Έμαθα για τον Υπερίων το καλοκαίρι του 2020, μέσω της φίλης μου Σάντυς  – όταν μου πρότεινε “Θα σε ενδιέφερε να συμμετάσχεις σε μία ενεργειακή κοινότητα που προσπαθούμε να στήσουμε; Θέλουμε να τροφοδοτούμε τα σπίτια μας με ηλιακή ενέργεια” – Αν θα με ενδιέφερε λέει; Ενθουσιάστηκα με την ιδέα.

Action at Agios Dimitrios Power Station in Greece. © Will Rose
Ως μέλος μίας ενεργειακής κοινότητας, αντί να αγοράζεις ενέργεια που έχει παραχθεί από την καύση ορυκτών καυσίμων εμμέσως από κάποιον πάροχο, ουσιαστικά παράγεις εσύ τη δική σου καθαρή ενέργεια. © Will Rose

Τα τελευταία χρόνια το περιβαλλοντικό ζήτημα με απασχολεί όλο και περισσότερο. Ό,τι διαβάζω σχετικά με την κλιματική κρίση με κάνει να νιώθω πώς χρειάζονται αλλαγές στον τρόπο που ζούμε και που καταναλώνουμε χτες. Σταδιακά ενημερώθηκα και άλλαξα καθημερινές συνήθειες που ήλπιζα να κάνουν τη διαφορά: άρχισα να χρησιμοποιώ πάνινες τσάντες, παγούρι και μεταλλικά καλαμάκια, μείωσα την κατανάλωση ζωικών προϊόντων, ψωνίζω ρούχα σπανιότερα και από δεύτερο χέρι κτλ. Και ενώ προσπαθώ να κάνω “ό,τι περνάει από το χέρι μου”, απογοητεύομαι γνωρίζοντας ότι δεν γίνονται παράλληλα ανάλογα βήματα σε μεγάλη κλίμακα από το κράτος – όπως ότι η ενέργεια που τροφοδοτεί το σπίτι μου πιθανότατα προέρχεται από λιγνίτη. 

Οπότε η πρόταση για τον Υπερίων ήρθε την καταλληλότερη στιγμή. Αμέσως ενημερώθηκα από τον Χρήστο και τον Ignacio για τις λεπτομέρειες του εγχειρήματος. Άκουσα πρώτη φορά όρους όπως “ενεργειακός συμψηφισμός” και “ενεργειακή κοινότητα”, που μπορώ πλέον να μεταφράσω απλά ως εξής: μία ομάδα ανθρώπων κάνει μία συλλογική επένδυση σε ένα φωτοβολταϊκό πάρκο και η ενέργεια που παράγεται εκεί τροφοδοτεί το δίκτυο αυτής της ομάδας. Ο καθένας επενδύει το ποσό που μπορεί και αναλόγως καλύπτει ένα ποσοστό των ενεργειακών του αναγκών. Έτσι αντί να αγοράζεις ενέργεια που έχει παραχθεί από την καύση ορυκτών καυσίμων εμμέσως από κάποιον πάροχο, ουσιαστικά παράγεις εσύ τη δική σου καθαρή ενέργεια.

© Sofia-Kseni Kathareiou

Η διαδικασία ήταν σχετικά απλή: διάβασα το καταστατικό, συμπλήρωσα μία αίτηση μέλους και υπολόγισα την ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του χώρου μου σε κιλοβατώρες. Αφού ενημερώθηκα για το ποσό της συμμετοχής μου που αντιστοιχούσε στην 100% κάλυψη αυτής της ενέργειας από ηλιακή, κατέληξα ποιο ήταν το ποσοστό που εμένα με συνέφερε οικονομικά. Για εμένα είναι το 80% αλλά κάθε μέλος έχει αποφασίσει το δικό του μπορεί να είναι το 50% ή και το 100%. 

Λίγους μήνες μετά, πραγματοποιήσαμε την πρώτη διαδικτυακή συνάντηση με άλλα επίδοξα μέλη όπου συζητήσαμε την πρόοδο και τις λεπτομέρειες της “επιχείρησης”, τις απορίες που είχε ο καθένας μας αλλά και διάφορες ιδέες. Τότε συνειδητοποίησα ότι ο Υπερίων προσφέρει και κάτι ακόμα: την αίσθηση της κοινότητας, τη γνωριμία με ανθρώπους που μοιράζονται τις ανησυχίες μου, την ευκαιρία να μάθω και να εμπνευστώ από αυτούς. Εξάλλου, ένας λόγος που τόλμησα εξαρχής να εμπλακώ στο project είναι δύο άτομα που θαυμάζω, εκτιμώ και που μου έχουν δώσει την αφορμή να ευαισθητοποιηθώ περισσότερο – η Σάντυ και ο Χρήστος. 

Αυτήν την περίοδο ξεκινάει η διαδικασία της σύνδεσής μου σε έναν κοινό ενεργειακό πάροχο που έχουμε συμφωνήσει με τα υπόλοιπα μέλη και ακολουθεί η καταβολή του μεριδίου μου ώστε να προχωρήσει σύντομα η κατασκευή των φωτοβολταϊκών. Πλέον έχουμε αρχίσει και δια ζώσης συναντήσεις με κάποια μέλη του Υπερίων και συζητάμε πιο διεξοδικά τις λεπτομέρειες του εγχειρήματος.

Solar System Installation in Larissa, Greece. © Constantinos Stathias / Greenpeace
H χρήση ηλεκτρισμού που παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και κατ’ επέκταση η απεξάρτηση από τα Ορυκτά Καύσιμα γίνεται πλέον πραγματικότητα από Ενεργειακές Κοινότητες όπως ο Υπερίων. © Constantinos Stathias / Greenpeace

Μέχρι πρόσφατα προέβλεπα απαισιόδοξα πως η οικιακή χρήση ηλεκτρισμού που παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και κατ’ επέκταση η απεξάρτηση από τα Ορυκτά Καύσιμα θα αργήσει να επιτευχθεί. Όμως, οι Ενεργειακές Κοινότητες όπως ο Υπερίων μπορούν να το κάνουν πραγματικότητα εδώ και τώρα – και είναι επιτακτική ανάγκη να συμβεί, για τον πλανήτη και την ανθρωπότητα. 

Τον τελευταίο καιρό αντιλαμβάνομαι πόσο σημαντικό είναι το αίσθημα της ελπίδας. Ένας από τους τρόπους να το πυροδοτήσεις και να το διατηρήσεις είναι να μοιράζεσαι την πίστη σου σε κοινές αξίες, σε στόχους που θεωρείς σημαντικούς και να αισθάνεσαι ότι βαδίζεις προς αυτήν την κατεύθυνση – έστω και με ένα βήμα τη φορά. Η ύπαρξη του Υπερίων μου δίνει ελπίδα και κίνητρο – για την καθημερινότητα, για να συνεχίσω να προσπαθώ να κάνω την πορεία μου πάνω σε αυτόν τον πλανήτη σωστά με πυξίδα τη λογική και την ηθική μου και με όσο το δυνατόν λιγότερους συμβιβασμούς.

*Η Σοφία-Ξένη Καθαρείου είναι λάτρης του σινεμά, των σειρών και της φωτογραφίας και σοβαρά μετανιωμένη καταστροφέας του πλανήτη. Αυτήν την περίοδο εργάζεται ως Βοηθός Σκηνοθέτη στον χώρο της τηλεόρασης και ολοκληρώνει τις σπουδές της στην Εφαρμοσμένη Φυσική στο Ε.Μ.Π.