De Karipuna, een groep inheemse inwoners uit de Amazone, heeft niet alleen te lijden onder de dreiging van ontbossing, maar nu óók onder de hevige bosbranden. Het is een strijd die zij alleen met steun van ons én de lokale overheden kunnen winnen. Een lichtpuntje: een langverwachte rechtszaak tegen het onrecht dat hen wordt aangedaan, is deze maand begonnen.
De Braziliaanse deelstaat Rondônia, waar de Karipuna leven, is een van de ergst getroffen gebieden, blijkt uit satellietgegevens: alleen dit jaar al 5.533 bosbranden. Dat is in deze provincie een toename van 190% ten opzichte van vorig jaar. Sinds begin augustus werden 657 branden geregistreerd in een 20 km lange bufferzone rond het Karipunaland. Hiervan waren er 34 ook binnen hun grondgebied.
Bosbranden in ontbossingsgebieden
Ontbossing maakt gebieden kwetsbaar voor branden. Het draagt direct bij aan een verandering in het neerslagpatroon in de regio, waardoor het droge seizoen langer duurt.
Elke brand in het Amazoneregenwoud vermindert de capaciteit van het Amazoneregenwoud als natuurlijke klimaatoplossing, omdat het vermogen om koolstof op te slaan, de aarde te koelen en regen te produceren afneemt. Het Amazoneregenwoud is een belangrijke factor in de wereldwijde strijd tegen de klimaatverandering die verder gaat dan een temperatuurstijging van 1,5 graden Celsius.
Bovendien is er in deze ontboste regio’s sprake van meer menselijke activiteit. De meeste branden zijn – al dan niet bewust- aangestoken door mensen. Daarom vind je juist in de provincies waar veel ontbossing is de meeste brandhaarden.”Zij die het Amazonegebied ontbossen en vernietigen, worden aangemoedigd door de taal en de acties van regering-Bolsonaro, die sinds haar aantreden het milieubeleid van het land echt heeft ontmanteld“, aldus Danicley Aguiar van Greenpeace Brazilië.
Mijlpaal in strijd tegen ontbossing
Maar er is ook goed nieuws. Enkele publieke instanties, zoals de officier van justitie van Rondônia, proberen de ontbossing aan te pakken. Deze maand moeten negen personen en twee bedrijven voorkomen wegens beschuldigingen van invasie en bezetting van Karipunagebied, ontbossing zonder toestemming en verduistering en het witwassen van geld. De aanklacht is het resultaat van een uitgebreid onderzoek door de Federale Politie en het Federaal Openbaar Ministerie.
Medio 2018 hebben Greenpeace en de inheemse zendingsraad (Cimi) de illegale invasie in het Karipunaland publiekelijk aan de kaak gesteld, na een analyse van nieuwe plekken van ontbossing in het gebied.
Natuurlijk kan deze rechtszaak de huidige bosbranden niet stoppen. Maar deze zaak geeft in ieder geval een signaal dat je ondanks alle retoriek van de regering-Bolsonaro- niet zomaar de Amazone kunt vernietigen.