Het zuiden van Nederland werd de afgelopen weken opgeschrikt door meerdere incidenten achter elkaar in de kerncentrales van Doel, net over de grens in België. De pensioengerechtigde bouwwerken zuchten en kraken in hun voegen. de mankementen stapelen zich op. Mensen maken zich zorgen. Terecht, want als in deze verouderde centrales een ongeluk gebeurt, zijn de gevolgen niet te overzien. Het goede nieuws: zonder grote gevolgen kunnen de kerncentrales per direct dicht. De Belgische politiek moet ruggengraat tonen en die beslissing nu nemen.
De kerncentrales Doel 1 en 2 zijn ontworpen voor een gebruikstijd van 30 jaar. Die tijd is ruimschoots verstreken. Sinds 2005 draait Doel al in reservetijd. Met elk jaar dat deze centrales extra draaien nemen de risico’s toe. De Belgische kerncentrales liggen om de haverklap stil vanwege stroomstoringen, brandjes, scheurtjes en lekkende lasnaden. Deze week is Doel 1, nadat deze na 8 maanden revisie weer werd opgestart, binnen 4 dagen weer platgelegd.
Zonder een milieueffect-rapportage (m.e.r.) te maken is zomaar besloten de levensduur van de centrales met 10 jaar te verlengen. Zo is er geen inspraak mogelijk geweest, niet in België, maar ook niet in Nederland, over de risico’s die deze levensduurverlenging met zich meebrengt. Die m.e.r. is belangrijk want…. De herstart van Doel 3, waar scheurtjes werden geconstateerd, staat nu gepland voor 6 januari. Dit terwijl het Nederlandse parlement vóór kerst heeft uitgesproken dat Doel 3 niet mag worden opgestart voordat een milieueffectrapportage is gemaakt, zodat ook de Nederlandse bevolking bet rokken wordt.
Het sluiten en ontmantelen van kerncentrales is kostbaar, en de fondsen die de energiebedrijven hiervoor hebben aangelegd zijn absoluut niet toereikend. Het langer laten draaien kost de belastingbetaler echter ook geld. Kerncentrales kunnen namelijk niet draaien zonder steun van de overheid. Het Belgisch parlement besluit één dezer dagen over fiscale steun aan Electrabel.
Het goede nieuws is: Sluiten kan. Doel 1 heeft al 8 maanden stilgelegen en is na enkele dagen draaien weer stilgelegd. De scheurtjesreactorten Doel 3 en Tihange 2 hebben zelfs anderhalf jaar stil gelegen. De stroomvoorziening is daarmee niet in gevaar geweest. Sterker nog; de Belgische stroomvoorziening is gebaat bij een betrouwbaar aanbod, niet bij knipperlichtcentrales.
Politici zitten tussen twee vuren: als ze besluiten de kerncentrales te sluiten is er een tekort in de fondsen voor ontmanteling. Als ze ze open houden moeten we maar afwachten of die ontmantelingskosten wel gedekt gaan worden. Ondertussen blijven ze dan kernenergie subsidiëren en wentelen ze de risico’s af op de bevolking. Dat laatste is niet acceptabel.
Laten we daarom nu het verlies nemen en de politici prijzen die dat durven. In Duitsland hebben ze de stap genomen om alle kerncentrales te sluiten. Door nu te besluiten Doel te sluiten kunnen in ieder geval de kosten vermeden worden voor de staatssteun. De Belgische overheid moet in plaats van het amechtig overeind houden van bejaarde centrales haar tijd en energie steken in veilige, betrouwbare en schone toekomst.
Susan Cohen Jehoram is campaigner bij Greenpeace Nederland
Eloi Glorieux is campaigner bij Greenpeace België
Dit artikel is geplaatst in o.a. BN de Stem van 7 januari