Betrokkenheid Nederlandse vleesimporteurs bij natuurbranden Brazilië
Afgelopen jaar kwam de Pantanal, het leefgebied van de jaguar en de alligator, in het nieuws wegens ernstige branden, waarbij meer dan 20% van het natuurgebied in vlammen is opgegaan. De branden volgden op twee jaar ernstige droogte. De overgrote meerderheid van de branden werd veroorzaakt door menselijke activiteit. Met name veeboeren worden ervan verdacht opzettelijk branden te hebben aangestoken. En wat blijkt? Een aantal van die veeboeren leveren aan Braziliaanse vleesverwerkingsbedrijven waar vandaan ook vlees naar Nederland gaat.
Het is hoog tijd voor een EU-bossenwet, die bedrijven die dit vlees importeren verplicht om hun ketens op te schonen. De EU-Mercosurdeal, de vrijhandelsovereenkomst tussen de Europese Unie en de vier Mercosurlanden Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay, moet van tafel. Deze deal zal namelijk de handel in Braziliaans vlees alleen maar vergroten, met alle gevolgen voor de Braziliaanse natuur.
Geld verdienen aan de vleeshandel
Greenpeace International heeft 15 boeren geïdentificeerd die huidige of recente (2018–2019) leveranciers zijn van de toonaangevende vleesverwerkers van Brazilië, JBS, Marfrig en Minerva. Deze veeboeren zijn in verband gebracht met de verwoestende branden in de Pantanal in 2020, milieuovertredingen en/of onregelmatigheden in de eigendomsregistratie. Op landgoederen van deze leveranciers is tussen 1 juli en 27 oktober 2020 ongeveer 73.052 ha grond verbrand, een gebied ongeveer anderhalf keer de Hoge Veluwe. In veel gevallen lijken deze branden te hebben bijgedragen tot uitgebreide branden tot ver buiten de eigendomsgrenzen.
Nederlandse vleeshandel
Tussen 1 januari 2019 en 31 oktober 2020 gezamenlijk meer dan een half miljoen ton rundvlees en rundvleesproducten geëxporteerd ter waarde van bijna 2,47 miljard Euro (USD 3 mld). Nederland is een van de grootste Europese importeurs van dit Braziliaanse vlees en importeerde 12,357 ton rundvlees ter waarde van ruim 72 miljoen euro van deze fabrieken van JBS, Mafrig en Minerva. Belangrijkste importeurs van dit vlees zijn onder andere JBS Group en Global Meat.
Ook Amazone gekapt voor vlees
Dit keer is de link tussen vleesbedrijven in de Pantanal onderzocht. Andere onderzoeken wijzen uit dat vleesproductie een van de belangrijkste drijfveren is voor ontbossing in de Amazone. Zo bleek uit eigen onderzoek uit 2020 dat Vleesgigant JBS – ondanks diverse beloftes – nog altijd betrokken is bij ontbossing in de Amazone. Terwijl we zo langzamerhand met z’n allen ervan doordrongen zijn dat deze natuurgebieden cruciaal zijn om de klimaat- en de biodiversiteitscrisis te stoppen.
Tijd voor een EU-bossenwet
Het is daarom hoog tijd dat we deze Europese handel ten koste van de natuur aan banden gaan leggen met een Europese bossenwet. Die wet moet voorschrijven dat bedrijven geen producten meer in Europa mogen verkopen die elders leiden tot natuurverwoesting. De Europese Commissie buigt zich momenteel over de vraag hoe zo’n wet eruit zou moeten zien. Mede dankzij de steun van bijna 1,2 miljoen mensen is de druk op stevige maatregelen groot, en wij zullen de aankomende tijd erop toezien dat de beleidsmakers niet gaan buigen voor de industrie en met stevige wetsvoorstellen komen.
…En zeker geen EU-Mercosurdeal!
Maar het bizarre is, terwijl de Europese Commissie werkt aan zo’n wet, wil dezelfde Europese Commissie de EU-Mercosurdeal beklinken. Deze handelsdeal tussen de EU en diverse Zuid-Amerikaanse landen (waaronder Brazilië) zal de handel in Braziliaans vlees alleen maar stimuleren. Slecht voor de natuur daar, maar ook hier in Nederland. Want hoe kun je Nederlandse boeren helpen met een omslag naar ecologische landbouw – om uit de stikstofcrisis te komen- als ze tegelijkertijd moeten gaan concurreren met goedkoop Braziliaans vlees?
Gelukkig heeft de Nederlandse Tweede Kamer al eerder laten weten dat ze tegen deze handelsdeal zijn. Maar blijft de Kamer zo standvastig? En zal onze Minister van Buitenlandse Handel – die uiteindelijk hierover moet gaan beslissen – ook gaan inzien dat deze deal in de kern niet deugt? Ook dat wordt een belangrijk deel van ons werk dit jaar. Welkom op het strijdtoneel van het jaar 2021!
Lees het volledige Engelstalige rapport van Greenpeace International
Lees de Nederlandse samenvatting met Nederlandse context