Meer dan 7.000 studies maken ons één ding duidelijk: deze piepkleine plasticdeeltjes zijn overal, van de diepste oceanen tot in ons eigen lichaam.

Microplastics: klein, maar met gigantische gevolgen

Microplastics zijn plasticdeeltjes van 5 millimeter of kleiner. Sommige worden bewust aan producten toegevoegd, zoals microbeads in verzorgingsproducten. Andere ontstaan onbedoeld wanneer grotere stukken plastic uiteenvallen – bijvoorbeeld vezels die vrijkomen bij het wassen van synthetische kleding of de slijtage van autobanden.

Microplastics verzameld aan het oppervlak van de Great Pacific Garbage Patch. De stukjes zijn uitgestald op een raster van 5×5 millimeter – een visuele illustratie van hoe klein, maar talrijk deze plasticdeeltjes zijn.

Grootste bronnen microplastics

Onderzoekers hebben inmiddels de grootste bronnen in kaart gebracht:

  • cosmetica en verzorgingsproducten
  • synthetische textielvezels
  • autobanden
  • kunstmest met plasticcoating
  • plastic landbouwfolie
  • visserijmateriaal
  • rubberkorrels op kunstgras

Hoe groot is het probleem van microplastics?

Microplastics zijn  aangetroffen op de meest afgelegen plekken op aarde: van hoogste bergtoppen tot de diepste oceaanbodem. Meten is lastig, maar de schattingen zijn zorgwekkend. 

In 2020 werd geschat dat er jaarlijks tussen de 0,8 en 3 miljoen ton microplastics in de oceanen terechtkomen. Op land kan dit zelfs drie tot tien keer meer zijn: tot 40 miljoen ton per jaar.

En het wordt erger: tegen 2040 kan dit volume meer dan verdubbelen. Zelfs als we vandaag zouden stoppen met nieuwe plasticproductie, blijven bestaande plastics in het milieu afbreken tot steeds kleinere deeltjes. De tijd dringt dus! 

Microplastics in ons lichaam 

Microplastics zitten in ons voedsel, drinkwater en zelfs in de lucht die we inademen. En daardoor belanden microplastics in ons lichaam. Ze zijn teruggevonden in menselijke longen, levers, nieren, bloed, het hart en in de hersenen. We krijgen ze binnen via ons voedsel, zoals vis, zout, bier, honing en thee. 

Hoewel niet alle effecten al volledig in kaart zijn gebracht, is wel duidelijk: deze plasticdeeltjes horen niet thuis in ons lichaam.Wetenschappers maken zich ernstige zorgen over ontstekingsreacties, celbeschadiging, verstoring van het immuunsysteem en genetische schade (mogelijk kankerverwekkend). 

Schade aan dieren 

Meer dan 1300 diersoorten – van kleine insecten tot grote roofdieren – hebben microplastics in hun lichaam. Sommige dieren zien microplastics aan voor voedsel, met fatale gevolgen: hun darmen raken verstopt of ze krijgen giftige stoffen binnen.

Wat kunnen we doen aan microplastics?

De wereld begint wakker te worden. Sommige landen hebben wetgeving aangenomen die microplastics in cosmetica of textiel beperkt. Maar dit is bij lange na niet genoeg.Daarom is het VN-Plasticverdrag – waarover deze zomer de vijfde onderhandelingsronde plaatsvindt – een cruciale kans. 

Van alle risico’s die gepaard gaan met plasticvervuiling, maken beleidsmakers die betrokken zijn bij de onderhandelingen over het VN-Plasticverdrag zich het meest zorgen over de gezondheidsrisico’s voor de mens. Zij pleiten dan ook voor maatregelen om de productie van plastic te verminderen, blijkt uit een nieuwe enquête onder overheidsvertegenwoordigers. 

Het VN-Plasticverdrag

Mass Mobilization at INC4 Negotiation in Ottawa. © Tim Aubry / Greenpeace
Leden van de Greenpeace-delegatie tonen spandoeken met boodschappen tegenover het Shaw Center.
© Tim Aubry / Greenpeace

Het verdrag moet niet alleen de productie van plastic verminderen, maar ook specifieke maatregelen bevatten om microplastics aan te pakken. Microplastics zijn een groeiende bedreiging voor onze planeet en gezondheid, maar de oplossing ligt in onze handen. De mens veroorzaakte dit probleem. Wij kunnen het ook stoppen. De toekomst is plasticvrij – als wij daarvoor kiezen.

Sluit je aan bij de strijd tegen microplastics. Teken onze petitie voor een sterk VN-Plasticverdrag.

Beëindig het plastictijdperk

Per minuut belandt een vuilniswagen aan plastic afval in zee. Roep producenten op wegwerpplastic uit te bannen.

Teken de petitie