Opwerking van radioactief afval uit kerncentrale Borssele in strijd met OSPAR-verdrag
De Nederlandse regering schendt internationale verdragen wanneer de kerncentrale in Borssele nieuwe opwerkingscontracten afsluit. Het OSPAR-verdrag¹ verplicht Nederland ertoe het afval uit de kerncentrale direct op te slaan. De radioactieve lozingen van de opwerkingsfabrieken die de zeeën vervuilen worden dan voorkomen. Dit is de conclusie van Dr. M. Brus, hoofddocent volkenrecht van de Universiteit Leiden, na een juridische analyse van verschillende internationale verdragen in opdracht van Greenpeace.
Het demissionaire kabinet wil de kerncentrale in Borssele na 2003 openhouden, hoewel in 1994 door de Tweede Kamer is besloten dat de centrale dan dicht moet. Borssele is van plan het radioactieve afval te blijven opwerken en zal daarvoor nieuwe contracten afsluiten met de fabrieken in Frankrijk of Engeland. Dit is direct in tegenspraak met de internationale verantwoordelijkheid van Nederland. Verschillende internationale verdragen verplichten Nederland al het mogelijke te doen om radioactieve vervuiling van de zee te voorkomen en terug te dringen. Waar veel verdragen vaag zijn over concrete maatregelen, hebben partijen bij het OSPAR-verdrag (m.u.v. Frankrijk en Engeland) besloten te willen stoppen met opwerking en te kiezen voor directe opslag van kernafval. Dat houdt in dat bestaande opwerkingscontracten moeten worden beëindigd. Nieuwe contracten mogen niet meer worden afgesloten.
Het is ongekend dat de huidige coalitie van CDA, VVD en LPF het goedkeurt dat Nederlands kernafval wordt opgewerkt in Frankrijk en Engeland. Staatssecretaris Van Geel van Milieu zei hierover: “Het OSPAR-verdrag heeft geen gevolgen voor een keuze van Nederland om opwerken al dan niet te faciliteren.” Het demissionaire kabinet ontkent zijn verantwoordelijkheid en is niet van plan aan de internationale verplichtingen te voldoen. Wanneer Nederland haar afval naar de opwerkingsfabrieken blijft sturen, is de kans op gerechtelijke stappen van verdragspartners reëel. Ierland heeft bijvoorbeeld Engeland al voor het internationale gerechtshof gedaagd in verband met de vervuiling veroorzaakt door de opwerkingsfabriek in Sellafield.
Opwerking is vervuilend, gevaarlijk en overbodig. Bovendien is het openhouden van de kerncentrale in Borssele volstrekt onnodig. Er zijn goede, haalbare, duurzame energiebronnen, zoals wind en zon voor handen. Eén windmolenpark (450 MW) kan probleemloos de kerncentrale vervangen. Maar CDA, VVD en LPF kiezen voor vervuilende kernenergie. Greenpeace roept de politieke partijen op haar internationale verantwoordelijkheid te nemen en per direct te stoppen met opwerking. Nederland moet een eind maken aan de productie van kernafval en het inmiddels geproduceerde afval bovengronds opslaan.
¹ het internationale verdrag ter bescherming van de Noordoostelijke Atlantische oceaan. Vijftien landen, waaronder Nederland, en de Europese Unie zijn lid van OSPAR.