Act for the Climate March in Athens. © Constantinos Stathias / Greenpeace
© Constantinos Stathias / Greenpeace

Με αφορμή την ενεργειακή κρίση και τον χειμώνα αβεβαιότητας που πλησιάζει για τα ελληνικά νοικοκυριά, κοινοποιήσαμε μαζί με τη WWF Ελλάς, επιστολή στον Υπουργό Ενέργειας, κ. Κώστα Σκρέκα, υπογραμμίζοντάς του επιτακτική ανάγκη μετάβασης της χώρας μας σε ένα βιώσιμο, πλήρως ανανεώσιμο ενεργειακό σύστημα.

Ολόκληρη η επιστολή μας:

Παρασκευή, 4 Νοεμβρίου 2022 

Προς: Υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος, κ. Κώστα Σκρέκα 

Κοινοποίηση: Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Γιώργο Αμυρά 

Θέμα: Αναθεώρηση στόχων RED και EED 

Αξιότιμε κ. Υπουργέ, 

Πλησιάζει ένας χειμώνας ενεργειακής αβεβαιότητας, ο οποίος προκαλείται σε μεγάλο βαθμό από την υπερβολική εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα. Νέα στοιχεία δείχνουν πως οι πολιτικές επιλογές του παρελθόντος οι οποίες αύξησαν την εξάρτηση της ΕΕ από το ορυκτό αέριο και συγκράτησαν τις φιλοδοξίες της για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την αποθήκευση και την ενεργειακή απόδοση, είναι τώρα οι κύριοι παράγοντες που οδηγούν τον πληθωρισμό της Ευρώπης σε πρωτοφανή ύψη. Τα ίδια στοιχεία αναδεικνύουν επίσης ότι από τον Μάρτιο του 2022 η αιολική και η ηλιακή ενέργεια παρήγαγαν το ένα τέταρτο, αριθμός ρεκόρ, της ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ. Η αύξηση ρεκόρ στην αιολική και ηλιακή ενέργεια σε σύγκριση με πέρυσι επέτρεψε την αντικατάσταση οκτώ δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ορυκτού αερίου, εξοικονομώντας 11 δισεκατομμύρια ευρώ. 

Στο πλαίσιο των πολιτικών στήριξης των ελληνικών νοικοκυριών κατά τη διάρκεια αυτού του χειμώνα, σας καλούμε να υιοθετήσετε μια μακρόπνοη προσέγγιση και να υιοθετήσετε λύσεις που θα αντιμετωπίσουν τόσο την ενεργειακή όσο και την κλιματική κρίση, θωρακίζοντας ταυτόχρονα την κοινωνία από μελλοντικά ενεργειακά σοκ, πέραν των επόμενων μηνών. Ως εκ τούτου, είναι επιτακτική ανάγκη να επιταχύνουμε σημαντικά τη μετάβασή μας σε ένα βιώσιμο, πλήρως ανανεώσιμο ενεργειακό σύστημα, μειώνοντας ταυτόχρονα την ενεργειακή σπατάλη. 

Ευτυχώς, η απάντηση βρίσκεται ενώπιόν μας. Η βελτίωση της εξοικονόμησης ενέργειας μέσα στα σπίτια μας και σε διάφορους οικονομικούς και παραγωγικούς τομείς, με παράλληλη επιτάχυνση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της αποθήκευσης, είναι τα βασικά στοιχεία που απαιτούνται για μια ταχεία ενεργειακή μετάβαση. Για να εξασφαλίσουμε τα παραπάνω, πρέπει επειγόντως να αυξήσουμε τη φιλοδοξία των σχεδίων νόμων της ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προτρέποντας τις απαραίτητες επενδύσεις για την υποστήριξη ενός συμβατού με το κλίμα, βιώσιμου ενεργειακού μέλλοντος. Ωστόσο, οι στόχοι της ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση και για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας τον Ιούνιο του 2022, δεν προχωρούν αρκετά μακριά για την προστασία της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης και την εκπλήρωση των κλιματικών δεσμεύσεών της στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού. 

Στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων συζητήσεων για την αναθεώρηση της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση (EED) και της Οδηγίας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (RED), όλες οι χώρες της ΕΕ πρέπει να υποστηρίξουν την αύξηση των ενεργειακών στόχων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προτείνει την αύξηση στους δεσμευτικούς στόχους της ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση όσο και τους στόχους για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για το 2030 ως μέρος της δέσμης μέτρων του REPowerEU. Ωστόσο, οι προτεινόμενοι στόχοι δεν ευθυγραμμίζονται με τη Συμφωνία του Παρισιού. Ο στόχος της ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση πρέπει να αυξηθεί σε τουλάχιστον 20% και για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε τουλάχιστον 50% έως το 2030. Η μείωση της ενεργειακής σπατάλης και μια ταχεία και φιλόδοξη εξάπλωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των συστημάτων αποθήκευσης, με ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος και συμμετοχή των πολιτών, είναι ζωτικής σημασίας τόσο για την ενεργειακή ασφάλεια όσο και για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε επίπεδα κάτω του 1,5°C. Η αδράνειά σας θα ήταν σημαντικά πιο δαπανηρή, τόσο για την οικονομία όσο και για τους πολίτες. 

Οι περαιτέρω διαπραγματεύσεις σχετικά με την αναθεώρηση των εν λόγω ευρωπαϊκών οδηγιών (EED και RED) θα πρέπει πραγματικά να χαράξουν τον δρόμο προς πιο φιλόδοξους ενεργειακούς στόχους. Έχετε την ευκαιρία στις επικείμενες συζητήσεις τoυ REPowerEU για την αναθεώρηση της RED, να στηρίξετε όλα τα νοικοκυριά που είναι αντιμέτωπα με τις υψηλές τιμές ενέργειας στη χώρα και, ταυτόχρονα, να παραμείνετε σταθεροί στη δέσμευσή σας για την Συμφωνία του Παρισιού. Για την οδηγία EED, είναι ζωτικής σημασίας να αυξηθεί το επίπεδο φιλοδοξίας των στόχων ενεργειακής απόδοσης κατά τη διάρκεια των επικείμενων τριμερών διαπραγματεύσεων. 

Ελπίζουμε ότι θα σταθείτε στο ύψος των περιστάσεων πράττοντας τα δέοντα στις επερχόμενες διαπραγματεύσεις. 

Οι οργανώσεις 

– Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace 

– WWF Ελλάς