Delen van de Amazone staan in brand. Maar wat betekenen deze bosbranden nou eigenlijk? En wat zijn de gevolgen voor ons? We hebben de belangrijkste vragen en antwoorden voor je op een rij gezet.
CANDEIRAS DO JAMARI, RONDÔNIA, BRAZIL: Aerial view of a large burned area in the city of Candeiras do Jamari in the state of Rondônia. (Foto: Victor Moriyama / Greenpeace)
1. Hoe erg zijn de Amazonebranden?
Sinds het begin van dit jaar zijn ruim 87.000 branden ontdekt in Brazilië, waarvan ruim de helft in het Amazonewoud en ongeveer een derde in de Cerrado, een savannegebied dat grenst aan de Amazone en ook cruciaal is voor ons klimaat. En het aantal branden blijft toenemen. Ook is een duidelijke stijging zichtbaar ten opzicht van voorbije jaren. [1] Ontbossing voor sojateelt is een van de voornaamste redenen van de branden die de Cerrado nu teisteren. Die soja is onder meer bestemd voor onze Nederlandse kippen, koeien en varkens.
2. Is het waar dat de Amazone de ‘longen van de aarde’ zijn?
De longen van de aarde is beeldspraak; tropische regenwouden produceren inderdaad door middel van fotosynthese zuurstof (de O van CO2), maar dat heeft niet zoveel te maken met de zuurstof die wij inademen. Belangrijker is dat de Amazone een opslagplaats is van koolstof (de C van CO2) – tussen de 80 en 120 miljard ton koolstof. Dat staat gelijk aan 13 keer de jaarlijkse uitstoot van fossiele brandstoffen en industrie wereldwijd. Bij deze branden komen gigantische hoeveelheden van die opgeslagen CO2 vrij. [2]
3. Hoe zijn de bosbranden veroorzaakt?
Tropische regenwouden zoals de Amazone horen niet te branden. Daarvoor zijn zij te vochtig. De branden die we nu zien vinden bijna allemaal plaats in gebieden waar al veel ontbossing heeft plaatsgevonden. Juist daar is veel menselijke activiteit; het in brand steken van de aangrenzende stukken bos is een veel gebruikte manier van boeren om hun landbouwgrond uit te breiden. Bovendien zijn deze stukken bos al aangetast en daardoor droger – dus kwetsbaarder – voor branden.
4. Wat zijn de mogelijke gevolgen van deze branden?
Bosbranden, ontbossing en klimaatverandering vormen een vicieuze cirkel; als het aantal branden toeneemt, neemt ook de uitstoot van broeikasgassen toe en de aarde opwarmt. Hoe warmer de aarde, hoe vaker extreem weer voorkomt, zoals lange periodes van droogte en extreme hitte.
5. Wat kan Nederland doen om te helpen?
Nederland kan een hoop doen. Wij zijn namelijk een hele belangrijke handelspartner van Brazilië. Zo moeten Nederlandse bedrijven zorgen dat hun ketens schoon zijn. Maar zonder een sterke wet gaat dat niet gebeuren. Daarom moet de Nederlandse politiek in actie komen om een Europese bossenwet steunen. Zo’n wet verplicht Europese bedrijven om alleen nog maar producten te verkopen waarvoor geen bos is verwoest. Spreek je uit en zorg dat Rutte deze wet steunt.
6. Wat doet Greenpeace in de Amazone?
Wij voeren internationaal campagne om de Amazone te beschermen. Dit doen we door:
- Inheemse gemeenschappen te steunen in hun strijdt tegen lokale boskap en invasie in hun land: monitoring, opleiding hoe zaken naar rechter te brengen, media aandacht vragen.
- Multinationals verantwoordelijk houden voor hun betrokkenheid in ontbossing.
- Overheden aanspreken op hun verantwoordelijkheid om wetten op te zetten die natuurgebieden zoals de Amazone beschermen.
7. Wat kan ik doen?
Op act.gp/actforamazonia staat hoe je in actie kunt komen voor de Amazone. Of steun ons met een donatie om de Amazone en andere bossen te beschermen.