Greenpeace Nederland, Solidaridad, IUCN NL, BothENDs en Oxfam Novib roepen maandag 6 april kandidaten voor het Europees Parlement op zich in Brussel hard te maken voor wetgeving tegen wereldwijde ontbossing. Dat deden zij via onderstaande brief in reactie op  het door de VN gesteunde onthutsende rapport over biodiversiteit. De conclusies van het Intergouvernementeel Platform voor Biodiversiteit en Ecosysteemdiensten (IPBES) zijn niet mals. Deze cruciale analyse van 500 experts uit 50 landen waarschuwt voor het uitsterven van 1 miljoen plant- en diersoorten. De urgentie om de ecosystemen van deze aarde te beschermen is nu groter dan ooit.

 

 

Datum: 6 mei 2019

Ontbossingsvrije ketens: tijd voor wetgeving

Onderwerp: Gezamenlijke oproep van NGO’s aan de Nederlandse kandidaten voor het Europees Parlement.

 

Geachte kandidaat- Europarlementariers,

Ondergetekende organisaties roepen u en andere Nederlandse kandidaten voor het Europees Parlement op om, mocht u (weer) verkozen worden in het parlement, uw invloed te gebruiken zo snel mogelijk te komen tot een ambitieus en coherent EU Action Plan on Deforestation and Forest Degradation, inclusief wet- en regelgeving. Het vandaag gepubliceerde IPBES-rapport, dat waarschuwt voor grootschalige sterfte van 1 miljoen soorten, vraagt om urgente actie om de bossen van deze wereld te beschermen en onze landbouw, voedselproductie en consumptie drastisch te veranderen om deze massale uitstervingsgolf een halt toe te roepen.

Industriële landbouwproductie voor internationale markten is één van de grootste oorzaken van wereldwijde ontbossing en het omzetten in productieareaal van andere natuurlijke ecosystemen, zoals savannes, graslanden en wetlands. Europa is een belangrijke markt voor veel grondstoffen die in deze gebieden geproduceerd worden, waaronder soja, palmolie, hout, cacao, koffie, rundvlees, pulp en papier.

Sinds 2010 zijn er door bedrijven verschillende toezeggingen gedaan en vrijwillige initiatieven ontwikkeld om ervoor te zorgen dat hun toeleveringsketens vrij zijn van ontbossing, en om verantwoorde productie- en inkoop praktijken te realiseren richting 2020. Echter, de vooruitgang hiervan is te langzaam, bijvoorbeeld wat betreft soja. In ketens zijn ontbossing en mensenrechtenschendingen nog steeds wijdverbreid.

Europa, en zeker ook Nederland, heeft hierin een verantwoordelijkheid als belangrijke importeur en exporteur van risico grondstoffen en als thuishaven van multinationals, die gebruik maken van deze grondstoffen en hun derivaten. Daarnaast huisvest Europa financiële instellingen die investeren in deze sectoren. Het huidige Nederlandse voorzitterschap van het Amsterdam Declaration Partnership (een Europees initiatief) biedt een uitgelezen mogelijkheid om nu als Nederland en Nederlandse EU- politici een voortrekkersrol te spelen in het realiseren van adequaat beleid en ondersteunende wet- en regelgeving om ontbossing tegen te gaan.

Middels deze brief willen wij u vragen om in Europees verband te pleiten voor een ambitieus en coherent pakket – waaronder ook EU wetgeving – gericht op het tegengaan van ontbossing, bosdegradatie, de omzetting of afbraak van andere natuurlijke bronnen en ecosystemen en van landroof en mensenrechtenschendingen. Een wettelijk kader in Europa helpt om ketens in zowel productie- als consumptielanden beter te reguleren en om een gelijk speelveld te creëren. Ook is het belangrijk dat dezelfde regels moeten worden toegepast op alle grondstoffen

Wij willen u vragen de volgende zaken in te brengen in het Europese Parlement:

