Reikhalzend keken wij uit naar de presentatie van het stikstof-rapport ‘Wat Wel Kan’ van Remkes. Onze eerste reactie? Het zijn veelbelovende woorden, maar we maken ons flinke zorgen over het gebrek aan maatregelen voor de meest kwetsbare natuur die op korte termijn omvalt.
Samen met jou overtuigen we overheden en bedrijven om de zorg voor de natuur en het klimaat voorop te stellen.
Maatregelen piekbelasters ondermaats
Hoewel Remkes erkent dat bedrijven vlakbij kwetsbare beschermde natuurgebieden die voor onevenredig veel stikstofneerslag op diezelfde natuur zorgen (de zogenaamde piekbelasters) op korte termijn moeten worden aangepakt, zijn de maatregelen die hij voorstelt ondermaats. Want de meeste stikstof-ruimte die daarmee vrijkomt gaat niet naar natuur, maar nog steeds naar vergunningverlening voor enerzijds boeren die sinds de stikstofuitspraak van de hoogste rechter ‘illegaal’ zijn geworden, maar ook naar de aanleg van grote projecten zoals bijvoorbeeld snelwegen.
Achterdeurtjes blijven open om 2030-doel af te zwakken
Het is positief dat Remkes erkent dat de natuur niet langer kan wachten en dat hij vasthoudt aan het 2030 doel om de stikstofuitstoot te halveren. Dit doel is echter boterzacht, als dit door de politiek niet zo snel mogelijk wettelijk wordt verankerd. Nu laat Remkes in zijn advies achterdeurtjes open om hiervan af te wijken.
Ondermijnen wetenschappelijke onafhankelijkheid Ecologische Autoriteit
De overheid heeft sinds half september een onafhankelijk ecologisch adviseur: de Ecologische Autoriteit, die advies geeft over de staat van de natuur en of er voldoende maatregelen worden genomen om de doelen te halen. Het is dan ook onacceptabel dat Remkes voorstelt om de wetenschappelijke onafhankelijkheid van de Ecologische Autoriteit te ondermijnen, door ook landbouwexperts daarin een plek te willen geven.
Uitstoot is sinds 2019 nauwelijks verminderd
Sinds de stikstof-uitspraak van de Raad van State in 2019 heeft de natuurcrisis door gewoed en is de stikstofuitstoot nauwelijks verminderd.
Stikstof slechts 1 symptoom van onhoudbare landbouwsysteem
De stikstofcrisis staat niet op zichzelf, maar is slechts één van de vele symptomen van het huidige, uit zijn voegen gebarsten landbouwsysteem.
- De landbouw – vooral de intensieve veehouderij – is niet alleen de veruit de grootste nationale bron van stikstof, maar ook nog eens verantwoordelijk voor ca. 16% (2020) van de Nederlandse broeikasgasuitstoot.
- In de EU wordt een belachelijke 62% van het graan gebruikt om dieren te voeden en slechts 22% voor mensen.
- Dan hebben we het nog niet eens over de natuurverwoesting (en de bijbehorende uitstoot) voor de teelt van nóg meer veevoer in landen als Brazilië en de mensenrechtenschendingen die hiermee gepaard gaan.
- Of het grootschalige dierenleed en de gezondheidsrisico’s voor burgers door fijnstof en dierziekten.
Het mooie is: ecologische landbouw met minder dieren pakt al deze problemen tegelijkertijd aan.
Tijd voor een omslag in de landbouw!
Doe mee
Onze dringende oproep aan de politiek
Leg de halvering van de stikstofuitstoot in 2030 zo snel mogelijk wettelijk vast en dring de uitstoot nog voor eind 2025 drastisch terug. Alleen dan kunnen we de meest kwetsbare natuur redden. Alle sectoren, dus ook verkeer, industrie en luchtvaart moeten daaraan bijdragen.
Zet voor de landbouw in op de onvermijdelijke omslag naar ecologische landbouw, met een goed verdienmodel voor de boer. En laat bedrijven die jarenlang financieel hebben geprofiteerd van de industriële landbouw, zoals de Rabobank, supermarkten of veevoerfabrikanten daar verplicht aan bijdragen. Dat is de enige weg voorwaarts voor natuur, klimaat en de boer.