Υπάρχουν κοινά ανάμεσα στα κητώδη και στον άνθρωπο;
Πολλά, όπως ότι αναπνέουν αέρα και θηλάζουν τα μικρά τους. Σε τούτη εδώ τη συζήτηση όμως θα σταθούμε μόνο σε ένα από τα πολύ σημαντικά στοιχεία που μοιραζόμαστε με αυτά τα θαυμαστά ζώα, που είναι η φωνή!
Ήξερες ότι τα κητώδη
✓ έχουν φωνή απόλυτα προσωπική και αναγνωρίσιμη ακριβώς όπως οι άνθρωποι, που στα δελφίνια είναι ένα σφύριγμα; Αυτός είναι ήχος μελωδικός, με κάμποση διάρκεια, και χρησιμεύει για την αναγνώριση ατόμων μέσα στην ομάδα, για επικοινωνία μεταξύ μητέρας και μωρού, για ομαδικό συντονισμό στο ταξίδι ή το κυνήγι και για να εκδηλώσουν συναισθήματα όπως άγχος, ενθουσιασμό ή επιθετικότητα.
Ζωνοδέλφινα (striped dolphins) επικοινωνούν με σφυρίγματα. Τα κητώδη είναι πλάσματα πολυσύνθετα. Ζουν σε κοινωνίες με ιεραρχία, συνεργασία κι επικοινωνία και σε όλα αυτά οι φωνές και οι ήχοι τους παίζουν πρωταρχικό ρόλο.
✓ χρησιμοποιούν ένα είδος ήχου, τα κλικς (clicks), που ανακλώνται και επιστρέφουν ως ηχώ; Έτσι εντοπίζουν τη λεία τους ακόμα και στο απόλυτο σκοτάδι που επικρατεί σε βάθη πάνω από 1.000 μέτρα όπου καταδύονται για να κυνηγήσουν καλαμάρια, εκτιμούν αποστάσεις και ανιχνεύουν σχήματα ή πλοηγούνται σε θολά και σκοτεινά νερά. Με άλλα λόγια ηχοεντοπίζουν, δηλαδή “βλέπουν” μέσω του ήχου.
Σημείωσε ότι κλικς παράγουν μόνο τα κητώδη που διαθέτουν δόντια (οδοντοκήτη) όπως δελφίνια, φυσητήρες, ζιφιοί ενώ οι φάλαινες (μηστακοκήτη) όπως οι μεγάπτερες, δεν παράγουν κλικς ή σφυρίγματα αλλά τραγούδια, μουγκρητά ή συνεχόμενους πολύ χαμηλούς ήχους που φθάνουν πάρα πολύ μακριά μέσα στο νερό.
Φυσητήρας ηχοεντοπίζει με ισόχρονα κλικς.
✓ συχνά πυκνώνουν τα clicks έτσι ώστε να μοιάζουν με βόμβους (buzzes); Τότε βρίσκονται στο τελικό στάδιο της επίθεσης στο θήραμα.
Ζωνοδέλφινα (striped dolphins) που ηχογραφήθηκαν σούρουπο ή και νύχτα. Όταν πέφτει το
σκοτάδι η παραγωγή κλικς και σφυριγμάτων πυκνώνει πάρα πολύ, αφού δεν υπάρχει πλέον
φως, οπότε όλα βασίζονται στον ήχο.
✓ χρησιμοποιούν την ηχητική επικοινωνία ως βασικό στοιχείο για τη συνοχή της ομάδας;
Ρινοδέλφινα ηχοεντοπίζουν με κλικς και επικοινωνούν με βόμβους και σφυρίγματα.
Φυσητήρες, οι κυρίαρχοι του ήχου στον ωκεανό!
Ήξερες ότι οι φυσητήρες,
✓ παράγουν επαναλαμβανόμενα μοτίβα από κλικς, γνωστά ως codas; Tα codas διαφέρουν μεταξύ διαφορετικών ομάδων και πιθανώς λειτουργούν ως διάλεκτοι. Οι νεαροί φυσητήρες τα διδάσκονται ακούγοντας τα ενήλικα άτομα του κοπαδιού.
Φυσητήρας επικοινωνεί με codas. Είναι εντυπωσιακό ότι το μοτίβο επαναλαμβάνεται με απόλυτη ακρίβεια τουλάχιστον έξι φορές.
✓ βασίζονται τόσο πολύ στον ήχο, ώστε ουσιαστικά ζουν σε έναν κόσμο ηχητικών σημάτων αντί για οπτικές εικόνες;
Δυο φυσητήρες ηχοεντοπίζουν με κλικς.
✓ παράγουν τους πιο δυνατούς ήχους στο ζωικό βασίλειο; Τα κλικς των φυσητήρων είναι οι πιο ισχυροί βιολογικοί1 ήχοι στον πλανήτη μας και χάρις σε αυτούς μπορούν να αναζητούν την τροφή τους στα βάθη των ωκεανών και σε πολύ μεγάλη απόσταση συγκριτικά με άλλα κητώδη.
1 Βιολογικός λέγεται ο ήχος που παράγεται από κάποιον ζωντανό οργανισμό για οποιονδήποτε λόγο, π.χ. φωνές ανθρώπων και ζώων, παλαμάκια, χτυπήματα πτερυγίων κ.ο.κ.