Αθήνα, 8-8-2000
Για δεύτερη φορά σε διάστημα ενός
μήνα, ο υπουργός Γεωργίας Γ. Ανωμερίτης, επιβεβαίωσε με στοιχεία
την παράνομη εισαγωγή και καλλιέργεια σπόρων μεταλλαγμένου
βαμβακιού στην Ελλάδα. Σε μια προσπάθεια υποβάθμισης του
προβλήματος, ο κ. Ανωμερίτης προχώρησε σε αλχημείες, που έρχονται
σε αντίθεση με την κοινοτική νομοθεσία, προκειμένου να περιορίσει
την έκταση του προβλήματος που αφορά σε εκατοντάδες χιλιάδες
στρέμματα παράνομων καλλιεργειών. Η Greenpeace ζητά για ακόμη μια
φορά την άμεση καταστροφή των καλλιεργειών μεταλλαγμένου βαμβακιού
και την αποζημίωση των θιγόμενων αγροτών.
Σε χθεσινή συνέντευξη τύπου, ο κ.
Ανωμερίτης ανακοίνωσε ότι οι δευτερογενείς έλεγχοι των σπορομερίδων
βαμβακιού έδειξαν πως 77 δείγματα σπόρου βρέθηκαν να περιέχουν
μεταλλαγμένο υλικό, γεγονός που σημαίνει ότι η καλλιέργειά τους
είναι παράνομη με βάση την κοινοτική νομοθεσία. Οι σπορομερίδες
αυτές αντιστοιχούν σε 847 τόνους σπόρου, από το σύνολο των 14.000
τόνων που εισήχθησαν στην ελληνική αγορά (εκ των οποίων οι 10.000
τόνοι καλλιεργήθηκαν τελικά). Αυτό σημαίνει πολύ απλά, ότι ένα
ποσοστό της τάξης του 6% του συνόλου των σπόρων της ελληνικής
αγοράς βρέθηκε επιμολυσμένο με μεταλλαγμένο υλικό. Με άλλα λόγια,
65 περίπου εκατομμύρια μεταλλαγμένοι σπόροι βαμβακιού διατέθηκαν
στην ελληνική αγορά και το μεγαλύτερο ποσοστό απ' αυτούς κατέληξε
τελικά σε χιλιάδες χωράφια σε όλη τη χώρα. Οι 847 τόνοι σπόρων
βαμβακιού που είναι επιμολυσμένοι με μεταλλαγμένο υλικό, επαρκούν
για την καλλιέργεια 350.000 στρεμμάτων!
Η "αλχημεία" του υπουργείου Γεωργίας έγκειται στο γεγονός ότι
έθεσε ένα αυθαίρετο, όσο και παράνομο, αποδεκτό όριο επιμόλυνσης
των σπόρων της τάξης του 1%. Έτσι θεωρεί πως όσα χωράφια σπάρθηκαν
με βαμβακόσπορο που είναι επιμολυσμένος με μεταλλαγμένο υλικό κάτω
του 1% δεν χρειάζεται να καταστραφούν. Περιορίζει έτσι την έκταση
των προς καταστροφή καλλιεργειών σε περίπου 40.000 στρέμματα. Όμως,
τόσο η Μόνιμη Επιτροπή Σπόρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όσο και η
Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου, είναι σαφείς σ' αυτό
το θέμα. Για τα μη εγκεκριμένα προϊόντα (και το μεταλλαγμένο
βαμβάκι είναι μη εγκεκριμένο προς καλλιέργεια προϊόν), η ανεκτή
παρουσία μεταλλαγμένου υλικού στους σπόρους είναι μηδέν. Και όταν
λέμε μηδέν, εννοούμε μηδέν. Μόνο για τα ήδη εγκεκριμένα προς
καλλιέργεια μεταλλαγμένα προϊόντα (π.χ. ορισμένα υβρίδια
καλαμποκιού), η αποδεκτή επιμόλυνση στους σπόρους προτείνεται να
κυμαίνεται σε ποσοστό 0,5%.
