Τι είναι η Βιομηχανική αλιεία;
Οι ωκεανοί υποφέρουν από αυτήν. Πάμε όμως να δούμε πώς γίνεται και τι κινδύνους έχει.
Υπεραλίευση. Ας δούμε πρώτα τι σημαίνει η λέξη.
Τα ψάρια, γενούν χιλιάδες αυγά το καθένα. Από αυτά λίγα θα καταφέρουν να γίνουν ψαράκια, αυτό που ονομάζουμε γόνο. Αυτά, μεγαλώνοντας, θα πάρουν τη θέση όσων πεθαίνουν. Όταν όμως οι άνθρωποι ψαρεύουν υπερβολικά μεγάλες ποσότητες, ψαρεύουν μαζί και τον γόνο, καθώς ο γόνος δεν έχει προλάβει να φτάσει σε μέγεθος ώστε να γεννήσει αυγά για να αντικατασταθούν όσα αλιεύονται. Όπως καταλαβαίνεις με τον τρόπο αυτό δεν γεννιούνται καινούρια ψάρια, με αποτέλεσμα τα ψάρια να λιγοστεύουν και οι ωκεανοί μας να ερημώνουν. Τότε έχουμε υπεραλίευση.
Πώς γίνεται αυτό;
Πολλά, τεράστια αλιευτικά σκάφη, με τα ηλεκτρονικά μέσα που είναι εξοπλισμένα, μπορούν να εντοπίζουν και να ψαρεύουν τεράστιες ποσότητες ψαριών. Για να καταλάβεις καλύτερα, ένα τέτοιο σκάφος μπορεί να βρει και να ψαρέψει σε μια μέρα ολόκληρα κοπάδια. Άκου τους αριθμούς: ένα κοπάδι μπορεί να μετρά εκατοντάδες χιλιάδες ψάρια όπως ρέγκες ή σαρδέλες που το συνολικό βάρος τους είναι κάμποσες χιλιάδες κιλά. Έτσι, πολλά είδη ψαριών όπως ο μπακαλιάρος και ο τόνος απειλούνται με εξαφάνιση. Και το πράγμα δεν σταματάει εκεί. Πολλά μεγάλα ζώα της θάλασσας όπως δελφίνια, καρχαρίες, φώκιες αλλά και θαλασσοπούλια, με την εξαφάνιση των κοπαδιών, δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να βρουν τροφή.
Τι είναι οι τράτες βυθού (Μηχανότρατες);
Οι μηχανότρατες είναι πλοία που χρησιμοποιούν τεράστια δίχτυα που μοιάζουν με σάκους. Καθώς πλέει το σκάφος τα δίχτυα σέρνονται στον βυθό μαζεύοντας ψάρια και ό,τι άλλο ζωντανό υπάρχει εκεί. Στο πέρασμά τους όμως καταστρέφουν κοραλλιογενείς υφάλους και άλλα εύθραυστα οικοσυστήματα1. Τα καράβια αυτά λέγονται τράτες βυθού ή μηχανότρατες. Όσες από αυτές ψαρεύουν σε μικρές θάλασσες, π.χ. στο Αιγαίο πέλαγος, έχουν μάκρος περίπου δεκαπέντε με είκοσι μέτρα. Αυτές όμως που ψαρεύουν στους ωκεανούς είναι τεράστια πλοία που φτάνουν και ξεπερνούν ακόμα και τα εκατό μέτρα.
Ανεπιθύμητη ψαριά
Μπορείς να βάλεις με το νου σου τι έχει μαζέψει αυτό το δίχτυ όταν επιτέλους σηκώνεται; Τα δίχτυα που χρησιμοποιούν οι μηχανότρατες είναι τόσο μεγάλα ώστε πιάνουν κατά λάθος χελώνες, δελφίνια, καρχαρίες κι ό,τι άλλο συναντήσουν. Τα πλάσματα αυτά είναι άχρηστα στους ψαράδες. Έτσι, τα πετούν πίσω στη θάλασσα νεκρά ή ετοιμοθάνατα, αφού είναι αδύνατον να βγουν ζωντανά από μια τέτοια παγίδα. Αυτό ονομάζεται ανεπιθύμητη ψαριά.
Μήπως κάναμε τους ωκεανούς μας
χωματερές πλαστικών;
Ήξερες ότι τα πλαστικά σκουπίδια που πετάμε στον ωκεανό κάθε λεπτό, μπορούν να γεμίσουν ένα μεγάλο φορτηγό; Θαλάσσια ζώα, όπως τα δελφίνια και οι χελώνες, αλλά και θαλασσοπούλια, παγιδεύονται σε αυτά ή τα μπερδεύουν με φαγητό. Έτσι δηλητηριάζονται ή τραυματίζονται και φυσικά πεθαίνουν.
1 Οικοσύστημα λέγεται ένα σύνολο από ζωντανά πλάσματα που ζουν όλα μαζί σαν να είναι ένας οργανισμός π.χ. το δάσος. Στο δάσος τα δέντρα, τα ζώα τα πουλιά, τα έντομα που κατοικούν εκεί, είναι «κουρδισμένα» να ζουν μαζί. Εξαρτώνται το ένα από το άλλο. Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι είναι οικοσυστήματα πολύ ευαίσθητα. Αποτελούνται από ψαράκια συνήθως μικρότερου μεγέθους, γαρίδες, σαλιγκάρια της θάλασσας κ.ά. που το σπίτι τους είναι ένα φυτό, το κοράλλι. Τα κοράλλια μπορεί να είναι σχετικά μικρά, μπορούν όμως να είναι και γιγάντια. Αν αυτά πάθουν βλάβη ή καταστραφούν αυτόματα όλη η ζωή που φιλοξενούν καταρρέει.