Δέκα χρόνια μετά τις επίμονες διαμαρτυρίες των αυτόχθονων πολιτών στο Standing Rock για τον αγωγό μεταφοράς πετρελαίου Dakota Access Pipeline, ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου η εκδίκαση της εντελώς αβάσιμης αγωγής που έχει κάνει η εταιρεία ορυκτών καυσίμων Energy Transfer στην Greenpeace. Η αγωγή αφορά τόσο τη διεθνή Greenpeace όσο και το γραφείο της οργάνωσης στις ΗΠΑ και εκδικάζεται σε δικαστήριο του Morton County (ΗΠΑ).
Η δίκη είναι ανοιχτή για το κοινό, όμως πολλαπλές προσπάθειες από ΜΜΕ και παρατηρητήρια ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια και προσβασιμότητα στις διαδικασίες του δικαστηρίου δεν έγιναν αποδεκτές. Το αίτημα της Greenpeace για ζωντανή αναμετάδοση της δίκης απορρίφθηκε, όπως και το αίτημα για διευρυμένη κάλυψη από αρκετά Μέσα Ενημέρωσης και δημοσιογράφους.
Η Energy Transfer, η αμερικανική εταιρεία που βρίσκεται πίσω από τον αγωγό Dakota Access Pipeline, ζητά αποζημίωση 300 εκατ. δολαρίων σε ένα από τα πιο εξόφθαλμα παραδείγματα αγωγών SLAPP (Strategic Lawsuit Against Public Participation). Παρόμοιες αγωγές αποτελούν προσπάθειες να θάψουν μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και ακτιβιστές σε τεράστια δικαστικά έξοδα, να τους ωθήσουν στην πτώχευση και τελικά να φιμώσουν όσους διαφωνούν. Η αγωγή της Energy Transfer επιχειρεί να ξαναγράψει την ιστορία της διαμαρτυρίας στο Standing Rock, η οποία ηγέτες είχε τους αυτόχθονους πολίτες, και θα μπορούσε να έχει τρομακτικό αντίκτυπο στην ελευθερία του λόγου όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά και παγκοσμίως. Από το 2017, η διεθνής Greenpeace και το αμερικανικό γραφείο της οργανωσης στέκονται απέναντι στις αγωγές της Energy Transfer[1], οι οποίες ισχυρίζονται γελοιωδώς ότι οι διαδηλώσεις και οι διαμαρτυρίες ενορχηστρώθηκαν από την Greenpeace.
Η Deepa Padmanabha, νομική σύμβουλος στο αμερικανικό γραφείο της Greenpeace, δήλωσε: “Πέρα από τις επιπτώσεις που η αγωγή αυτή θα μπορούσε να έχει για την Greenpeace, το πιο ανησυχητικό θέμα είναι ότι θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα νέο επικίνδυνο νομικό προηγούμενο το οποίο θα μπορούσε να σταθεί εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια διαμαρτυρίας, παραβιάζοντας το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης. Όλοι καταλαβαίνουμε το σοβαρό ανασταλτικό αποτέλεσμα που αυτό θα είχε για οποιονδήποτε θέλει να συμμετάσχει σε μια διαμαρτυρία.”
Η Kristin Casper, Γενική Σύμβουλος στη διεθνή Greenpeace, δήλωσε: “Είμαστε σίγουροι ότι η αλήθεια θα φωτιστεί και τελικά θα επικρατήσει. Θα υπερασπιστούμε την Greenpeace στη δίκη, ενώ παράλληλα θα συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για να ανακτήσουμε τα έξοδα που προέκυψαν από αυτές τις αγωγές SLAPP μέσω νομικών διαδικασιών στην Ολλανδία, καθώς μερος της αγωγής στρεφεται εναντιον της διεθνους Greenpeace. Είμαστε ευγνώμονες για τη μαζική υποστήριξη που λαμβάνουμε από ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη, και δεν ξεχνάμε ότι όταν δρούμε ενωμένοι, κερδίζουμε.”
Η Greenpeace προχώρησε στην πρώτη προσπάθεια εφαρμογής της Οδηγίας της ΕΕ κατά των αγωγών SLAPP καταθέτοντας αγωγή σε ολλανδικό δικαστήριο ενάντια στην Energy Transfer τον Φεβρουάριο. Η οργάνωση διεκδικεί να της επιστραφούν όλες οι ζημιές και τα έξοδα που έχει υποστεί ως αποτέλεσμα των συνεχόμενων, αβάσιμων αγωγών της Energy Transfer που αξιώνουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από την οργάνωση[2] και αποτελούν ξεκάθαρα παραδείγματα αγωγών SLAPP[3].
Σημειώσεις προς συντάκτες:
[1] Η πρώτη μήνυση της ET κατατέθηκε σε ομοσπονδιακό δικαστήριο βάσει του νόμου RICO (του νόμου περί επιρροής και δωροδοκίας οργανώσεων), ενός ομοσπονδιακού νόμου των ΗΠΑ που έχει σχεδιαστεί για τη δίωξη της μαφιόζικης δραστηριότητας. Η υπόθεση απορρίφθηκε, με τον δικαστή να δηλώνει ότι τα αποδεικτικά στοιχεία υπολείπονταν “κατά πολύ” από αυτά που απαιτούνταν για τη σύσταση RICO. Το ομοσπονδιακό δικαστήριο δεν αποφάσισε για τους ισχυρισμούς περί δυσφήμισης ή συνωμοσίας, οπότε η ET κατέθεσε αμέσως νέα υπόθεση σε πολιτειακό δικαστήριο της Βόρειας Ντακότα με αυτούς και άλλους ισχυρισμούς πολιτειακού δικαίου.
[2] Διαβάστε για την αγωγή που κατέθεσε η Greenpeace ενάντια στην ET σε ολλανδικό δικαστήριο εδώ
[3] Μια έκθεση του Συνασπισμού κατά των SLAPPs στην Ευρώπη (CASE) κατέγραψε 1.049 αγωγές SLAPP στην Ευρώπη κατά την περίοδο 2010-2023, με 166 αγωγές να έχουν ξεκινήσει το 2023. Οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες Shell, Total και ENI έχουν επίσης καταθέσει αγωγές SLAPP κατά φορέων της Greenpeace τα τελευταία χρόνια, με τις προσπάθειες φίμωσης να καταλήγουν σε αμηχανία για τη Shell και την Total.
