De 15e VN-top over biodiversiteit in Montreal is afgelopen. Het akkoord biodiversiteit wordt als historisch bestempeld. Maar is dat ook echt zo? Wat ons betreft is dit akkoord slechts het begin van al het werk dat nodig is om het massale uitsterven van dier- en plantsoorten te stoppen.
Wat is er goed aan het akkoord biodiversiteit?
Akkoord beschermt rol Inheemse bevolking
De overeenkomst erkent het werk, de kennis en de praktijken van Inheemse volkeren als het meest doeltreffende instrument voor de bescherming van de biodiversiteit. Inheemse volken vertegenwoordigen 5% van de mensheid, maar beschermen 80% van de biodiversiteit op aarde.
Om de biodiversiteit te beschermen moeten we de Inheemse mensen beschermen. Dat doet het biodiversiteitsakkoord goed: het bewaakt hun rechten. Inheemse mensen moeten instemmen bij besluiten over hun grondgebied. Dit voorkomt dat we de mensen passeren die het meest weten over natuurbescherming. Het perspectief van Inheemse mensen is te lang genegeerd, er staat nu zwart-op-wit dat dat gelukkig voorbij is.
Wat is er niet zo goed aan het akkoord biodiversiteit?
Beschermd gebied niet vastgelegd
De doelstelling om tegen 2030 ten minste 30 procent van het land en van de zeeën te beschermen heeft met succes een plaats gekregen in de overeenkomst.
Maar er zit een addertje onder het gras. Omdat de overeenkomst niet expliciet opneemt wat een “beschermd gebied” precies inhoudt, betekent dit ’30 procent’-doel niet zoveel. Schadelijke activiteiten, zoals olieboringen, kunnen hierdoor alsnog plaatsvinden in beschermde gebieden. Dat kan van het doel in de praktijk een hol getal maken.
Ruimte voor greenwashing
De overeenkomst geeft ook ruimte voor greenwashing. Vervuilende industrieën kunnen aan de doorgaan met natuur verwoesten, en dit compenseren door bijvoorbeeld elders bomen te planten of bloemrijke akkerranden te financieren. Let wel, ook dát is allemaal nodig, maar niet om vernietiging te greenwashen! Er zijn diverse van zulke ‘afkoop’-regelingen in de tekst opgenomen.
Te weinig geld
Op de top is afgesproken dat 700 miljard dollar nodig is om de biodiversiteit te redden. Maar het is totaal onduidelijk waar dat geld vandaan gaat komen. Tot 2025 betalen overheden 20 miljard dollar per jaar. Daarna wordt het 30 miljard dollar per jaar tot 2030. Dat klinkt als heel veel, maar dat is dus overduidelijk niet genoeg!
Gaan de gemaakte afspraken wel ver genoeg, volgens o.a. Greenpeace-directeur Andy Palmen?
Wat is de volgende stap voor de bescherming van de biodiversiteit?
De Biodiversiteitstop laat het meest cruciale werk voor natuurbescherming als huiswerk achter voor de wereldleiders. Zij moeten een fonds oprichten om sneller geld naar ontwikkelingslanden te krijgen en directe financiering voor inheemse volkeren te regelen. Wereldleiders moeten komend jaar al beginnen met de oprichting van dit fonds.
Er is weinig tijd om de biodiversiteit te redden, dus het is zaak dat alle landen zo snel mogelijk aan de slag gaan.