11 Aralık 2025, İstanbul – Greenpeace ABD ofisinin yayınladığı “Plastic Merchants of Myth” (Plastik Efsane Tüccarları) raporu, plastik endüstrisinin yıllardır sürdürdüğü “geri dönüşüm” iddiasının teknik ve ekonomik olarak karşılığının bulunmadığını belgeledi. 

Rapora göre ABD’de plastik geri dönüşüm oranı %5’e kadar düşerken, geri kalan atıkların akıbeti Türkiye gibi ülkeleri doğrudan tehdit ediyor.

Geri dönüşüm “sıfır”a yakın

Raporda yer alan verilere göre, ABD’de üretilen plastik atıkların %86’sı doğrudan çöp sahalarına gömülüyor. Geri dönüşüm sistemi o kadar verimsiz ki, en yaygın bilinen plastik türlerinde bile kapasite iflas etmiş durumda:

  • Kahve kapsülleri, plastik tabak, çatal ve bıçaklar: Geri dönüşüm oranı ve kapasitesi %0.
  • Yoğurt kapları ve paket servis kutuları (PP #5): Geri dönüşüm kapasitesi sadece %2.
  • Şişeler (PET #1 ve HDPE #2): En “geri dönüştürülebilir” bilinen şişelerde bile kapasite %21-22 seviyesinde kalıyor.

“ABD’nin gömüldüğü çöpü biz neden alıyoruz?”

Rapor, ABD’nin 2018’den bu yana geri dönüşüm kapasitesinde hiçbir net artış sağlayamadığını ve sistemin tıkandığını ortaya koyuyor. Batı’da sistemin dışına itilen, yakılan veya gömülen bu atıkların “dönüştürülebilir hammadde” etiketiyle Türkiye’ye ihraç edilmesi, Greenpeace Türkiye’nin sürdürdüğü “Vize Yok” kampanyasının haklılığını bir kez daha kanıtlıyor.

Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan Greenpeace Türkiye Direktörü Berkan Özyer şunları söyledi:

“ABD’nin kendi raporu itiraf ediyor: Pipetlerin, plastik tabakların, ambalajların geri dönüşümü teknik olarak bir hayalden ibaret. ABD’de %86 oranında toprağa gömülen bir malzemenin, okyanus aşıp Türkiye’ye geldiğinde ‘ekonomik değer’e dönüşmesi imkansız. Bize ‘Sanayimiz için hammadde alıyoruz’ diyenler, aslında Batı’nın baş edemediği, kendi toprağına gömmekten utandığı %86’lık devasa çöp yığınını ithal ediyor. Avrupa’nın ‘yeşil’ görünmek için halının altına süpürdüğü tozlar, Adana’da çocukların nefesine karışıyor. Bu bir ticaret değil, bir suçtur. Greenpeace Türkiye olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na çağrımızı yineliyoruz. Türkiye’nin Avrupa’nın ve dünyanın çöp döküm sahası olmaması için atık ithalatı yasaklanmalı”