Το σκανδιναβικό γραφείο της Greenpeace και η Natur og Ungdom (Νέοι Φίλοι της Γης Νορβηγίας) πέτυχαν μια ιστορική νίκη κατά του νορβηγικού κράτους: κατάφεραν την ακύρωση των εγκρίσεων τριών κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Βόρεια Θάλασσα!
Τον Νοέμβριο του 2023, το σκανδιναβικό γραφείο της Greenpeaceκαι η ομάδα νέων Natur og Ungdom προσέφυγαν και πάλι κατά του νορβηγικού κράτους στα δικαστήρια. Οι οργανώσεις υποστήριξαν ότι οι πρόσφατες εγκρίσεις τριών νέων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, Breidablikk, Yggdrasil και Tyrving, όλα στη Βόρεια Θάλασσα, παραβιάζουν το νορβηγικό Σύνταγμα, το δίκαιο του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και τις διεθνείς δεσμεύσεις της Νορβηγίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Υποστήριξαν επίσης ότι το Υπουργείο Ενέργειας δεν έλαβε υπόψη του τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα του παιδιού κατά την έγκριση των κοιτασμάτων, καθιστώντας έτσι τις εγκρίσεις άκυρες.
“Είμαι εξαιρετικά ικανοποιημένος και ανακουφισμένος που το Δικαστήριο εξέδωσε μια τόσο θετική και εμπεριστατωμένη απόφαση. Η απόφαση ορίζει ότι τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου Breidablikk, Yggdrasil και Tyrving εγκρίθηκαν σε παράνομη βάση και ότι η παραγωγή πρέπει να σταματήσει αμέσως. Αναμένουμε να σταματήσουν όλες οι περαιτέρω εξελίξεις”, δήλωσε ο Frode Pleym, επικεφαλής του νορβηγικού γραφείου της Greenpeace.
Οι οργανώσεις επεσήμαναν το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις των επιπτώσεων από τις εξορύξεις στα τρία κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στο παγκόσμιο κλίμα, τις οποίες υποχρεούται να διενεργήσει το Υπουργείο Ενέργειας, είναι είτε εξαιρετικά ανεπαρκείς είτε ανύπαρκτες.
Η απόφαση που εκδόθηκε από το Περιφερειακό Δικαστήριο του Όσλο έκρινε άκυρες τις εγκρίσεις και για τα τρία κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου και εξέδωσε απαγορευτική διαταγή, με την οποία απαγορεύει στο κράτος να χορηγήσει νέες άδειες, απαραίτητες για την κατασκευή και την παραγωγή από τα κοιτάσματα[1].
“Πρόκειται για μια σημαντική νίκη για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές και το περιβάλλον. Με την απόφαση αυτή, εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου θα παραμείνουν στο έδαφος. Κατά τη διάρκεια της δίκης, το κράτος προσπάθησε να μειώσει τον αντίκτυπο των εκπομπών που θα είχαν παγκοσμίως οι εξορύξεις στα κοιτάσματα Breidablikk, Tyrving και Yggdrasil. Όπως επιβεβαιώθηκε από την απόφαση του δικαστηρίου, οι εκπομπές από τα κοιτάσματα πετρελαίου θα είχαν καταστροφικές επιπτώσεις στο παγκόσμιο κλίμα, στους ανθρώπους και στον πλανήτη. Χαιρόμαστε που το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο θα παραμείνουν ανέγγιχτα στο έδαφος, αντί να επιδεινώσουν περαιτέρω τις κλιματικές καταστροφές“, δήλωσε ο Gytis Blaževičius, επικεφαλής της Natur og Ungdom.
Το Δικαστήριο έδωσε επίσης έμφαση στα διαδικαστικά προβλήματα της διαδικασίας έγκρισης, υπογραμμίζοντας την έλλειψη επαρκούς συμμετοχής του κοινού, και διαπίστωσε ότι οι εγκρίσεις ήταν ανεπαρκείς σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ και ότι “οι εκπομπές καύσης [από] την εξόρυξη πετρελαίου είναι τόσο σημαντική και ιδιαίτερα χαρακτηριστική συνέπεια τέτοιων έργων, ώστε πρέπει σαφώς να θεωρηθούν έμμεσες επιπτώσεις στο κλίμα κατά την έννοια της οδηγίας (της ΕΕ) για τα έργα”.
Το Δικαστήριο επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση παραβίασε νομικό προηγούμενο από το Ανώτατο Δικαστήριο της Νορβηγίας, μη υποβάλλοντας τις εκπομπές καύσης σε εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι, ιδίως εκείνοι που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή, χρησιμοποιούν τον νόμο για να προστατεύσουν τα δικαιώματά τους από την κλιματική κρίση. Η απόφαση αυτή γίνεται ένα ακόμη ουσιαστικό σημείο αναφοράς για όλες τις αγωγές για το κλίμα που εκκρεμούν σε όλον τον κόσμο.
[1] Συγκεκριμένα, το δικαστήριο έκρινε ότι το άρθρο 20 των κανονισμών για τα πετρελαιοειδή, που προβλέπει την απαίτηση για εκτίμηση των επιπτώσεων, πρέπει να ερμηνευθεί υπό το πρίσμα του άρθρου 112 του νορβηγικού Συντάγματος. Αναφέρθηκε στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου του 2020, το οποίο έκρινε ότι το άρθρο 112 πρέπει να καλύπτει τόσο τις εκπομπές από την παραγωγή όσο και την κατανάλωση πετρελαίου, ακόμη και αν αυτό καίγεται εκτός Νορβηγίας. Το Δικαστήριο έκρινε ότι το κράτος πρέπει να αξιολογεί τις πραγματικές επιπτώσεις και των δύο μορφών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που προκύπτουν από την ανάπτυξη και εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου, πριν να εγκρίνει κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, και ότι πρέπει να διενεργείται πραγματικός έλεγχος για το αν η έγκριση είναι αντίθετη με το άρθρο 112 του νορβηγικού Συντάγματος.