KLM ontvangt €3,4 miljard aan staatssteun van de overheid in de barre tijden die het hele bedrijfsleven ervaart door de coronacrisis. Een groot bedrag, met flinke gevolgen voor de klimaatafspraken die het kabinet heeft gemaakt. Dit terwijl de overheid al in verschillende akkoorden, verdragen en afspraken toegezegd heeft om fossiele subsidies te stoppen.
Waarom de miljardensteun voor KLM een fossiele subsidie is
De wereldhandelsorganisatie (WTO) omschrijft een subsidie als een financiële bijdrage van een overheid die de ontvanger in een voordelige positie neerzet. Eén kenmerk van deze bijdrage is dat de overheid risico van de ontvanger overneemt. Hieronder valt een garantie of lening, zoals de € 3,4 miljard voor KLM.
Maar niet alleen is de staatssteun voor KLM een subsidie, we kunnen ook zeggen dat het voor een groot deel een fossiele subsidie is. Dit komt doordat KLM op grote schaal kerosine verbruikt en afhankelijk is van deze fossiele brandstof. Onderzoek van Follow The Money laat zien dat een groot deel van de miljardensubsidie voor KLM naar oliehandelaren en belastingontwijkende leasemaatschappijen gaan. Doorgaan met het leasen van vliegtuigen wakkert de vraag naar fossiele kerosine verder aan.
Overheid breekt belofte om fossiele subsidies te stoppen
Keer op keer beloofde de Nederlandse overheid om te stoppen met fossiele subsidies. Die afspraak maakte de overheid bijvoorbeeld met de G7 (2009), de Europese Unie (2013), de FFFSR (2015), de VN in het Klimaatakkoord van Parijs (2016) en met de G20 (2018). Maar nog altijd gaan miljarden aan subsidies naar fossiele bedrijven. Met deze KLM-subsidie doet de overheid daar nog een flinke schep bovenop.
De Europese Commissie brengt ieder jaar een rapport uit waarin nauwkeurig op een rijtje wordt gezet hoeveel geld elk EU land aan fossiele subsidies uitgeeft. Hieruit blijkt dat belastingvrijstellingen voor luchtvaart de grootste kostenpost zijn in Nederland. De overheid zelf zegt 4,5 miljard euro uit te geven aan fossiele subsidies in 2020.
Uitzonderlijke positie voor de luchtvaartsector
Vóór de miljardensteun aan KLM werd de luchtvaart al flink voorgetrokken, ten opzichte van andere sectoren. KLM betaalt namelijk nooit belasting over kerosine en vliegtickets. Dit scheelt de overheid jaarlijks zo’n 2,1 miljard euro aan inkomsten. Ook dit zijn fossiele subsidies volgens de Europese Commissie.
Keer op keer krijgt de luchtvaart een uitzonderingspositie. Kerosine en vliegtickets worden vrijgesteld van belasting. En ook nu, in tijden van corona, krijgt grote vervuiler KLM als eerste een miljardensubsidie. Daarnaast maken zij ook gebruik van de NOW regeling. Terwijl veel andere sectoren maanden moesten wachten op broodnodige steun.
Met deze miljarden zonder klimaatvoorwaarden voor KLM breekt de overheid de afspraak om te stoppen met fossiele subsidies. Wij willen dit steunpakket, zonder klimaatvoorwaarden, van tafel krijgen met een rechtszaak. De overheid kan tot het eind van deze maand reageren op onze sommatiebrief, voordat een dagvaarding zal volgen.
Steun jij ons?
We nemen het op tegen de overheid, daarbij kunnen we jouw steun goed gebruiken. Je helpt ons enorm met een (extra) donatie. Alvast bedankt!
Dit artikel is geschreven in samenwerking met Franka Beijers.
Miljarden euro’s worden nu vrijgemaakt. Ik wil dat deze noodinvesteringen slim gebruikt worden: we houden niet de grote vervuilers uit de wind, maar zetten we ons geld in om mensen en natuur te beschermen.