Ως γνωστόν, η απελευθέρωση μεταλλαγμένου βαμβακιού στο
περιβάλλον (καλλιέργεια) απαγορεύεται με βάση την Ευρωπαϊκή
Νομοθεσία (Οδηγία 90/220). Σε αντίστοιχη πρόσφατη περίπτωση
παράνομης καλλιέργειας μεταλλαγμένης ελαιοκράμβης σε πολλές
ευρωπαϊκές χώρες, η αντίδραση των αρμοδίων αρχών υπήρξε στις
περισσότερες περιπτώσεις άμεση: καταστροφή των επιμολυσμένων αγρών
πριν την ανθοφορία και αποζημίωση των θιγόμενων αγροτών.
Συγκεκριμένα, οι εταιρείες εισαγωγής σπόρων οφείλουν να καλύψουν τη
βλάβη που υπέστησαν οι αγρότες, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με δήλωσή
της στις 9-6-2000, τόνισε ότι θα καλύψει τις αντίστοιχες
επιδοτήσεις, με την προϋπόθεση όμως ότι θα καταστραφούν οι
επιμολυσμένοι αγροί.
"Με ολόκληρα ψέματα και μισές αλήθειες, ο υπουργός Γεωργίας
προσπαθεί να συγκαλύψει το σκάνδαλο και να υποβαθμίσει το πρόβλημα.
Με τη στάση του αυτή, ο κ. Ανωμερίτης δεν προστατεύει τα συμφέροντα
των αγροτών αλλά συγκεκριμένων εταιρειών εισαγωγής σπόρων, οι
οποίες φέρουν μεγάλο μέρος της ευθύνης για το πρόβλημα. Δεν είναι
τυχαίο ότι το 85% των μεταλλαγμένων σπορομερίδων εισήχθησαν από μία
και μόνη εταιρεία, τον "Αγροτικό Οίκο ΣΠΥΡΟΥ", η οποία και θα
πρέπει τώρα να καλύψει ένα μεγάλο μέρος των αποζημιώσεων προς τους
αγρότες. Συγκαλύπτοντας το πρόβλημα, ο κ. Ανωμερίτης δεν
απενοχοποιεί το ελληνικό βαμβάκι, αλλά δίνει άφεση αμαρτιών σε
εταιρείες που παρανόμησαν", τόνισε ο Νίκος Χαραλαμπίδης, υπεύθυνος
εκστρατειών στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace. "Το υπουργείο
Γεωργίας οφείλει να δώσει άμεσα στη δημοσιότητα τα στοιχεία που
έχει στη διάθεσή του για το ποιές από τις μεταλλαγμένες
σπορομερίδες σπάρθηκαν τελικά και σε ποιές περιοχές. Στη συνέχεια,
σε συνεργασία με το ΥΠΕΧΩΔΕ, πρέπει να προχωρήσει άμεσα στην
καταστροφή των μεταλλαγμένων καλλιεργειών και να αποζημιώσει τους
θιγόμενους αγρότες".
Η Greenpeace ζητά για ακόμη μια φορά:
- Την άμεση καταστροφή των καλλιεργειών μεταλλαγμένου βαμβακιού
και την αποζημίωση των θιγόμενων αγροτών από τις εμπλεκόμενες
εταιρείες εισαγωγής/παραγωγής σπόρων.
- Την εγκατάσταση συστήματος ελέγχου που θα διασφαλίζει ότι όλο
το εισαγόμενο γενετικό υλικό δεν έχει υποστεί γενετική
επιμόλυνση.
- Την προστασία, αναπαραγωγή και προώθηση του ντόπιου γενετικού
υλικού.
- Την ανακήρυξη της χώρας σε ζώνη απαλλαγμένη από μεταλλαγμένους
οργανισμούς.
ΟΛΟΚΛΗΡΑ ΨΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΙΣΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΓΕΩΡΓΙΑΣ
1. "Δεν εισήχθη γενετικά τροποποιημένο βαμβάκι".
