Zonder drastische stikstofaanpak voor eind 2025, is een point of no return voor veel natuur nabij
Deze Quickscan Natuurdoelanalyses is een eerste inschatting van de opgave voor stikstofreductie en natuurherstel in opdracht van de minister voor Natuur & Stikstof. Deze scan identificeert 19 habitattypen (verspreid over heel Nederland) waarvan behoud alleen mogelijk is door uiterlijk voor eind 2025 de stikstofdepositie terug te brengen tot het niveau van de kritische depositiewaarde (KDW).
Terwijl 2025 steeds dichterbij komt, lijkt het kabinet nog steeds haar tijd te nemen voor de aanpak van de stikstofcrisis. Die tijd is er niet. Meer en gerichte stikstofreductie voor eind 2025 is nodig om de meest kwetsbare natuur veilig te stellen.
De quickscan bouwt voort op de eerdere studie van Bobbink en collega’s, uitgevoerd in opdracht van Greenpeace Nederland, waarin een ‘zwarte lijst’ van habitattypen werd gepresenteerd. Van deze studie heeft de minister kennisgenomen, maar deze maakte nog geen onderdeel uit van het beleid.
In vergelijking met het eerdere rapport van Bobbink zijn er, in plaats van 14*, nu 19* habitats (en 3 leefgebieden) die de status zeer urgent krijgen en voor eind 2025 moeten worden gered. Ook het aantal habitats wat voor eind 2030 onder de betreffende KDW dient te worden gebracht, is uitgebreid. Samen liggen deze habitats van de nieuwe ‘urgentielijst’ verspreid over 115 natuurgebieden door heel Nederland, zoals de Weerribben, de Sallandse Heuvelrug, de Schoorlse Duinen, de Brunssummerheide en de Veluwe**.
De gevolgen voor beleid zijn groot; zo zullen er op zeer korte termijn grote stappen moeten worden genomen om te voorkomen dat Nederland de Europese Habitatrichtlijn onomkeerbaar verder overtreedt en natuurtypen voorgoed verloren gaan, en zal het wettelijke stikstofdoel voor 2025** moeten worden opgehoogd.
Veel is echter nog steeds onduidelijk; zo wordt er voor 91 van de 115 natuurgebieden, de zgn. aandachtslijst***, opnieuw op extra onderzoek (uiterlijk 1 april 2023) gewacht om de afweging te maken of aanvullende maatregelen in een gebied noodzakelijk zijn. Dat betekent dat er, na jaren van vertraging in de aanpak, opnieuw kostbare tijd verloren zal gaan, terwijl we die tijd niet hebben.
De Quickscan Natuurdoelanalyses is gepubliceerd als bijlage bij het Ontwerpprogramma Stikstofreductie en Natuurverbetering. Deze staat tot 5 juli 2022 open voor consultatie.
*In het rapport van Bobbink werden habitattypes 2130 B&C gezamenlijk gepresenteerd, in de Quickscan zijn deze separaat weergegeven.
**40% oppervlak stikstofgevoelige natuur onder de KDW
***Zie tabel 2 uit de Quickscan Natuurdoelanalyses