Het ontwikkelen en aannemen van nieuwe wetgeving en bindende maatregelen

  • Nieuwe wetgeving die er voor zorgt dat alle grondstoffen en afgeleide producten, die op de interne Europese markt terechtkomen, aan strikte duurzaamheidscriteria voldoen en niet geproduceerd worden door bedrijven die (mede-) verantwoordelijk zijn voor ontbossing, bosdegradatie, de omzetting of afbraak van andere natuurlijke bronnen en ecosystemen of voor landroof en andere mensenrechtenschendingen. Tevens moet de EU eisen stellen aan in Europa opererende bedrijven, zoals bijvoorbeeld het implementeren van due diligence vereisten, het uitsluiten van risico’s middels robuuste criteria en controle, en het realiseren van volledige ketentransparantie.
  • Op het gebied van financiering moet het EU-actieplan tegen ontbossing leiden tot het ontwikkelen van aanvullende, krachtige wetgeving ter verduurzaming van de financiële sector. Deze wetgeving zou betrekking moeten hebben op alle financieringsvormen, zoals beschreven door de High Level Expert Group on Sustainable Finance, die mogelijk gelinkt zijn aan ontbossing en andere negatieve impacts. Deze wetgeving moet financiële organisaties (waaronder banken, beleggingsinstanties, verzekeraars en publieke banken en kredietverzekeraars) verplichten tot transparantie, en due diligence. Minstens zo belangrijk is de verplichting tot het daadwerkelijk voorkomen van ontbossingsgerelateerde financiering en het mitigeren van risico’s.

Initiëren en faciliteren van een internationale dialoog en samenwerking

  • Als onderdeel van het actieplan is het van belang dat de EU de samenwerking en dialoog met producerende landen versterkt om zo gezamenlijk beleid te ontwikkelen en wetshandhaving te verbeteren ter bescherming en herstel van bossen, veengebieden en andere natuurlijke ecosystemen, en om land- en mensenrechten van inheemse volkeren en lokale gemeenschappen te beschermen. Ondersteunende maatregelen in producerende landen, zullen de overgang naar duurzaam landgebruik versnellen en de inclusiviteit van kleine producenten waarborgen.

Coherentie en samenhang met het bestaande EU- beleid

  • Het EU-actieplan moet tevens beleidsvoorstellen omvatten voor het terugdringen van de consumptie van grondstoffen, en de daarvan afgeleide producten, met een risico op ontbossing. Zo moet worden ingezet op de vermindering van voedselverspilling en overconsumptie, zoals van vlees en zuivelproducten, hierbij ook voortbouwend op- en ter verbetering van- bestaande EU- actieplannen voor de circulaire economie en het EU- eiwit beleid.
  • Het EU handels- en investeringsbeleid moet actief bijdragen aan duurzame ontwikkeling, de bescherming van het milieu, het tegengaan van klimaatverandering en het beschermen van mensenrechten waaronder de rechten van inheemse gemeenschappen en landrechten. Handels- en investeringsovereenkomsten moeten specifieke en juridisch afdwingbare bepalingen bevatten om de conversie en aantasting van ecosystemen te voorkomen en de rechten van bos- en landbouwgrond van inheemse en lokale gemeenschappen te beschermen. Deze overeenkomsten zouden ook officiële klachtenmechanismen moeten bevatten.
  • De EU en haar lidstaten zouden de ondersteuning van de productie van bio-energie moeten beperken tot bio-energie uit afval en residuen, op voorwaarde dat dit op de korte termijn leidt tot vermindering van de netto broeikasgasuitstoot. Daarnaast moet het gebruik van voedselgewassen voor biobrandstoffen worden uitgefaseerd.
  • Lessen kunnen worden getrokken uit al bestaand EU- beleid en bestaande EU- regelgeving om ketens te verduurzamen, met name wat betreft de implementatie, zoals bij de EUTR of de EU Verordening tegen illegale visserij.

Wij hebben eerder al een brief met deze strekking gericht aan de bewindspersonen van de ministeries van Buitenlandse Zaken, Economische Zaken en Klimaat, Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Financiën en Infrastructuur en Water. Wij roepen ook u op om uw invloed aan te wenden in het Europees Parlement  om de EU te laten komen tot een ambitieus actieplan.

Mocht u behoefte hebben aan verdere toelichting, zijn wij altijd bereid om u bij te praten over onze visie op de rol van Europa bij het tegengaan van ontbossing en het verduurzamen van handelsketens.

 

Zoals getekend,

Both ENDS

Greenpeace Nederland

IUCN NL

Oxfam Novib

Solidaridad

Tropenbos International