Burgemeester Aboutaleb was persoonlijk aanwezig bij de opening van de fonkelnieuwe kolencentrale van Uniper op de Maasvlakte vorige maand. Niet om feest te vieren, zo maakte hij bij de poort duidelijk voor de draaiende camera’s van het NOS Journaal, maar om Uniper aan zijn woord te houden. De belofte om de CO2-uitstoot in de grond op te slaan moet
worden waargemaakt. Alleen dan heeft de kolencentrale een toekomst in Rotterdam, aldus de burgemeester. Aboutaleb zit echter met een groot probleem. Het opslaan van CO2 is economisch niet rendabel en alleen mogelijk met blijvende staatssteun.

Het CO2-opslagproject ‘ROAD’ dat nu in de steigers staat kost ruim een half miljard euro,
waarvan tachtig procent wordt betaald met publiek geld. Het project voorziet in de opslag van slechts twintig procent en ook nog eens voor een periode van maar twee en een half jaar. Omdat de kolencentrale veel meer kolen moet stoken om de CO2 op te kunnen slaan – opslag van CO2 is een energie-intensieve techniek – zal de feitelijke CO2-vermindering nog een stukje kleiner zijn. Na die twee en een half jaar is het geld weer op, het opslagveld onder de Noordzee vol en gaat alle CO2 weer vrolijk de lucht in. Nu is ook de prijs op het uitstoten van CO2 erg laag, waardoor het goedkoper is om CO2 uit te stoten dan het op te slaan. Uniper zal dus niet uit eigen beweging CO2 blijven opslaan nadat de subsidiepotten van ROAD leeg zijn. Bij stijgende prijzen zullen kolencentrales eerder niet meer kunnen concurreren met gascentrales, dan dat kolencentrales hun CO2 gaan opslaan. Gascentrales staan nu massaal stil in Nederland en het is een stuk goedkoper om over te schakelen van kolen naar gas, dan CO2 op te slaan. CO2-opslag zal zichzelf dus nooit kunnen bedruipen. De oorspronkelijke intentie van de gemeente Rotterdam was om de uitstoot van CO2 te halveren in 2025. Maar de Haven Rotterdam en de kolenbedrijven hadden andere plannen. De overslag van kolen werd sterk uitgebreid waardoor de inwoners van Hoek van Holland dagelijks het zwarte kolenstof van hun ramen mogen vegen. De oude kolencentrales op de Maasvlakte sluiten weliswaar, maar zijn ondertussen al vervangen door twee nieuwe kolencentrales die veel groter zijn. Daarmee neemt de capaciteit aan kolenvermogen in Rotterdam toe met maar liefst 60%. Aboutaleb stelt dat het nog te vroeg is om fossiele energie uit te faseren. Maar wat er in Rotterdam gebeurt, is precies het tegenovergestelde. Rotterdam gaat massaal aan de kolen, pal na het sluiten van het wereldwijde klimaatakkoord van Parijs. Het is nog maar de vraag of ROAD überhaupt doorgaat, want er is nog geen opslagvergunning voor het gasveld waar de CO2 in moet. Maar stel dat het doorgaat, dan wordt Aboutaleb alsnog blij gemaakt met een dode mus.

Willem Wiskerke
Campaigner Klimaat & Energie bij Greenpeace

Dit artikel is geplaatst in oa Algemeen Dagblad van maandag 30 mei