Οι ίδιες οι αναλύσεις του υπουργείου Γεωργίας, και μάλιστα μετά
από διπλούς ελέγχους, πιστοποίησαν την παρουσία μεταλλαγμένων
σπόρων βαμβακιού σε 77 σπορομερίδες, δηλαδή σε 847 τόνους σπόρου
(6% του συνόλου της ελληνικής αγοράς).
2. "Βρέθηκε μικρή ποσότητα επιμολυσμένων".
Η φράση αυτή της ανακοίνωσης του υπουργείου Γεωργίας διαψεύδει
απλά τον υπουργό, αφού "επιμολυσμένα" σημαίνει ότι περιέχουν
μεταλλαγμένο γενετικό υλικό. Όσο για το "μικρή ποσότητα", αυτή
επαρκεί για την καλλιέργεια 350.000 στρεμμάτων, δηλαδή το 8% της
συνολικής καλλιεργούμενης με βαμβάκι έκτασης σε όλη τη χώρα.
3. Το πρόβλημα αφορά μόνο 40.000 στρέμματα.
Τα 40.000 στρέμματα προκύπτουν από την αυθαίρετη παραδοχή ότι θα
πρέπει να καταστραφούν μόνο όσα χωράφια σπάρθηκαν με σπόρο
επιμολυσμένο πέραν του 1%. Η κοινοτική νομοθεσία όμως είναι σαφής
και θεωρεί ως ανεκτή μόνο τη μηδενική επιμόλυνση. Αυτό σημαίνει ότι
οι εκτάσεις που θα πρέπει να καταστραφούν ανέρχονται σε εκατοντάδες
χιλιάδες στρέμματα. Οι 847 τόνοι επιμολυσμένου σπόρου επαρκούν για
την καλλιέργεια 350.000 στρεμμάτων.
4. Ο υπουργός Γεωργίας ανέφερε πως το υπουργείο θα καλύψει το
κόστος για την καταστροφή των μεταλλαγμένων καλλιεργειών και την
αποζημίωση των αγροτών.
Με άλλα λόγια, οι Έλληνες φορολογούμενοι καλούνται να πληρώσουν
το κόστος της αδράνειας των αρμοδίων αρχών και τις παρανομίες των
εμπλεκόμενων εταιρειών σπόρων. Οι τελευταίες οφείλουν να αναλάβουν
τις ευθύνες τους και να καλύψουν τις ανάλογες αποζημιώσεις, όπως
συνέβη και σε αντίστοιχες περιπτώσεις σε άλλες ευρωπαϊκές
χώρες.
5. Ο υπουργός Γεωργίας δήλωσε ότι δεν υπάρχει θέμα υγείας από
την καλλιέργεια μεταλλαγμένου βαμβακιού.
Τον Φεβρουάριο του 1999, η Ελλάδα καταψήφισε την αίτηση για
καλλιέργεια μεταλλαγμένου βαμβακιού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με το
σκεπτικό ότι μπορεί να υπάρξουν απρόβλεπτες και ανεξέλεγκτες
επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία. Συγκεκριμένα, το σκεπτικό
των ελληνικών αρχών ήταν ότι: "Η έλλειψη μακροχρόνιων ερευνών για
την τοξικότητα στα ζώα και η απουσία ελέγχου αλλεργιογόνου δράσης
στον άνθρωπο, συνιστούν δυνητικούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία,
τους οποίους δεν έχουμε δικαίωμα να παραγνωρίσουμε ή να
υποτιμήσουμε. Η δυνατότητα επίσης μεταφοράς δύο γονιδίων υπεύθυνων
για ανάπτυξη αντοχής στα ευρέως χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά
νεομυκίνη/καναμυκίνη και στρεπτομυκίνη/σπεκτινομυκίνη, παρά το
γεγονός ότι εκτιμάται ως μικρή, δεν μπορεί με βεβαιότητα να
αποκλεισθεί".