίστοιχο ποσό ανήλθε στα 96 δις. δραχμές. Ο τζίρος
της εταιρίας προέρχεται αποκλειστικά από την πώληση γαλακτοκομικών
προϊόντων. Η ΦΑΓΕ κατατάσσεται 13η στο σύνολο των ελληνικών
βιομηχανιών. Η εταιρία εκπροσωπείται στο Διοικητικό Συμβούλιο του
ΣΕΒΤ.
Διαβάστε επίσης:
ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΣΤΙΣ ΖΩΟΤΡΟΦΕΣ